6. §4 Насельніцтва беларускіх зямель бронзавага і жалезнага вякоў

Хто насяляў тэрыторыю Беларусі ў часы бронзавага і жалезнага вякоў? Чым займаліся тагачасныя людзі і што пакінулі пасля сябе? Дзе жылі старажытныя балты? Кім былі неўры?

0:00 Уступ
0:39 Пранікненне індаеўрапейцаў на тэрыторыю Беларусі
1:38 Плямёны балтаў
2:36 Неўры - балты? Пярэваратні і ваўкалакі.
3:29 Заходнія (прусы, яцвягі) і ўсходнія (літва) балты
4:24 Як жылі старажытныя балты
5:28 Удзел у гандлі. Бурштынавы шлях
6:14 Як утвараецца бурштын. Як выкарыстоўвалі бурштын
7:32 Манетныя скарбы на землях балтаў
8:11 Рамёствы і заняткі балтыйскіх плямёнаў. Балтыйскі стыль
9:56 Суседская абшчына і развіццё грамадства
11:40 Балтыйскія краіны

Папярэднія ўрокі :
1. Найстаражытнейшыя людзі на беларускай зямлі

2. Змены ў новым каменным веку

3. Пачатак выкарыстання металаў на беларускіх землях

Завітвайце да нас у сацсеткі

Население белорусских земель бронзового и железного веков
Проникновение индоевропейцев на территорию Беларуси.
Племена балтов.
Как жили балты.
Ремесла и искусство балтов. Балтийский стиль.
Соседская община и развитие общества

[Counter-Strike-mx]

З задавальненнем і вялікай цікавасцю паслухаў пра тэму балтаў, дзякуй за выпуск

[GTA-cxhi]

Дзякуй за сапраўдную гісторыю нашага народу, вельмі цікава было паслухаць пра гэту тэму

[ТутэйшыЛітвін]

Дзякуй вялікі за вельмі цікавую інфармацыю пра гэту тэму, з задавальненнем паслухаў.

[LitvinGrodno]

Вялікі дзякуй за вельмі цікавую інфармацыю пра нашых продкаў балтаў

[Litvin_BLR]

Вельмі цікава было паслухаць пра гэту тэму, дзякуй за пазнавальны аповед. 👍

[ManchesterCity-leeq]

Усё добра распавялі, дзякуй вялікі, вельмі цікава было паслухаць пра гэту тэму

[VialikiLitvinAdamMickievic]

Dziakuj za vieĺmi cikavy apovied, z zadavaĺnienniem pasluchaŭ i pahliadzieŭ. Dobryja vypuski robicie

[РэчПаспалітая]

Дзякуй за аповед па гэтай тэме, вельмі цікава было паслухаць

[-ldnq]

Вельмі цікава, дзякуй за аповед, з задавальненнем паслухаў пра гэту тэму

[_NatusVincere_]

Шмат цікавага для сябе даведаўся, дзякуй вялікі за аповед па гэтай тэме

[Яцвяг]

Дзякуй вялікі за сапраўдную гісторыю, і за цікавые гістарычные факты па гэтай тэме

[VialikiLitvinAdamMickievic]

dziakuj vialiki za vieĺmi cikavuju razmovu pra našych baltaŭ, z zadavaĺnienniem pasluchaŭ.

[UladzislaŭChadkievič]

Вельмі цікавые факты пра нашу гісторыю, дзякуй, вельмі цікава было паслухаць пра гэту тэму

[VialikajeKniastvaLitouskaje]

Вялікі дзякуй за вельмі цікавую інфармацыю пра гэту тэму ўнашай гісторыі

[jannaseelig]

Жадаю вашаму каналу шмат падпісчыкаў і праглядаў, бо вы таго варты!

[lokysaiw]

pervi raz slisu adekvatnovo belarusa spasibo jemu naverno u belarusov nebudet voprosov na cjich zemliach oni zivut

[olgashchukina]

А крывічы, радзімічы, дрыгавічы - з якой групы ўтварыліся? Да якой належалі?

