Yapay Zeka Bir Gün İnsan Gibi Düşünebilecek mi?

Farkında mısınız bilmiyorum ama, şu anda insanlık tarihinin gördüğü en müthiş teknolojik devrimin içindeyiz: Yapay zeka devrimi. Bilmiyorum ne kadar takip edebiliyorsunuz ama her gün yepyeni uygulama alanları çıkıyor. Yapay zekalar her hafta bir önceki haftadan daha başarılı ve isabetli hale geliyorlar. Hatta yapay zeka artık size açık açık cilve de yapabiliyor; OpenAI'ın GPT-4o için ürettiği ve Scarlett Johansson'dan çaldığı Sky adlı ses modeli nedir öyle ya... Neyse, özetle 4 bir koldan ilerleyen, giderek insanlaşan, giderek zekileşen, gerçeğinden giderek ayırt etmesi zor olan muazzam bir atılımın içindeyiz, bunları ilerleyen videolarda da detaylarıyla konuşacağız.

Ama bir an büyük resme bakalım ve basit bir tespitte bulunalım: Bu gidişatın 2 sonucu olabilir: Ya bu generative AI, yani üretken yapay zeka devrimi bir noktada tıkanacak ve yine birkaç on yıllık bir duraklama dönemine gireceğiz... Ya da bu devrim kısa vadede tıkanmayacak ve makina zekası giderek hızlanan şekilde artmaya devam edecek... de... Nereye kadar? Yani zekiymiş gibi gözüken bu davranışların bir sınırı var mı? Ve eğer sınırı yoksa... Bir noktada makinalar, gerçekten de düşünebilir mi?

#TuringTesti #YapayZeka #AlanTuring

00:00 Giriş: Yapay Zekanın Sınırı Nerede?
01:28 Makineler Düşünebilir mi?
02:08 İlk Bilgisayarların Görevi Neydi?
02:48 Yapay Zekayı İlk Kim Sorguladı?
04:32 Düşünmekten Kastımız Ne?
05:42 Turing’in Makalesi: Taklit Oyunu
07:32 Bilgisayar ile İnsanı Ayırt Edebilir misiniz?
09:12 Turing Testinin Özel Seçilmiş Soruları
11:21 Turing Testini Geçebilen Bilgisayarlar Var mı?
12:32 Yapay Zekalar Neden Turing Testini Geçemiyor?
14:42 Çin Odası: Turing Testine En Güçlü Eleştiri
17:09 Turing’in 30 Yıl Sonrasına Cevap Vermişti!
18:29 Kapanış: Yapay Zeka Düşünebiliyor mu?

***

📽️ Videografi & Post-Prodüksiyon: Çınar Ege Bakırcı

Evrim Ağacı'nın Türkiye'de bilim anlatıcılığı çalışmaları tamamen okurları ve izleyenleri tarafından maddi olarak desteklenmektedir. Yaptıklarımızı faydalı buluyorsanız ve daha fazlasını yapmamıza katkı sağlamak isterseniz:

Yanımızda durduğunuz için çok teşekkürler! ❤

***

BAZI FAYDALI BAĞLANTILAR:

[yigitavc_]

Chat GPT'nin 20$'lık versiyonunu kullanan tıp fakültesi 2. sınıf öğrencisi olarak gerçekten ne kadar teşekkür etsem az. Eğer ne istediğinizi anlatmayı bilirseniz (deneme yanılma yöntemleriyle kısa sürede öğreniyorsunuz zaten) ihtiyacınız olanı çok kısa sürede alabiliyorsunuz. Örneğin önceki senelerin çıkmış sorularını yükleyerek ders öğretmeninin nerelere ağırlık verdiğini anlıyor ve ders anlatımında bu konulara ek önem veriyor. Kavram haritaları çıkarıyor, flashcardlar hazırlıyor. İsterseniz sorularınıza sadece sizin yüklediğiniz ders notundan yahut herhangi başka bir kaynaktan cevap veriyor. Sorunun cevabı yüklediğiniz dosyada yoksa bununla ilgili bir bilgi olmadığını söylüyor. Son kurulumdaki anatomi derslerinin ders kayıtları olmadığı için almıştım, ihtiyacım olanın çok daha fazlasını aldım. Önümdeki 4 sene boyunca da kullanmayı planlıyorum. Ders notlarımla ilgili neler yaptırdığını görmek isterseniz paylaşabilirim bu arada. He bir de son olarak Teşekkürler Evrim Ağacı <3

[sahinmehmetmurat]

Adamlar bundan 25 yıl önce yapay zekanın keşfini, keşfini geçtim hangi seviyelere geleceğini, makinelerin dünyayı ele geçireceğini, insanların makineleri yok etmek için enerji kaynakları olan güneşleri söndürdüğünü, bunun sonucunda da makineler ihtiyaç duyduğu enerjiyi insan tarlaları kurup insan bedeninden aldıklarını anlatan film yaptılar. Halâ tüylerim diken diken izliyorum Matrix Serisi'ni. Alan Turing'de 75 yıl önce makale yazmış konu ile ilgili. Hayret verici.

