Γιάννης Μαρκόπουλος | Μάνος Ελευθερίου • Θητεία [1974]

🔔 Subscribe for more music

🎧Tracklist:

🔸ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ: ΘΗΤΕΙΑ | Μουσικό έργο σε 9 μέρη. (1974)
🔸Στίχοι: ΜΑΝΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ
🔸Τραγουδούν: ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΓΑΡΓΑΝΟΥΡΑΚΗΣ, ΤΑΝΙΑ ΤΣΑΝΑΚΛΙΔΟΥ, ΛΑΚΗΣ ΧΑΛΚΙΑΣ

Η θητεία στη ζωή όπως αυτή απεικονίζεται στο μουσικό ύφος μιας δραματικής μονόπρακτης παράστασης, μέσα στην καθημερινότητα των παραμέτρων της πολιτικής και πολιτιστικής έκφρασης, που εστιάζεται στις μεγαλουπόλεις. Για τον άνθρωπο μέσα στις ιδεολογίες.
Γιάννης Μαρκόπουλος

❃ Τα Μέρη:
▷Α’ Πλευρά
01. Τα Λόγια Και Τα Χρόνια - Χαράλαμπος Γαργανουράκης [0:00 ]
02. Το Καριοφίλι Μάνα Μου - Τάνια Τσανακλίδου | Χαράλαμπος Γαργανουράκης | Λάκης Χαλκιάς | Χορωδία [6:43]
03. Κι Είδα Γυναίκες - Λάκης Χαλκιάς [10:12]
04. Πήραν Τ' Ανάπλι (Σαν Μεσαιωνικό Τραγούδι) - Τάνια Τσανακλίδου | Χαράλαμπος Γαργανουράκης | Λάκης Χαλκιάς [13:05 ]
05. Είδαμε...Είδαμε... - Χαράλαμπος Γαργανουράκης [16:03]

▷B’ Πλευρά
06. Μαλαματένια Λόγια - Τάνια Τσανακλίδου | Χαράλαμπος Γαργανουράκης | Λάκης Χαλκιάς [20:38]
07. Στη Βρύση Και Στον Ποταμό - Λάκης Χαλκιάς [24:42]
08. Πρόλογος Για Τον Αθανάσιο Διάκο - Χαράλαμπος Γαργανουράκης | Λάκης Χαλκιάς [29:30]
09. Τη Δόξα Των Ανθρώπων - Χαράλαμπος Γαργανουράκης [35:46]

————————————————————————————————————————————
Credits:
Σύνθεση, Διδασκαλία Των Ερμηνευτών, Ενορχήστρωση Και Διεύθυνση: Γιάννης Μαρκόπουλος
Ορχήστρα:
Όμποε: Βαγγέλης Χριστόπουλος, Κλαρίνο: Νίκος Γκίνος, Τούμπα: Γιάννης Ζουγανέλης, Κιθάρα: Βασίλης Τενίδης, Σαντούρι: Αριστείδης Μόσχος, Μπουζούκι: Λάκης Χαλκιάς, Λύρα Κρητική: Χαράλαμπος Γαργανουράκης, Βιολί: Παντελής Δεσποτίδης, Βιολοντσέλο: Σωτήρης Ταχιάτης, Ηλεκτρικό Μπάσο: Νίκος Κεχαγιάς,
Πιάνο: Χάρης Καλέας, Κρουστά: Γιάννης Ρενιέρης
Στην Εισαγωγή Και Στον Επίλογο Του Έργου Ο Συνθέτης Χρησιμοποίησε Mellotron Και Synthesizer Στα Μαλαματένια Λόγια Πιάνο Παίζει Ο Συνθέτης.
Τη Μελωδία Από Το Τραγούδι Αυτό Την Εμπνεύστηκε Στην Παραλία Της Ιεράπετρας Σε Ηλικία 12 Ετών. Διεύθυνση Παραγωγής: Γιώργος Μακράκης. Ηχογράφηση: Studio Columbia, Μίξη Ήχου: Τάκης Φιλιππίδης
Σχεδίαση Εξωφύλλου Πρώτης Έκδοσης: Ανακρέων Καναβάκης.
Πρώτη Έκδοση Δίσκου: 1974 (Emi: 14C 064-70123)
Φωτογραφίες [Του Παιδιού Με Το Χαρταετό] : Ινώ Ιωαννίδου, Λ. Μπαρτζιώτη
Παραγωγός : Γιώργος Μακράκης
==========================================================================
● ΑΠΟΠΟΙΗΣΗ : Το βίντεο δεν προορίζεται για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων. Το ακουστικό και οπτικό περιεχόμενο δεν ανήκει σε εμένα και δεν έχω κέρδος από αυτό το βίντεο. Δεν είμαι κύριος πνευματικών δικαιωμάτων των φωτογραφιών, οι οποίες είναι από το διαδίκτυο. Το βίντεο αυτό είναι καθαρά για διασκέδαση.
● DISCLAIMER : The video is not intended for copyright infringement. Audio and visual content is not mine and I have no profit from this video. I do not own the copyright to the photos, which are from the internet. This video is purely for fun.
==========================================================================

