30.Γιά τό γρήγορο κόψιμο τῶν παθῶν πρίν ἐξοικειωθοῦμε μαζί τουςΑ', Ἁβ. Δωρόθεου (11η Διδ), Ἱ. Σάββα

30. Για το ότι πρέπει να φροντίζουμε να κόβουμε γρήγορα τα πάθη πριν εξοικειωθεί μαζί τους η ψυχή Α', Ἁββᾶ Δωρόθεου-Ἀσκητικά (11η Διδασκαλία), Ὁμιλία Λ΄, Ἱερομ. Σάββα Ἁγιορείτου, 29-12-2024

Ἱ.Μ. Ἁγίας Τριάδος Ἐδέσσης
Μελετήστε, αδελφοί μου, πως ακριβώς είναι τα πράγματα και προσέξτε να μην αμελήσετε τον εαυτό σας, γιατί και μικρή ακόμα αμέλεια μας οδηγεί σε μεγάλους κινδύνους. Επισκέφθηκα κάποτε έναν αδελφό και τον βρήκα να έχει μόλις συνέλθει από αρρώστια και, στην κουβέντα πάνω, έμαθα ότι ήταν μόνος του με πυρετό επτά μέρες και, ενώ είχαν περάσει άλλες σαράντα ημέρες, δεν είχε καταφέρει ακόμα να συνέλθει.

Βλέπετε, αδελφοί μου, πόση ταλαιπωρία έχει κανείς όταν προσβληθεί, έστω και από την παραμικρή αδιαθεσία. Πάντοτε σχεδόν συμβαίνει να μη δίνει κανείς σημασία σε μικροαδιαθεσίες και δεν καταλαβαίνει ότι, αν ταλαιπωρηθεί λίγο το σώμα του, και μάλιστα αν είναι λίγο πιο ευαίσθητος στην υγεία του, χρειάζεται πολύ περισσότερος κόπος και χρόνος για να ορθοποδήσει. Επτά μέρες είχε πυρετό ο ταλαίπωρος και, δείτε, τόσες πολλές ημέρες πέρασαν και δεν κατάφερε να συνέλθει. Το ίδιο συμβαίνει και με την ψυχή. Μια μικρή αμαρτία κάνει κανείς και χρειάζεται πολύ χρόνο, χύνοντας το αίμα του, μέχρι να μπορέσει να διορθωθεί.

Και για μεν τη σωματική αρρώστια υπάρχουν διάφορες αιτίες, ή ότι τα φάρμακα είναι παλιά και δεν φέρνουν αποτέλεσμα, ή ότι ο γιατρός είναι άπειρος και δεν δίνει το κατάλληλο φάρμακο, ή ότι ο άρρωστος δεν συμμορφώνεται και δεν ακολουθεί πιστά τις εντολές του γιατρού. Με την ψυχή όμως δεν συμβαίνει το ίδιο. Γιατί δεν μπορούμε να πούμε ότι ο γιατρός είναι άπειρος και δεν έδωσε το κατάλληλο φάρμακο. Διότι ο γιατρός των ψυχών μας είναι ο Χριστός και γνωρίζει τα πάντα και χορηγεί για κάθε πιστό το κατάλληλο φάρμακο.

Να, τι θέλω να πω: Στην κενοδοξία δίνει τις εντολές για ταπεινοφροσύνη, στη φιληδονία τις εντολές για εγκράτεια, στη φιλαργυρία τις εντολές για ελεημοσύνη και, με λίγα λόγια, κάθε πάθος έχει για φάρμακο την κατάλληλη εντολή. Ώστε λοιπόν, δεν είναι άπειρος ο γιατρός. Ούτε πάλι τα φάρμακα είναι παλιά και δεν φέρνουν αποτέλεσμα. Γιατί οι εντολές του Χριστού δεν παλιώνουν ποτέ, αλλά, όσο πιο πολύ εφαρμόζονται, τόσο περισσότερο ανανεώνονται. Δεν υπάρχει λοιπόν τίποτε που να εμποδίζει την υγεία της ψυχής, παρά μόνο το ξεστράτημα της από το δρόμο των εντολών του Θεού.
Ας προσέξουμε λοιπόν τους εαυτούς μας, αδελφοί μου, ας κρατηθούμε σε πνευματική αγρυπνία, όσο ακόμη έχουμε καιρό. Γιατί παραμελούμε τους εαυτούς μας; Ας κάνουμε κάποιο καλό, για να το βρούμε βοήθεια τις ώρες του πειρασμού. Γιατί βάζουμε τη ζωή μας σε κίνδυνο; Τόσα πολλά ακούμε και καθόλου δεν νοιαζόμαστε, αλλά αδιαφορούμε. Βλέπουμε να φεύγουν από κοντά μας ξαφνικά οι αδελφοί μας και δεν ανησυχούμε, αν και ξέρουμε ότι σε λίγο και εμείς θα φθάσουμε στο θάνατο.

Δείτε, από την ώρα που καθίσαμε να μιλήσουμε μέχρι τώρα, ξοδέψαμε δυο – τρεις ώρες από το χρόνο της ζωής μας και ήρθαμε πιο κοντά στο θάνατο. Και, ενώ βλέπουμε ότι χάνουμε τον καιρό μας, δεν φοβόμαστε. Διότι δεν θυμόμαστε το λόγο του Γέροντα εκείνου που είπε: «Αν χάσει κανείς χρυσάφι ή ασήμι, μπορεί αντί γι’ αυτό να βρει άλλο. Εκείνος όμως που χάνει τον καιρό του, δεν μπορεί να βρει άλλον». Πραγματικά, θα έρθει καιρός που θα ζητάμε, έστω μια ώρα απ’ όλο τον χρόνο, και δεν θα τον βρίσκουμε. Πόσοι επιθυμούν να ακούσουν λόγο Θεού και δεν τον βρίσκουν;

Και εμείς τόσα πολλά ακούμε και τα περιφρονούμε και δεν βγαίνουμε από την εμπαθή κατάσταση μας. Ο Θεός γνωρίζει πόσο εκπλήττομαι για την αναισθησία των ψυχών μας! Μπορούμε να σωθούμε και δεν θέλουμε! Γιατί έχουμε τη δυνατότητα, αν θέλουμε, να κόψουμε τα πάθη μας, όσο ακόμα είναι μικρά, αλλά δεν φροντίζουμε για κάτι τέτοιο. Και τα αφήνουμε έτσι να σκληρύνουν τόσο εις βάρος μας, ώστε να φθάσουν στην πιο μεγάλη και δυνατή ακμή τους. Γιατί, όπως πολλές φορές σας είπα, άλλο είναι να ξεριζώσεις μικρό χορταράκι, επειδή αυτό αμέσως ξεριζώνεται, και άλλο είναι να ξεριζώσεις μεγάλο δέντρο.

Βρέθηκε κάποιος μεγάλος γέροντας με τους μαθητές του σ’ ένα τόπο που ήταν διάφορα κυπαρίσσια, μικρά και μεγάλα. Και λέει ο γέροντας σ’ έναν από τους μαθητές του: «Ξερίζωσε τούτο το κυπαρισσάκι». Ήταν βέβαια πολύ μικρό και αμέσως, με το ένα χέρι, το ξερίζωσε ο αδελφός. Μετά του δείχνει ο γέροντας και ένα άλλο, μεγαλύτερο από το πρώτο, και του λέει: «ξερίζωσε και τούτο». Και αυτός, αφού το κούνησε και με τα δυο του χέρια, το ξερίζωσε και εκείνο.