ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩΝ ΣΤΑ ΡΙΖΩΜΑΤΑ - 10 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019

Τις προηγούμενες ημέρες, όλη τη βδομάδα μικροί και μεγάλοι συγκεντρώνουν κέδρα στην πλατεία του χωριού. Το βράδυ της Κυριακής ο κόσμος μαζεύεται γύρω από τα κέδρα και την φωτιά. Τα πειράγματα, οι αθυροστομίες, οι βωμολοχίες καί τά υπονοούμενα κυριαρχούν στά τραγούδια και στους χορούς γύρω από την φωτιά, απομεινάρια από τις αρχαίες Διονυσιακές γιορτές και Αριστοφανικές εκφράσεις. Τά τραγούδια τα τραγουδάει ο πρωτοχορευτής και επαναλαμβάνουν τα λόγια οι υπόλοιποι. Οι πιό νέοι παίρνουν φόρα καί επιχειρούν νά πηδήξουν πάνω από τήν φωτιά φωνάζοντας “ψύλλοι, ψύλλοι, ψύλλοι …..”. Πολλοί τα καταφέρνουν, άλλοι όχι. Και τότε ακολουθούν γέλια και πειράγματα . Οι παλαιότεροι λένε πως αὐτό γινόταν παλιά για να διώξουν τις ψείρες και τους ψύλλους που είχαν πάνω τους . Αλλά το πιο πιθανό είναι πως είναι απομεινάρι αρχαίας λατρείας.
Με το άναμμα της φωτιάς και το κάψιμο των κέδρων θεωρείται ότι καίγονται τα πάθη, το μίσος, η κακία και η εχθρότητα ανάμεσα στούς ανθρώπους. Είναι η μέρα της συγχώρεσης των μικρών από τούς μεγάλους και των μεγάλων από τους μικρούς. Η παραδοσιακή αυτή τελετουργία συνοδεύεται από φαγοπότι, τραγούδια και χορούς.
Το κάψιμο των κέδρων είναι ένα έθιμο που οι νέοι το βρήκαν από τους παλιούς και το συνεχίζουν και έχει τις ρίζες του σε διονυσιακές και ορφικές τελετές της αρχαιότητας. Από τα χρόνια που ζούσαν εκεί οι Εννέα Μούσες, από τα χρόνια που τραγουδούσε στις πλαγιές του βουνού ο Ορφέας.
Την Μεγάλη Κυριακή, μικροί και μεγάλοι πηγαίνουν για συγχώρεση στους μεγαλύτερους της οικογένειας κάνοντας μετάνοιες όπως και στους νουνούς και στους άμεσους συγγενείς. Τούς φιλούν το χέρι, πάντα οι μεγαλύτεροι “κερνούν” τούς νεότερους ή τους δίνουν χρήματα, ή γλυκά και άλλα κεράσματα καί αλληλο-συγχωριούνται. Γενικά όλοι μεταξύ τους συγχωρνιούνται και έτσι λύνονται οι παρεξηγήσεις. Λένε τα εξής λόγια: "Συγχωρεμένα, να αποκριέψουμε με υγεία, καλή Σαρακοστή και καλό Πάσχα" .
Αφού η οικογένεια τρώει, η βραδιά τελειώνει με τον περίφημο παραδοσιακό "Χάσκαρ' ". Στην άκρη μακριού σπάγκου στερεωμένου σε ένα ξύλο, δένουν ένα σφιχτό-βρασμένο και καθαρισμένο αβγό. Αυτός πού κρατάει τον σπάγκο τον περιφέρει γύρω-γύρω μπροστά στα στόματα των συγκεντρωμένων, ως επί το πλείστον παιδιά τα οποία προσπαθούν να αρπάξουν με τα δόντια το αβγό πράγμα πολύ δύσκολο, γιατί δέν σταματάει σε ένα σημείο και το αβγό τους ξεφεύγει. Έτσι δημιουργοείται μια ατμόσφαιρα γεμάτη με ευθυμία, γέλια και ξεφωνητά.
(πηγές : "Τα αποκριάτικα έθιμα στα χωριά των Πιερίων " του Μιχαλοπούλου Αποστόλου
"Λαογραφία και παράδοση των Ημαθιώτικων Πιερίων" του Τσιαμήτρου Ιωάννη)