Mısırın İlk Kadın Firavunu Sobekneferu

Показать описание

Mısırın İlk Kadın Firavunu Sobekneferu, Antik Mısır'ın popüler tarihinin çoğu, genellikle erkek firavunların imajıyla karakterize edilir. Firavun kelimesini düşündüğümüzde, çoğumuzun aklına Tutankhamun, Ramses veya bazı durumlarda Kleopatra gelir. Bununla birlikte, Mısır hükümdarlarının tarihi araştırılırken, kadınlar büyük ölçüde dışlanır ve bir firavun neredeyse her zaman bir erkek olarak resmedilir. Sobekneferu, Mısır'ı tek başına yöneten ilk kadın Firavun'du, ancak buna rağmen hikayesi birçok tarih ders kitabında eksiktir. Bu nedenle, yalnızca Mısır'ın siyasi tarihinde değil, dünya tarihinde de hayati bir rol oynadıkları için bu kadın firavunların tarihini ortaya çıkarmak gerekir. Sobekneferunun Taht İddiası, Sobekneferu, MÖ 1760 ve MÖ 1756 yılları arasında Mısır kralı olarak hüküm sürdü ve 12. Hanedanlığın son Kralıydı. Adı "Sobek'in güzelleri" anlamına gelir ve timsah tanrısıyla ilgilidir. 12. hanedanın kralları Fayoum'u ekonomik ve dini merkezleri haline getirmişti ve burası timsahlara tapınılan ve bakılan yerdi. Mısır kraliyetinin yapısı şüphesiz erkeklere yönelikti. Firavun, erkek tanrı Horus'un dünyevi tezahürü olarak görülüyordu ve bu o zaman için gayet normaldi ve kralın yerine en büyük oğlunun geçmesi bekleniyordu. Ancak kader, sık sık bu sistemin başarısız olduğunu ve bir kadının kendisini Antik Mısır tahtında bulduğunu gösterirdi. Sobekneferu'nun babası 3. Amenemhet'ti; ancak eşlerinden hangisinin annesi olduğu belli değildir. Babasının ölümüyle taht, bu sıralarda hayata tutunmaya başlayan abisine geçmiştir. Bazıları erkek kardeşinin aynı zamanda kocası olduğunu iddia etti; ancak, böyle bir iddianın kanıtı biraz belirsizdir. Abisi varissiz ölünce taht boş kaldı. Kan yoluyla, Sobekneferu tahta en yakın kişiydi ve bu nedenle erkek kardeşinin yerini aldı. Kraliyet unvanlarını aldı ve kral olarak hüküm sürdü. Ancak, erkek kardeşiyle evlendiğini ima edecek olan "kralın karısı" unvanını asla kullanmadı. İlk Kadın Firavun, bazıları, Sobekneferu'dan önce bir tane kadın firavun olduğunu iddia ediyor. En eskilerden biri Merytneith'ti. Djet'in karısı olduğu ve oğlu Den'in ilk yıllarında naiplik yaptığı düşünülüyor. Bu ona bir miktar yönetim yetkisi verse de, Sobekneferu'nun olduğu gibi aslında onu kendi başına yönetici yapmıyordu. İlk kadın firavun olma iddiasının bir diğer rakibi de 1. Khentkaues’ti. Giza'daki mezarının kapısında, "İki Kralın Annesi" veya "Kral ve Bir Kralın Annesi" olarak çevrilebilecek bir başlık yazılıdır. Onu kral benzeri pozlarda ve hatta takma sakal takarken gösteren resimler de var! Merytneith gibi, oğlu Sahure kendi kendini yönetemeyecek kadar gençken, muhtemelen Userkaf ile birlikte hüküm sürmüş olabilir. Ayrıca 2. Khentkaues piramidinde de anıldı, ancak adı bir kraliyet kartuşunda bulunamıyor. Ayrıca, Mısır hükümdarlarının modern listelerinin çoğu Khentkaues'u da içermiyor. Sobekneferunun Tasvirleri, saltanatı bugün Sobekneferu'nun tasvirlerinden oluşan bir koleksiyonda anılıyor. Bunlar arasında bazı anıtlar ve eserler ile 3. Amenemhat’in morg tapınağından beş heykel ve parça bulunmaktadır. Ayrıca bir Nil su baskını kaydının yanı sıra bok böcekleri, mühürler ve boncuklar da vardır. Anıtlarının çoğunda kendisini babası 3. Amenemhet'e bağladı. Bir örnek verecek olursam, 3. Amenemhat’in ankh'ı Sobekneferu'ya tuttuğunu gösteren bir serekh tasviridir. Bu, Sobekneferu'nun taht iddiasının meşruiyetini tasvir ediyor gibi görünüyor. Bazı akademisyenler, bu görüntüyü ikisi arasında bir eş-naipliği tasvir ediyor olarak yorumladılar. Heykelleri ayrıca Sobekneferu'yu bir erkek kralın giyeceği gibi tam bir kraliyet kıyafeti içinde kraliyet pozisyonlarında poz verirken gösteriyor. Hatta bir görüntüde kın elbise ve erkek eteği giymiş, diğerinde ise sed festivali pelerini giymiş olarak gösteriliyor. Birçok kişi tarafından alışılmadık bir taç olarak kabul edilen bir taç taktığını gösteren bir resim de var. Bazıları, bu garip başlığın hem bir kralın hem de bir kraliçenin taçlarını birleştirme girişiminden kaynaklanmış olabileceğini iddia etti. Heykel bugün New York'taki Metropolitan Müzesi'nde tutuluyor. Sobekneferunun Ölümü, ne yazık ki Sobekneferu'nun mezar yeri bilinmiyor. Bazıları, Mazghuna'da 4. Amemenhat’ın mezarının yakınında bulunan hasarlı bir piramit kompleksinde olabileceğini öne sürdü. Ancak araştırmacı Aidan Dodson, bu iddianın hiçbir kanıtı olmadığını savundu. Sobekneferu bugün Orta Krallık'ın son Mısır kralı olarak anılıyor. Ayrıca Abydos ve Saqqara'da bulunan listelerde yer alan Yeni Krallık'tan önceki son hükümdardı. Dört yıldan az bir süre hüküm sürmesine rağmen, tam kraliyet unvanıyla hüküm süren ve Turin Kralı listesine kaydedilen ilk kadın firavundu. Mısırın İlk Kadın Firavunu Sobekneferu belgeseli detaylı anlatımım ile karşınızda. İyi seyirler dilerim.

00:00 Mısırın İlk Kadın Firavunu
01:06 Sobekneferunun Taht İddiası
04:46 İlk Kadın Firavun
08:11 Sobekneferunun Tasvirleri
11:32 Sobekneferunun Ölümü

#antikmısır #sobekneferu #tarih