filmov
tv
Kürt Tarihi ( Kürtlerin Soyu, Kökeni ve Kürtçe ) Türk Tarihi İlişkisi

Показать описание
Kürt tarihi ile Türk tarihi selçuklu ve osmanlı öncesi iç içe geçmiştir kürtçe ve kürtlerin soyu ve kökeni ile ilgili çeşitli savlar bulunmakta olup. Geçmişte kürtlerin hangi devlet içinde yer aldığı, kürtlerin kurduğu devletler sürekli tartışılmıştır. Şah ismail ile yavuz sultan selim mücadelesinde osmanlı'nın yanında bulunan Kürtler mezopotamya uygarlığı içinde midir yoksa pers medeniyeti içinde mi sayılmalıdır sorusu günümüzde halen bilim çevrelerince tartışılmaktadır. Urartular, babiller, asurlar kürtlerin kurduğu devletlere örnek gösterilse de medler ve med imparatorluğu dili ile günümüz kürtçesi arasında benzerlikler görülmektedir. Selçuklu sultanları ve osmanlı padişahları kürtler ile yakın ilişkiler kurarken kürtlerin tarihi içerisinde yeni bir dönem başlamıştır. Kürt kelimesinin kökeni yada kürt kelimesinin ilk defa nerede kullanıldığına ayrıca tarih metinlerinde geçen ilk kürt adıyla nitelenen eyalet selçuklu hükümdarı sultan sencer tarafından kurulan eyaletin adı olduğu bu yakınlığa işarettir. Doğu Anadolu bölgesinde komşu olarak yaşayan zazalar soyu ve kökeni ile zazaca bununla birlikte kürtlerin soyu ve kökeni ile kürtçe geçen yüzyılın başından bu yana rus bilim adamlarınca ve batılı tarihçi, dil bilimciler tarafından araştırılmaya başlanmıştır. Uzun yıllar birlikte hareket eden türk boyları ile kürt aşiretleri arasında ki yakınlaşma öyle bir boyut almıştır ki bir çok türk boyu kürtleşirken bir çok kürt aşireti türkleşmiştir. Kudüs fatihi selahattin eyyubi tarihsel bir örnek olarak önemlidir.
Esasında Kürtler ile Türklerin ilk karşılaşmaları oğuzların bölgeye gelmesinden çok öncelerine dayanır hun türkleri, peçenekler, kumanlar, kıpçaklar, hazarlar, göktürkler, kıpçak türkleri bölgeye oğuzların gelmesinden çok daha öncelerinde akınlar yapmış günümüz kuzey azerbaycan bölgesinde ve kafkaslar da önemli bir türk nüfusu oluşmaya başlamıştır. Araplar ile kürtler arasında ki anlaşmazlıklar Oğuz boylarının bölgeye gelmesi ile yeni bir boyut almıştır. Yakın dönemde ise idrisi bitlisi önderliğinde osmanlı devletine bağlılıkları sunan bölgede ki kürt aşiretleri safevilere ve şah ismaile karşı osmanlı padişahı yavuz sultan selim'in yanında yer almıştır. osmanlı devletinin son dönemlerinde sultan abdülhamid döneminde hamidiye alayları adı altında organize edilmiş ve direk olarak sultan abdülhamit han'dan emir almışlardır.
Gerek emeviler gerekse abbasiler döneminde bölgede bir çok kürt isyanı olmuş kimi küçük kürt beylikleri vergi vererek arapların egemenliğinde yaşarken başarısız isyanlar sonrası bir çok kürt aşireti arapların hakimeyitinin zayıf olduğu bölgelere göç etmek zorunda kalmıştır. Kürt aşiretlerinin bu denli fazla isyan etmesinin bir sebebi de islam ülkesinin bölgeyi ele geçirmesi ile birlikte kürt aşiretlerine göre kat kat kalabalık arab aşiretlerinin bölgeye gelmesi ve ekonomik manada kürt aşiretlerinin müşkül duruma düşmesidir. 764 yılında hazar türklerinin doğu anadolu ve kuzey azerbaycanı ele geçirmesi üzerine bazı kürt aşiretleri tekrar abbasilere karşı ayaklanmış fakat başarılı olamayarak kuzey azerbaycana kaçmak zorunda kalmıştır. Bu aşiretlerden biride kürt kökenli Ravvadî aşiretidir ki bu aşiret göç ettikleri tarihten itibaren selçuklar döneminde sonrasında atabekler döneminde türkler ile birlikte hareket etmiştir öyle ki kardeşlerinin adı Turanşah, Tuğtekin, Böri gibi öz türkçe isimler olan ünlü kumandan selahattin eyyubi'de bu aşirete mensuptur. Selçukluların bölgeye gelmesi ile birlikte kürt halkının yaşadığı coğrafya türklerin ortadoğuda yayıldığı coğrafyaya paralel bir şekilde şekillenmiştir. Günümüzde dahi kürtlerin yaşadığı yerleşim birimlerinin hemen yanında türkleri görmek oldukça olağandır.