[M.]

ChatGPT6️⃣'yı bilmem ama ChatGPT7️⃣ taş ve sopalar ile olacak

[muallasarcoban]

Harikasınız🙏
60'lı yılların ilk yarısı...
Devlet memuru babam o akşam heyecanla işten(daireden) geldi:
-Biliyor musunuz, Elektronik Beyin yapmışlar. Doğum tarihini yazıp veriyormuşsun; o da sana yaşını söylüyormuş" dedi😇
Yıllar sonra İTÜ'de okumaya başladığımda(1977) kocaman odayı dolduran Bilgisayarı gördüğümde bir tuhaf olmuştum....
Şimdi, teknolojinin güvensiz ellerde iyi kullanılmadığını gördükçe...pek çok şeyin reddiyesi içine giriyorum sanki🍀

Ufuk açıcı ve kaliteli bir videoydu. Türkiye'de bilimin desteklenmesi adına bu videodaki içeriği de beğenmenin verdiği heyecan ile kanala ücretli abone oldum. Lütfen içerik üretmeyi bırakmayın, teşekkürler.

[gurhanyilmaz]

Doğumdan sonra cocuk nasıl gelişiyorsa yapay zeka da öyle gözümüzün önünde gelişip büyüyecek. Yapacak bir sey yok.yapay zeka her yerde olacak bir gittiğimiz her yerde onunla etkileşime gececegiz. Taşıdımız tek sey ID miz olacak.

[ardenpapazyan]

Yapay zeka çok ucu açık bi konu. Sonda sorduğunuz soruyu düşünmekten uyku tutmaz artk…

[a________________a-zq]

16:10 Nasreddin Hoca'nın "Sen de haklısın Karıcığım" fıkrasına benzedi. Bu noktadan sonra her söylediği eleştri doğru geldi bana.

[necmiozkara]

Yapay zekayı bir kenara koyarsak; insanlarında bir kısmı gerçekte düşünemediği halde, düşünen insanları taklit ederek düşünüyormuş gibi yapıyorlar. Bu düşünüyormuş gibi yapan insanlarda, düşünebilen insanlardan saygı görüyor ve düşünen insanlarmış gibi kabul ediliyor. Bence yapay zekalara da şans verme taraftarıyım.

[alicelik]

Konuyu o kadar temiz derleyip toparlamissiniz ki. Tesekkur ederim

[wnkel]

