Tüberküloz (Verem) nedenleri ve belirtileri nelerdir? - Prof. Dr. Metin Özkan Göğüs Hastalıkları Uz

Tüberküloz – Verem nedir?
Tüberküloz, halk arasında yaygın bilinen adıyla verem, mikrobakteriyel tüberküloz adı verilen bir mikrobun akciğerlere girmesiyle oluşan bir hastalıktır.

Tüberküloz – Verem hastalığı genetik geçişli midir?
Aileden genetik olarak bir geçiş göstermez ancak tedavi edilmezse ciddi sonuçlar doğurabilecek hatta ölüme kadar götürebilecek bir hastalıktır.

Tüberküloz – Verem nasıl bulaşır?
Mikrop, hasta kişilerin öksürmesi, hapşırması ya da konuşması sırasında havaya atılan damlacıklar şeklinde havada uzun süre kalabilir. Havada asılı kalan mikrobun solunum yoluyla başka kişilere geçmesiyle hastalık bulaşır.

Tüberküloz – Verem mikrobunu alan herkes hasta olur mu?
Enfekte olan kişiler yani verem mikrobunu ortamdan alan her kişi hasta olmaz. Hatta bunların çoğunda mikrop vücutta herhangi bir bölgede uyur vaziyette yıllarca bekler ve vücut direnci, immün sistem düştüğü, zayıfladığı zaman hastalık haline dönüşür. Hastalık gelişme riski en fazla ilk 2 yıl içerisinde olur.

Tüberküloz – Verem riski kimlerde yüksektir?
Bulaşma riski açısından en riskli grup aynı ailede yaşayan, aynı ortamda yaşayan aile bireyleri ve iş ortamı olarak da yakın çalışma arkadaşlarıdır. Bulaşma kesinlikle bir tek solunum yoluyla olur. Kaşık, çatal, çarşaf ve giysiler gibi ortak kullanılan eşyalarla verem mikrobu bulaşmaz. Bu açıdan çok tedirgin olunmasına gerek yoktur.

Tüberküloz – Verem mikrobu hangi durumlarda etkin olur?
Verem mikrobu güneş görmeyen ortamlarda, havada uzun süre kalabilir. Güneş ışınları, ultraviyole ışınlar verem mikrobunun hızlı bir şekilde ölmesini sağlar. Bu nedenle insanların kalabalık olarak yaşadığı, havasız, yetersiz havalandırmanın olduğu kalabalık ortamlarda çok hızlı bir şekilde bulaşıp, yayılabilir.

Tüberküloz – Verem belirtiler nelerdir?
Tüberküloz hastalığı ya da verem hastalığı belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
• 2-3 haftadan uzun süren ve tedaviye cevap vermeyen öksürük
• Balgam çıkarma
• Göğüs ağrısı
• Ateş
• Gece terlemesi
• Kilo kaybı
• İştahsızlık

Tüberküloz – Verem tanısı için hangi testler yapılır?
Bir kişinin verem hastası olup olmadığı anlamak için balgam testi yapılır. Aynı zamanda diğer vücut sıvılarından da örnekler alınabilir.

Tüberküloz – Verem tedavisi nasıl yapılır?
Verem eskiden yani bundan 50-60 yıl önce tedavisi olmayan bir hastalıktı belki ama günümüzde artık verem kesinlikle tedavi edilebilen bir hastalıktır. Düzenli ve disiplinli bir tedaviyle önce ilk 2 ay, 4 ayrı ilacın aynı anda kullanılması gerekir. İkinci aydan sonra bu ilaç sayısı 2’ye düşer. İlaçlar disiplinli ve doğrudan gözetimli alınırsa hastalık tamamen tedavi edilebilir. Verem Savaş Dispanserleri bu ilaçları ücretsiz olarak verir. Verem Savaş Dispanserinde görevli bir sağlık personelinin gözetiminde ilaçların alınması çok önemlidir.

Dirençli tüberküloz – dirençli verem nedir?
Tüberküloz – Verem hastalığının tedavisi kesinlikle aksatılmamalıdır. Eğer aksatılırsa dirençli tüberküloz gelişir.

Tüberküloz – Verem tedavisi ne kadar sürüyor?
Tüberküloz yani verem hastalığı yaklaşık 6 ay içerisinde ilaç tedavisiyle düzelir. Ancak ilaç tedavisi aksatılır ve ilaçlar belli bir düzen içerisinde alınmazsa dirençli tüberküloz gelişir ve bu durumda tedavi süresi 18-24 aya kadar uzayabilir.

PPD (Tüberkülin) deri testi nedir?
Tüberküloz – Verem hastalığının tedavisinde koruyucu tedavi önemlidir. Veremli hasta ile aynı evde yaşayanlar mutlaka verem açısından taranmalı ve eğer böyle bir risk varsa PPD (tüberkülin) adlı verilen cilt testi yapılır. Bu test, kişinin hasta olduğunu göstermez ama verem mikrobuyla karşılaştığını ortaya koyacaktır. Bu nedenle bu testi pozitif çıkan kişiler 6 ay boyunca koruyucu tedavi almalıdırlar.