[iharklimchanka]

3:30 Ніколі не чуў каб яцьвягаў адносілі да "усходніх". Аб дняпроўскіх балтах (вышэй ад Кіева па Дняпру і Дзісьне) меньш, чым пра астатніх вядома, напэўна, таму што яны першымі славянізаваліся. Можа, і дрыгавічоў да іх аднесьці ? А, астатнія плямёны з тэррыторыі Беларусі ? Радзімічы, як і распавядала "Аповесьць мінулых часоў", згодна антрапалогіі і генетыкі - гэта тыя ж яцьвягі. Крывічы ж і латгалы ў археалагічных культурах не маюць адрозьненняў. А ў сагах зафіксавана, што крывічы-палачане размаўлялі балцкай моваю яшчэ на пачатку 9 ст.. Доўга навукоўцы разважалі адкуль узяліся "усходнія" балты, а генетыка адпавяла : гэта перасяленцы з заходняй Фінляндыі, якія прынялі балцкую мову. Ніякага "перасяленьня славян" не зафіксавана, бо славянства - гэта культурніцка-лінгвістычная з'ява.

[brittanatt]

З вашага дазволу трошачкі падпраўлю.
Заходнія балты: Ятвягі - продкі беларусаў заходнія балты, яны пражывалі на тэрыторыях Гродзенскай, Беластоцкай, Брэсцкай, Віленскай і часткі Мінскай абласцей, а адлучанне ад ятвягаў - племя радзімічаў - пражывала ў Гомельскай вобласці. Іншыя продкі беларусаў - крывічы і дрыгавічы - таксама былі заходнімі балтамі. Гэтак жа мазуры Паўночнай Польшчы, аўтахтоны Заходняй Прусіі, Памор'я і Палаб'я (у тым ліку лужычане).
А вось продкі летувісаў (жмудоў) з'яўляліся ўсходнімі балтамі. У VIII-X стагоддзях яны адлучыліся ад латышоў і засялілі лясы будучага стараства Жамойцкага. У іх была зусім іншая, чым у заходніх балтаў, мова, іншая культура, іншыя гідронімы, іншыя імёны. Літва - гэта аб'яднанне заходнебалцкіх плямёнаў, а ўсходнія балты ў Літву НЕ ўваходзілі.
Пра племя "літва" гэта скуль? Ведаю, што жыхар Літвы - "ЛІТВІН". Множны лік "ЛІТВА"...

[brittanatt]

Навука генетыка пацвердзіла, што продкі беларусаў 3500 год жывуць на гэтай зямлі. А продкі сучасных летувісаў з'явіліся і засялілі тэрыторыю Жмудзі толькі ў VIII-X стагоддзях.
Беларусы генетычна найбольш блізкія заходнім балтам: ятвягам, мазурам і прусам... а не рускім і ўкраінцам.
Як бачым, так званыя этнічныя гены дапамагаюць нам «разгледзець» цікавыя карціны мінулага ад пачатку гісторыі, аднавіць ланцужок сваяцтва, пабудаваць генетычнае генеалагічнае дрэва асобных народаў і чалавецтва ў цэлым.
Скажу больш таго: Як вядома, славянскія мовы адносяцца да групы індаеўрапейскіх моў, на якіх сёння размаўляюць і на поўначы Індыі, і ў Іране, ды практычна ўсе народы Еўропы... Увага! Акрамя УГРА-ФІНАЎ!
Таму між літвінамі/беларусамі і жмудзінамі/летувісамі дагэтуль маецца дзіўная генетычная мяжа, нягледзячы на ​​тое, што дзве нацыі з'яўляюцца суседзямі, якіх не падзяляюць рэкі ці горныя ланцугі, якія зачыняюць доступ, і яны нават жылі пад аднымі і тымі ж кіраўнікамі на працягу стагоддзяў!. Той жа самы парадокс назіраецца на мяжы Польшы і Прыбалтыкі, палякі і Летувісы маюць паміж сабой аналагічную генетычную сцяну.
Яскравы прыклад:
















Даследванні еўрапейскіх навукоўцаў стопудова сцявярджаюць, што летувісы (па крыві) родзічы старажытныя рускім бурятам ды чукчам з эскімосамі. Нездарма немчура іх самаедамі/самагітамі менавала.