13 Butterflies of Cyprus -13 πανέμορφες πεταλούδες της Κύπρου

Показать описание

Ένα πολύ μεγάλο μέρος της εκπληκτικής βιοποικιλότητας του τόπου μας αποτελούν τα έντομα με τον εκπληκτικό αριθμό τους να ξεπερνά τα 7.000 διαφορετικά είδη, και ο αριθμός αυτός αυξάνεται, αφού συνεχώς καταγράφονται νέα είδη για την Κύπρο.
Ένα ξεχωριστό είδος από αυτά τα έντομα κατέχουν οι πεταλούδες με την απίστευτη ομορφιά τους. Σε ολόκληρο τον πλανήτη υπάρχουν πέραν των 100.000 διαφορετικών ειδών πεταλούδες. Στην Κύπρο μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί 54 διαφορετικά είδη. Πέντε από αυτά είναι σπάνια μεταναστευτικά είδη και τρία αποτελούν ενδημικά είδη για την Κύπρο, δηλαδή τα συναντάμε μόνο στην Κύπρο.
Οι πεταλούδες ανήκουν στην τάξη των λεπιδόπτερων, στα αρθρόποδα και στην τάξη των εντόμων και είναι όλες φυτοφάγες.
Είναι εκπληκτικός ο κύκλος ζωής των πεταλούδων, αφού μόλις βγουν από τα αβγά που γεννούν είναι σε μορφή κάμπιας και τρέφονται με τον φυτό-ξενιστή τους. Αφού ολοκληρώσουν τη ζωή τους ως κάμπιες, κλείνονται σε κουκούλι και μετατρέπονται σε χρυσαλλίδες, οπόταν, μετά από ένα χρονικό διάστημα, βγαίνουν από το κουκούλι ως τέλεια έντομα, δηλ. ως πεταλούδες, με τη μορφή που ξέρουμε. Όλες οι πεταλούδες δραστηριοποιούνται από την ανατολή του ήλιου μέχρι και τη δύση, οπόταν και επιλέγουν το κατάλληλο μέρος για να περάσουν τη νύχτα τους.
Οι πεταλούδες, αναλόγως του είδους, γεννούν τα αβγά τους σε συγκεκριμένα φυτά ή σε μια οικογένεια φυτών με τα οποία τρέφονται οι κάμπιες τους. Τα φυτά αυτά ονομάζονται φυτά-ξενιστές.
Οι πεταλούδες αποτελούν ένα εξαιρετικό θέμα για φωτογράφιση, πράγμα όμως που απαιτεί αρκετή υπομονή, καθώς είναι αεικίνητες και δύσκολα μένουν σε έναν τόπο για να σου δώσουν την ευκαιρία να βγάλεις μια καλή φωτογραφία. Προσωπικά έχω περάσει ατέλειωτες ώρες στην ύπαιθρο φωτογραφίζοντας τις πεταλούδες με στόχο να βρω όσα περισσότερα είδη μπορώ από τα 54 καταγεγραμμένα, κάτι που μου πρόσφερε μεγάλη ικανοποίηση και ευχαρίστηση.

Στην αρχαία Ελλάδα οι πεταλούδες ονομάζονταν «ψυχές»
Πίστευαν ότι είναι οι ψυχές των νεκρών. Οι πρωτοευρωπαϊκοί λαοί, γενικά, πίστευαν ότι η ανθρώπινη ψυχή έπαιρνε τη μορφή της πεταλούδας και έτσι την αντιμετώπιζαν με μεγάλο σεβασμό, συχνά με φόβο. Οι Βορειοευρωπαϊκοί λαοί είναι γεμάτοι παραδόσεις για το γεγονός ότι τα όνειρα δεν είναι τίποτε άλλο από περιπλανήσεις της ψυχής-πεταλούδας σε άλλους κόσμους. Στη νότια Γερμανία οι παραδόσεις αναφέρουν ότι οι νεκροί ξαναγεννιούνται σαν παιδιά που πετούν τριγύρω με τη μορφή της πεταλούδας. Τούτο συνδέει τις πεταλούδες με την ιδέα της γονιμότητας. Οι Ιρλανδοί με τη σειρά τους θεωρούν ότι οι πεταλούδες είναι οι ψυχές των νεκρών που περιμένουν να περάσουν από το Καθαρτήριο.
Οι κυριότεροι φυσικοί εχθροί των πεταλούδων είναι οι ακραίες καιρικές συνθήκες, τα εντομοφάγα πουλιά, οι σαύρες, οι παρασιτικές σφήκες, οι αράχνες και τα έντομα που καραδοκούν πάνω σε λουλούδια για να τις αρπάξουν όταν πάνε να τραφούν. Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι και ο πιο καταστροφικός από όλους τους άλλους φυσικούς εχθρούς των πεταλούδων. Οι αλόγιστοι ψεκασμοί αποδεκατίζουν χιλιάδες κάμπιες και πεταλούδες, η καταστροφή των βιοτόπων, οι μονοκαλλιέργειες, οι πυρκαγιές και πάρα πολλές άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες συμβάλλουν στον αποδεκατισμό τους. Χιλιάδες μανιώδεις συλλέκτες πεταλούδων υπάρχουν ανά τον κόσμο που τις μαζεύουν, και μάλιστα σπάνια είδη τα οποία κινδυνεύουν με εξαφάνιση, για σκοπούς συλλογής και εμπορίας, κάτι που σε πολλές χώρες απαγορεύεται αυστηρά από τη νομοθεσία.
Όσοι θέλουν να μελετήσουν τις πεταλούδες του τόπου μας, συστήνω ανεπιφύλακτα το εξαιρετικό βιβλίο «Οι πεταλούδες της Κύπρου» του φίλου φυσιοδίφη και μελετητή της βιοποικιλότητας της Κύπρου Χριστόδουλου Μακρή.
Του Γώργου Κωνσταντίνου. Απο αρθρο του στην εφημεριδα Πολίτη