Μυκηναϊκή Ακρόπολη Μιδέας/ Acropolis of Midea-Μυκηναϊκό νεκροταφείο Δενδρών/Necropolis at Dendra

Η εξέχουσα θέση της Μιδέας μεταξύ των Μυκηναϊκών κέντρων της Αργολίδας έχει με έμφαση τονισθεί από τους ερευνητές του Μυκηναϊκού πολιτισμού. Η Μιδέα θεωρείται ως η τρίτη σε σημασία οχυρωμένη Μυκηναϊκή Ακρόπολη της Αργολίδας, μετά τις Μυκήνες και την Τίρυνθα. Η κυκλώπεια οχύρωσή της, τα ευρήματα των πρόσφατων ανασκαφών, η θέση της στη μυθολογία και η σύνδεσή της με το πλούσιο Μυκηναϊκό νεκροταφείο στα γειτονικά Δενδρά, την κατατάσσουν στα μεγάλα Μυκηναϊκά κέντρα της Ηπειρωτικής Ελλάδας.

Η Ακρόπολη έχει κτισθεί στην κορυφή ενός κωνικού λόφου, που βρίσκεται σε υψόμετρο 270μ. από την επιφάνεια της θάλασσας και 170μ. από την γύρω περιοχή. Βρίσκεται στο μέσον περίπου της απόστασης μεταξύ Μυκηνών και Τίρυνθος και δεσπόζει στις ανατολικές παρυφές της Αργολικής πεδιάδας. Η στρατηγική της θέση με την απεριόριστη θέα παρείχε τη δυνατότητα ελέγχου ολόκληρης της πεδιάδας και του Αργολικού κόλπου. Σ' αυτό οφείλεται κυρίως η εξέλιξη και η ακμή της Μιδέας κατά τη Μυκηναϊκή εποχή.
Το κυκλώπειο τείχος περικλείει έκταση 24.000 τ.μ. περίπου και προστατεύει την άνω Ακρόπολη και τα κατώτερα βορειοανατολικά και βορειοδυτικά άνδηρα του λόφου. Η νοτιοανατολική πλευρά του είναι απόκρημνη και για το λόγο αυτό έμεινε ατείχιστη. Οι πύλες της Ακρόπολης βρίσκονται η μία απέναντι από την άλλη, στην ανατολική και στη δυτική πλευρά της οχύρωσης. Εκτός από τις πύλες, με την κυκλώπεια οχύρωση συνδέεται ένα ακόμη μεγάλο τεχνικό έργο, που χρησίμευε για την ύδρευση της Ακρόπολης της Μιδέας και είναι παρόμοιο με ανάλογες κατασκευές στις Μυκήνες και στην Τίρυνθα. Πρόκειται για σήραγγα ανοιγμένη κατά το εκφορικό σύστημα στο πάχος του δυτικού σκέλους του τείχους, που οδηγούσε σε υπόγεια πηγή νερού.
Κατά τη διάρκεια των πρόσφατων ανασκαφών ερευνήθηκαν χώροι κοντά στην Ανατολική Πύλη και στα κατώτερα βορειοανατολικά άνδηρα της Ακρόπολης. Καθαρίστηκε από τις επιχώσεις η είσοδος της Ανατολικής Πύλης, που έχει τη μορφή ενός απλού ανοίγματος στο τείχος. Στην πύλη αυτή οδηγούσε, όπως και στην Τίρυνθα, κυκλώπεια αναβάθρα (ράμπα) κτισμένη με ογκολίθους. Μία δεύτερη εσωτερική πύλη σχηματίζεται μεταξύ ενός κυκλώπειου τοίχου και της εσωτερικής παρειάς της οχύρωσης. Αμέσως μετά την εσωτερική πύλη ερευνήθηκαν αρκετά δωμάτια, σε επαφή με το τείχος. Όπως έδειξαν τα ευρήματα τα δωμάτια αυτά ήταν εργαστήρια και αποθήκες. Στα κατώτερα βορειοανατολικά άνδηρα αποκαλύφθηκε ένα μεγάλο ορθογώνιο οικοδόμημα με ιδιαίτερη σημασία, σε μορφή "μεγάρου". Είχε καταστραφεί μαζί με τα δωμάτια κοντά στην Ανατολική Πύλη από σεισμό και πυρκαγιά στα τέλη του 13ου αιώνα π.Χ., όπως συνέβη και στη γειτονική Τίρυνθα. Ο σεισμός αυτός προξένησε εκτεταμένες καταστροφές στην οχύρωση και σε όλα τα οικοδομήματα της Ακρόπολης. Κατάλοιπα σκελετών, που βρέθηκαν καταπλακωμένα από ογκολίθους σε διάφορα σημεία του χώρου, ανήκουν σε θύματα του σεισμού αυτού. Το "μέγαρο" επισκευάστηκε μετά την καταστροφή και επαναχρησιμοποιήθηκε κατά το 12ο αιώνα π.Χ..
ΤΟ ΜΥΚΗΝΑΊΚΟ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ ΤΩΝ ΔΕΝΔΡΩΝ εκτείνεται στην πλαγιά ενός χαμηλού λόφου, δυτικά της μυκηναϊκής Ακρόπολης της Μιδέας. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1930 έως σήμερα έχουν ανασκαφεί ένας θολωτός και δεκαέξι θαλαμωτοί τάφοι που είχαν λαξευτεί στον μαλακό βράχο της περιοχής σε πυκνή διάταξη. Ο θολωτός τάφος οικοδομήθηκε γύρω στο 1400 π.Χ. Αποτελείται από ελαφρώς κατηφορικό δρόμο μήκους 17.90μ. και πλάτους 2.50 μέτρων και θόλο σχεδόν κυκλικό. Η θύρα του τάφου, στο ανατολικό άκρο του δρόμου, πλαισιώνεται από δύο πώρινες μονολιθικές παραστάδες με ελαφρά ποεξέχουσες βάσεις. Η είσοδος στεγάζεται από λίθινο υπέρθυρο, το οποίο εσωτερικά καμπυλώνεται ακολουθώντας την καμπύλη δομή του θόλου. Πάνω από το υπέρθυρο σχηματίζονταν πιθανώς κουφιστικό τρίγωνο.