[rythmography]

[1/2] 🔸ΘΗΤΕΙΑ: ΟΡΙΑΚΗ ΘΕΣΗ
Με την είσοδο της δεκαετίας του '70, ο Γιάννης Μαρκόπουλος πραγματοποιεί την καθοριστική στροφή στην μέχρι τότε πορεία του και υλοποιεί το προσωπικό του όραμα, καταθέτοντας μουσικά έργα που αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο του σύγχρονου νεοελληνικού πολιτισμού. Οι ιδέες ήταν ήδη μέσα του ξεκάθαρες, όπως και ο τρόπος της πραγμάτωσής τους. Και είναι πράγματι εντυπωσιακός και άκρως αποτελεσματικός ο τρόπος αυτός, που οδήγησε στην ενοποίηση του ελληνικού μουσικού τοπίου, στην ανάδειξη των βασικών γραμμών της μουσικής μας Ιστορίας και στη δημιουργία ενός νέου ρεύματος, αποκαλυπτικού για την συλλογική μας εμπειρία. Από το ΧΡΟΝΙΚΟ, στην ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ και από την ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ στη ΘΗΤΕΙΑ, έρχεται κάθε φορά να προστεθεί μια νέα αποκάλυψη. Ενώ με τη δημιουργία άλλων σημαντικών έργων του στα επόμενα χρόνια, αλλά και σήμερα, η σφαίρα της αποκάλυψης διευρύνεται συνεχώς.
Και μια μόνο ακρόαση σήμερα, είναι αρκετή για να μετρήσει κανείς μέσα του, το μέγεθος της προσωπικής του πίστης. Αυτό, όμως που για τη νέα γενιά των χρόνων εκείνων, καταλήγει ως μέτρο πίστης, για τη σημερινή νέα γενιά, καταλήγει σχεδόν ως μέτρο επιβίωσης. Η άποψη αυτή μπορεί να ακούγεται ίσως υπερβολική, αλλά βγαίνει μέσα από την εμπειρία των τελευταίων 30 χρόνων. Ναι! Σήμερα η επαφή με την τέχνη, έρχεται και ως μέσον επιβίωσης. Τα έργα αυτά από την πρώτη στιγμή της γέννησής τους «όρισαν μέτωπα». Η μπουάτ Στούντιο Λήδρα όπου ακούστηκαν για πρώτη φορά, ήταν ένα πεδίο συσπείρωσης και ανάτασης. Οι άνθρωποι που πέρασαν από 'κει, εξακολουθούν σήμερα να συνδέονται μεταξύ τους με ένα «αόρατο νήμα», ανεξάρτητα από την πορεία που ακολούθησε ο καθένας από τότε στη ζωή του.
Η παρουσία της ΘΗΤΕΙΑΣ, μέσα στα όρια των δυο αυτών έργων, καλύπτει λογικά και αναπόφευκτα, τον «αόρατο κόσμο». Η διαπίστωση αυτή δεν αποτελεί φραστικό πυροτέχνημα. Από το κλάμα του μωρού στην αρχή, μέχρι τον ρόγχο στο τέλος, μετακινούμεθα όταν η ακρόαση έχει τελειώσει πριν από το «κλάμα» και μετά το «ρόγχο»... Όλο το έργο μιλάει για την «επόμενη μέρα». Πιστεύω πως αυτό που οι Αμερικανοί όρισαν ως The Day After, μερικά χρόνια μετά, ετέθη το 1974.