arap devleti sınırları içinde zaman zaman özerk zaman zaman bağımsız beylikler kuran kürtler bu dönemde genellikle araplarla anlaşmazlık halinde olmuş nadir olarak bazı arap aşiretleri ile araplar arasında yakınlaşmalar görülmüştür. 10.yüzyılda kurulan hasnaviler devleti ile abbasiler arasında yakın ilişkiler geliştirilmiş hatta hasnevilerin en önemli hükümdarı olan ayrıca eğitime ve bilime fazlasıyla önem veren bedir bin hasanveyh abbasi övgüyle anılmıştır. türk zengi atabeyliği döneminde zengi atabeyliğinde bir kumandan olan selahattin eyyubi mısır'a haçlılarla işbirliği yapan fatimilere son vermek için kalabalık bir oğuz-kıpçak ordusuyla birlikte gönderilmiştir. Zengi atabeyliği içinde ki karışıklıktan faydalanarak bağımsızlığını ilan eden selahattin sonrasında kudüs'ü haçlılardan geri almıştır.
Esasında Kürtler ile Türklerin ilk karşılaşmaları oğuzların bölgeye gelmesinden çok öncelerine dayanır hun türkleri, peçenekler, kumanlar, kıpçaklar, hazarlar, göktürkler, kıpçak türkleri bölgeye oğuzların gelmesinden çok daha öncelerinde akınlar yapmış günümüz kuzey azerbaycan bölgesinde ve kafkaslar da önemli bir türk nüfusu oluşmaya başlamıştır. Araplar ile kürtler arasında ki anlaşmazlıklar Oğuz boylarının bölgeye gelmesi ile yeni bir boyut almıştır. Yakın dönemde ise idrisi bitlisi önderliğinde osmanlı devletine bağlılıkları sunan bölgede ki kürt aşiretleri safevilere ve şah ismaile karşı osmanlı padişahı yavuz sultan selim'in yanında yer almıştır. osmanlı devletinin son dönemlerinde sultan abdülhamid döneminde hamidiye alayları adı altında organize edilmiş ve direk olarak sultan abdülhamit han'dan emir almışlardır.
Gerek emeviler gerekse abbasiler döneminde bölgede bir çok kürt isyanı olmuş kimi küçük kürt beylikleri vergi vererek arapların egemenliğinde yaşarken başarısız isyanlar sonrası bir çok kürt aşireti arapların hakimeyitinin zayıf olduğu bölgelere göç etmek zorunda kalmıştır. Kürt aşiretlerinin bu denli fazla isyan etmesinin bir sebebi de islam ülkesinin bölgeyi ele geçirmesi ile birlikte kürt aşiretlerine göre kat kat kalabalık arab aşiretlerinin bölgeye gelmesi ve ekonomik manada kürt aşiretlerinin müşkül duruma düşmesidir. 764 yılında hazar türklerinin doğu anadolu ve kuzey azerbaycanı ele geçirmesi üzerine bazı kürt aşiretleri tekrar abbasilere karşı ayaklanmış fakat başarılı olamayarak kuzey azerbaycana kaçmak zorunda kalmıştır. Bu aşiretlerden biride kürt kökenli Ravvadî aşiretidir ki bu aşiret göç ettikleri tarihten itibaren selçuklar döneminde sonrasında atabekler döneminde türkler ile birlikte hareket etmiştir öyle ki kardeşlerinin adı Turanşah, Tuğtekin, Böri gibi öz türkçe isimler olan ünlü kumandan selahattin eyyubi'de bu aşirete mensuptur. Selçukluların bölgeye gelmesi ile birlikte kürt halkının yaşadığı coğrafya türklerin ortadoğuda yayıldığı coğrafyaya paralel bir şekilde şekillenmiştir. Günümüzde dahi kürtlerin yaşadığı yerleşim birimlerinin hemen yanında türkleri görmek oldukça olağandır.
arap devleti sınırları içinde zaman zaman özerk zaman zaman bağımsız beylikler kuran kürtler bu dönemde genellikle araplarla anlaşmazlık halinde olmuş nadir olarak bazı arap aşiretleri ile araplar arasında yakınlaşmalar görülmüştür. 10.yüzyılda kurulan hasnaviler devleti ile abbasiler arasında yakın ilişkiler geliştirilmiş hatta hasnevilerin en önemli hükümdarı olan ayrıca eğitime ve bilime fazlasıyla önem veren bedir bin hasanveyh abbasi övgüyle anılmıştır. türk zengi atabeyliği döneminde zengi atabeyliğinde bir kumandan olan selahattin eyyubi mısır'a haçlılarla işbirliği yapan fatimilere son vermek için kalabalık bir oğuz-kıpçak ordusuyla birlikte gönderilmiştir. Zengi atabeyliği içinde ki karışıklıktan faydalanarak bağımsızlığını ilan eden selahattin sonrasında kudüs'ü haçlılardan geri almıştır.
Комментарии