Επεσαν απο τον σεισμό και οι τελευταίοι Ανεμόμυλοι στο Αρκαλοχώρι (Γάσι - Μουσούτα)

Στην κορφή ενός λόφου λίγο πάνω από το χωριό Γάσι στο Αρκαλοχώρι στην περιοχή που λέγεται "Στους Μύλους’’ υπήρχε ένας εντυπωσιακός ανεμόμυλος (Γασίου) και άλλος ένας πιο κάτω στον δρόμο προς Μουσούτα (ο πρώτος που φαίνεται στο βίντεο). Τα σημεία που βρισκόταν οι μύλοι του Γασίου και της Μουσούτας είναι το ψηλότερο όλης της περιοχής και προσφέρει μοναδική θέα στα χωριά του κάμπου της Μουσούτας και του Αρκαλοχωρίου. Οι δύο μύλοι ήταν ασυντήρητοι και ήταν οι μόνοι που έχει επιζήσει και έχει φτάσει μέχρι τις μέρες μας από μια σειρά μύλων που υπήρχαν στο σημείο αυτό όπως θυμούνται οι παλιότεροι κάτοικοι του χωριού. Το ότι υπήρχαν πολλοί ανεμόμυλοι το μαρτυρά και το τοπωνύμιο που είναι πληθυντικού αριθμού και μαρτυρά την ύπαρξη περισσότερων μύλων.
Οι ανεμόμυλοι σύμφωνα με τον Χριστόφορο Χειλαδάκη, ανήκαν στον τύπο του ξετροχάρη που είναι κυκλικός και έχει την δυνατότητα να περιστρέφεται ανάλογα με την φορά του ανέμου και δεν είναι σταθερός. Ο τύπος αυτού του ανεμόμυλου ήταν περισσότερο κοινός στο νομό Ηρακλείου, ενώ στο Λασίθι επικράτησε ο στενόμακρος τύπος σταθερού μύλου.
Λίγα μέτρα από το σημείο που βρίσκεται ο μύλος του Γασίου (ένα μικρό χωριό νότια σχεδόν δίπλα στο Αρκαλοχώρι) υπάρχουν βάσεις από παλιότερα κτίσματα και είναι πολύ πιθανόν η ευρύτερη περιοχή της κορυφογραμμής να χρησιμοποιήθηκε στην αρχαιότητα και για άλλους σκοπούς αφού από το σημείο αυτό έχει κάποιος τον έλεγχο ολόκληρης της περιοχής. Το σημείο έχει επίσης άριστη οπτική επαφή με την κορφή του λόφου του Προφήτη Ηλία, που υπήρξε με το σπήλαιο του Αρκαλοχωρίου που διαθέτει σπουδαίος λατρευτικός χώρος στην Μινωική εποχή. Στον ανεμόμυλο πλησιάζει πολύ κοντά δρόμος που φτάνει μέχρι τον αμπελώνα που βρίσκεται μπροστά του ενώ είναι ορατός από την βασική οδική αρτηρία της περιοχής, από το δρόμο δηλαδή που κατεβαίνει από το Αρκαλοχώρι στη Βιάννο.
- Ημερομηνία λήψης του υλικού 30-9-2021