Ο κυκλικός θάλαμος του τάφου, διαμέτρου 7.30 μ. καλύπτεται με θόλο που υπολογίζεται ότι έφθανε σε ύψος τα 7 μ. Ο θόλος είναι κτισμένος με επάλληλες σειρές ερυθρών σχιστόλιθων, μεγάλους, τετραγωνισμένους στις κατώτερες στρώσεις και μικρότερους στις ανώτερες και σφήνες από μικρούς λίθους χωρίς συνδετικό υλικό. Όλη η κατασκευή έκλεινε πιθανώς με μεγάλη πλάκα η οποία δεν σώζεται.

Στο δάπεδο του θαλάμου ήταν ανοιγμένοι τέσσερις ταφικοί λάκκοι. Στους ασύλητους λάκκους βρέθηκαν ανδρικές και γυναικείες ταφές πλούσια κτερισμένες. Ανάμεσα στα κτερίσματα ξεχωρίζουν χρυσό κύπελλο με διακόσμηση χταποδιού, αργυρή κύλικα με σκηνές κυνηγιού, χρυσό και αργυρό κύπελλο τύπου Βαφειού με κεφαλές ταύρων, χρυσό κιβωτίδιο, αυγό στρουθοκαμήλου, χάλκινα όπλα, σφραγιδόλιθοι από αχάτη, κορναλίνη και νεφρίτη, κοσμήματα από χρυσό και ημιπολύτιμους λίθους. Η μνημειακή μορφή των τάφων και τα πλούσια κτερίσματα, με κορυφαίο τη χάλκινη πανοπλία, υποδεικνύουν μια κοινωνία με σύνθετη διάρθρωση. Ιδιαίτερα σημαντικές είναι οι ενδείξεις για τελετουργικές πρακτικές που αποκαλύπτουν οι ταφές αλόγων έξω από τους τάφους. Το νεκροταφείο ήταν σε χρήση κυρίως κατά τον 15ο και 14ο αιώνα π.Χ. και σχετίζεται με το ανακτορικό κέντρο της Μιδέας.