Τα ζελεδάκια αλλάζουν μέγεθος (πείραμα ώσμωσης)

Δύο πολύ ενδιαφέροντα φυσικά φαινόμενα είναι η ώσμωση και η διάχυση. Και τα δύο φαινόμενα εμφανίζονται όταν έχουμε δύο διαλύματα που τα έχουμε χωρισμένα με μία μεμβράνη, που επιτρέπει σε κάποιες ουσίες να περάσουν, ενώ σε άλλες όχι.

Στη δική μας περίπτωση τον ρόλο αυτής της μεμβράνης τον παίζει η "επιδερμίδα" από το ζελεδάκι.

Εμείς σε 3 ποτήρια φτιάχνουμε ένα διάλυμα αλατόνερου, ένα διάλυμα ζαχαρόνερου, ενώ στο τρίτο ποτήρι ρίχνουμε καθαρό νερό. βυθίζουμε από ένα ζελεδάκι και τα αφήνουμε για λίγες ώρες (περίπου 3 με 4).

Τότε παρατηρούμε ότι τα ζελεδάκια που ήταν βουτηγμένα στο ζαχαρόνερο και στο σκέτο νερό, μεγάλωσαν πάρα πολύ. Περίπου τετραπλασιάστηκαν.

Αντίθετα το ζελεδάκι που ήταν βουτηγμένο στο αλατόνερο μεγάλωσε ελάχιστα.

Ο λόγος είναι ο εξής: τα ζελεδάκια είναι πολύ γλυκά καθώς περιέχουν πολύ ζάχαρη. Βουτώντας το στο καθαρό νερό, αρχίζει να περνά προς το εσωτερικό τους το νερό στο οποίο βυθίστηκαν. Γι' αυτό και μεγαλώνουν.

Το αντίστοιχο συμβαίνει και με το ζελεδάκι που έχουμε βουτηγμένο στο ζαχαρόνερο. Πάλι νερό μπαίνει μέσα στο ζελδάκι, μεγαλώνοντας το. Αυτό συμβαίνει μέχρι να "αραιωθεί" αρκετά το ζελεδάκι και να γίνει σχεδόν το ίδιο γλυκό με το ζαχαρόνερο. Τότε θα έχουμε ίδιες περίπου διαλυμένες ποσότητες μέσα στο ζελεδάκι και μέσα στο νερό.

Στην περίπτωση του αλατόνερου, όταν το αλάτι διαλυθεί στο νερό διίστανται (σαν να "χωρίζεται" δηλαδή) σε ένα θετικό και ένα αρνητικό κομμάτι. Έτσι προκύπτουν διπλάσια σωματίδια διαλυμένα στο νερό απ' ότι στην προηγούμενη περίπτωση της ζάχαρης. Επομένως τώρα έχουμε εξ αρχής περίπου ίσες διαλυμένες ποσότητες μέσα στο νερό και μέσα στο ζελεδάκι, οπότε δεν έχουμε και μεταφορά νερού προς το ζελεδάκι.

Τέλος, δοκιμάζοντας λίγο από το νερό (συμβαίνει και στο ζαχαρόνερο και στο αλατόνερο, αλλά είναι πιο βολικό να δοκιμάσουμε από το σκέτο νερό) διαπιστώνουμε ότι έχει τα αρώματα από το ζελεδάκι αλλά και γεύση. Αυτό οφείλεται στη διάχυση. Δηλαδή, μικρές ποσότητες από αυτές της ουσίες πέρασαν μέσα από τη μεμβράνη του από το εσωτερικό της καραμέλας προς το νερό.

Τα βιβλία μας "Κατακτώ την κορυφή - Φυσικά" από τις Εκδόσεις Πατάκη.

αλλά και "Παίζοντας μαθαίνω Φυσικά" για τους μικρότερους φίλους μας

#πειράματα #φυσική #δημοτικό #Γρηγορίου #teacherland