Η κοπέλα από τα Μαλαματένια λόγια, που θα'ταν καλύτερα να την έλεγαν Μαρία, τότε δεν μπορούσαμε να το δούμε, τώρα όμως το βλέπουμε που κατέληξε, και αποστρέφουμε το βλέμμα μας... Ο ήρωας από τα λόγια και τα χρόνια τα χαμένα είναι εκείνος ο αδελφός που δεν είχαμε ποτέ και τον βρήκαμε στον «αόρατο κόσμο». Ανάμεσα σε αυτά τα δυο μνημειώδη κομμάτια, ένα σύνολο προσώπων (θα έπρεπε να αναλύσουμε το κάθε τραγούδι χωριστά για να τα εντοπίσουμε), συνθέτουν μια παρέα του δρόμου, που είναι ταυτόχρονα και «χορός τραγωδίας«.
Άκουσα για πρώτη φορά τη ΘΗΤΕΙΑ από το ραδιόφωνο τον Αύγουστο του 1974 στην αρχή της μεταπολίτευσης κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών. Υπήρχαν τότε τα διαφημιστικά της Columbia τα οποία από το συγκεκριμένο δίσκο, μετέδιδαν τρία τραγούδια. Τα λόγια και τα χρόνια, Μαλαματένια λόγια, και το καριοφίλι μάνα μου. Ο Γιάννης Μαρκόπουλος μου ήταν γνωστός από φίλους που είχαν πάει στη μπουάτ Στούντιο Λήδρα και που μου έλεγαν ότι «κάτι καινούργιο και σημαντικό συνέβαινε εκεί». Όταν άκουσα λοιπόν για πρώτη φορά. Τα λόγια και τα χρόνια, υπέστην πολλαπλό σοκ. Είχε να κάνει με τη μουσική, με τον ήχο, τον στίχο, τη φωνή αλλά και με την γενική άποψη του τραγουδιού. Δεν ήξερα που να πρωτοσταθώ. Όταν σε μια άλλη εκπομπή άκουσα τα Μαλαματένια λόγια και ύστερα το Καριοφίλι είπα «κάτι απίστευτο συμβαίνει εδώ πέρα, κάτι που δεν έχω ξανακούσει». Πίστευα ότι είχα ακούσει τα πάντα, τουλάχιστον σε ότι αφορούσε το τραγούδι, με την έννοια της άποψης. Όταν γνώριζες όλο το πρωτοποριακό ροκ της εποχής, τίποτε δεν μπορούσε να σε εκπλήξει. Την επόμενη μέρα που γύρισα από τις διακοπές στην Αθήνα, πήγα και πήρα το δίσκο. Νέα έκπληξη με περίμενε. Το εξώφυλλο. Ως φανατικός που ήμουν και του κινηματογράφου, σε ότι πιο καινούργιο από Ευρώπη και Αμερική, το εξώφυλλο λειτούργησε σε μένα σαν ένα φιλμ με δύο εικόνες. Το περίπτερο με το καφενείο μπροστά, και το παιδί με το χαρταετό πίσω, ήταν μια αντανάκλαση κρυφών, θαμμένων περιοχών της ψυχής μας. Το συνολικό ακρόαμα επιβεβαίωσε και διεύρυνε ακόμη περισσότερο την πίστη μου ότι είχα να κάνω με κάτι οριακό, το οποίο επιπλέον μου άνοιξε το δρόμο για να ασχοληθώ εκτενώς με το έντεχνο ελληνικό τραγούδι, να ανακαλύψω την αξία και τη σημασία του και να βλέπω την ζωή μου και μέσα απ αυτό.

[rythmography]

[2/2]....
Το κλάμα του μωρού στην αρχή, το όμποε, το συνθεσάιζερ και στη συνέχεια η κυριαρχία του πιάνου και των κρουστών σε όλο το έργο, ήταν κάτι που από μόνο του άξιζε ιδιαίτερης μελέτης.
Ποτέ δεν είχα εισπράξει τόσο σκοτεινό μπουζούκι όσο εκείνο της εισαγωγής στο Είδα γυναίκες, αλλά και το σαντούρι και το κλαρίνο, δεν το είχα ξανακούσει όπως το άκουσα σ' αυτόν το δίσκο. Η δε φωνή του Χαράλαμπου Γαργανουράκη είναι εδώ, πέρα για πέρα εμβληματική και αναντικατάστατη, αλλά και η φωνή του Λάκη Χαλκιά ήταν κάτι άλλο, όπως και το στυλ της πρωτοεμφανιζόμενης Τάνιας Τσανακλίδου. Πίστευα ότι τα τρία κομμάτια που είχα ακούσει από το ραδιόφωνο, ήταν τόσο καταλυτικά και πλήρη, όπου τα είχα δει όλα... Λογάριαζα όμως χωρίς τον Πρόλογο στον Αθανάσιο Διάκο και τη Δόξα των ανθρώπων, που έφτασαν τη συνολική εικόνα στα άκρα της. Θυμάμαι μάλιστα, τότε, μια ιδέα που μου είχε καρφωθεί στο μυαλό. Απορούσα πώς ο συνθέτης και ο ποιητής, παρ' ότι η χούντα είχε πέσει, δεν είχαν συλληφθεί! Ένιωθα το έργο σαν μια προσβολή στο τρόπο ζωής καθώς και στον τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας -τότε. Ο Γάλλος συνθέτης Debussy είχε πει πως η αληθινή τέχνη, συχνά, είναι μια προσβολή. Θεωρούσα ότι δε θα ήταν δυνατόν να συνεχίσουμε να ζούμε με τον ίδιο τρόπο -η έστω να σκεφτόμαστε- μετά την ακρόαση αυτού του έργου. Οι στίχοι του Μάνου Ελευθερίου οδηγούσαν την ιστορία σε οδυνηρά και κρυφά μονοπάτια και είχες την αίσθηση ότι από 'κει, δεν υπήρχε επιστροφή. Ότι το θέμα ετέθη μια κι έξω. Ενώ η μουσική που είχε γράψει ο Γιάννης Μαρκόπουλος, και η συνολική σκηνοθεσία που είχε στήσει, ήταν μια καθολική ανατροπή. Μια φανταστική διασταύρωση του παλιού με το καινούργιο, του γνωστού με το άγνωστο και της Ιστορίας που γράφτηκε μ' εκείνη που δεν είχε ακόμα γραφεί. Αναμφισβήτητα κορυφαία σύνοψη όλης αυτής της στάσης και του επιτεύγματος της, παραμένει το πρώτο κομμάτι του δίσκου. Και μόνο αυτό να είχε γράψει ο Γιάννης Μαρκόπουλος, σ' όλη του τη διαδρομή, θα ήταν αρκετό για να ορίσει ένα νέο μουσικό σύμπαν.
Σήμερα 32 χρόνια μετά, το ακρόαμα-αίτημα της ΘΗΤΕΙΑΣ διαπερνά την εποχή μας με την ίδια οξύτητα. Και για τον κάθε ακροατή ξεχωριστά, πιστεύω πως είναι ένα σαουντρακ για προσωπικές και σπέσιαλ στιγμές της Ζωής του.

Γιώργος Νοταράς Δημοσιογράφος - συγγραφέας, 7/11/06