Videonun sonunda söylediğin argümanında hata olduğunu düşünüyorum. Bir yazılım mühendisi olarak görüşlerimi anlatmak istiyorum.
Bilgisayarların çalışma mantığı yine insanlar tarafından geliştirildiği için nasıl olduğunu biliyoruz. Yapay zekalar için “düşünmek” kavramını ele alırsak bunun nasıl bir süreç olduğunu da biliyoruz.
Bilgisayar, her şeyi 0 ve 1 yani elektrik var yok ile kontrol eder. Elektrik neye izin verirse öyle çalışır. Bu da aslında olasılıktan aşina olduğumuz tüm işlemleri yapabilmesini sağlar. Bilgisayarın çalışma prensibinin altında olasılık yatarken yapay zeka için de bu durum farklı değildir. Bilgi, insan tarafından cihaza aktarılır. Bu aktarma klavye tıklaması, mouse hareketi, görüntüdeki mimik ya da ses verisi olabilir. Ancak bilgisayar, ona ne tür veri ile gelirsen gel hepsini yine 0 ve 1 ile anlar, anlamlandırmaya çalışır. Yapay zekanın çalışması da, geçmişte üretilmiş verileri öğrenip bunlar arasından en yüksek tekrar sayısına sahip olan daha yüksek ihtimalli olduğu için kullanıcıya yanıt olarak verilmesidir (tamamen basitleştirmeye çalıştım). Evrim sürecinde ortada benzeri yokken konuşmayı öğrenen insanın düşünme ve öğrenme yeteneği, makineden çok farklıdır ancak benzer kavramlar ile ifade edildikleri için de karışıklıklar oluşmaktadır. Makine insan gibi düşünemez, insan gibi öğrenemez. Makine, verdiğin bilgi kadar bilir, üstüne olmayanını ekleyemez. Bu sebeple dünyadaki tüm bilgileri verirsen “dünyanın en bilgilisi” olur, “dünyanın en zekisi” değil. Yapay zekanın zekası bilgileri sadece olasılık yönünden karşılaştırmaktan ibarettir yani. Bu sebeple günümüzdeki chat gpt gibi yapay zekalar insan zekasının yerini asla alamaz.
Videoda bahsettiğin analojilerden bana en mantıklı geleni Searl’ın söylediği. Ancak eksik. Sen makineye ne bilgi verirsen (çincenin tüm detayları ve her gün ortaya çıkan yeni kelimeler diyelim) bunu biliyor olacaktır. Bu da sürekli güncel kalmasını, bilgili olmasını haliyle de çince bilmesini sağlar. Analojide, odadaki adamın çince bilip bilmemesinin hiç bir önemi yoktur. Adamın her zaman o odaya kapalı olduğunu bilmek, o odanın yeni bilgi takviyesi haricinde açılmayacağını bilmek, haliyle de adamı değil odayı düşünmek gerekir. Sonuç ise; “oda çince biliyor”dur. Eksiklik ise gününüzdeki “zeka” tartışmasına cevapsızlığıdır. Yine aynı odaya “zeki” diyebilmek için çince bilmesi değil, çinceye yeni eklemeler yapıp dilin daha kullanışlı olmasını sağlamalıdır. Bunun için bulduğu yeni dil öğeleri, daha önceden bilinmiyor olmalıdır. Bu gerçekleşirse “zeki” diyebiliriz ki analoji için de günümüzdeki yapay zekaların ister 1 yıl ister 100 yıl sonraki halleri için de imkansızdır.
Bahsetmek istediğim son konu ise şu iki sorudur: “Makineler insan gibi düşünebilirler mi?”, “Yapay zeka insan zekasının yerini alabilir mi?”. Yazdıklarımı okuyanlar, içlerinden “olamayacağını anlattın ya, daha ne konuşuyorsun” diyor muhtemelen. Ancak cevabım, belki evet.
Her iki soruya evet diyebilmek için tek bir yöntem var. Günümüzdeki bilgisayar sistemi tümüyle değişmeli. Bilgisayar sadece 0-1 ler ile, olasılık ile çalışmamalı. Eğer farklı ve insan zekasının çalışma prensibine benzer yeni bir bilgisayar icat edilirse, ki bence mümkün, yapay zeka insan zekasını yenebilir. Ancak bunun için ilk aşama, insan zekasının nasıl çalıştığını, nasıl düşünebildiğimizi matematiksel olarak açıklamaktır.

Buraya kadar okuduğunuz için teşekkür ederim. Yorumlarınız ile kendimi geliştirmek için sabırsızlanıyorum.

[CaglarSertakar]

Sen ve ekibin Türkiye için ne büyük bir şanssınız! Emeğinize sağlık.

[cgtrgsm]

Searl soruna pratik açıdan değil de kuramsal açıdan yaklaşıyor. Çağrı'nın videonun sonunda sorduğu sorunun Searl için bir önemi yok çünkü ona göre bilincin ne olduğunu tanımlayamadığımız, nereden kaynaklandığını ve nasıl ortaya çıktığını bilimsel araçlar kullanarak kanıtlayamadığımız sürece makinelere bilinçlilik özelliği veremeyeceğiz. Çünkü, hepimiz kafamızın içindeki bir "ben"le yaşıyoruz. Bu ben acı çekiyor, mutlu oluyor, kırmızı bir elma görünce kırmızıyı ve elmayı zihnin öznel boşluğunda deneyimliyor. Bu deneyimlemenin ne anlama geldiğini henüz bilmiyoruz. Bilemediğimiz sürece de makinelerde aynısını taklit edemeyiz. Bu Searl'ün görüşü. Çağrı'nın yaklaşımı, -ben de bu konuda daha önce yazmıştım bir şeyler- makineye bilinç vermek değil de insan-makine iletişiminde ortada bir yerde buluşmak, bir çeşit ödün vermek. Karşındaki bilgisayarın bir "ben"i olmasa bile bu seni ilgilendirmiyor. Sonuç olarak senin ihtiyacın olan dostluğu, sadakati, muhabbeti, entelektüel sohbeti seninle gerçekleştirebiliyor. Bu yüzden artık makine bilinçli mi değil mi sorusunun bir önemi kalmıyor. Yalnız, bu durum Searl gibi filozoflar için sorunu çözmüş olmak değildir. Sadece ötelemektir. Çağrı'nın argümanı yeni bir bilinçlilik tanımı gerektirir ki bu başlı başına bir devrim demektir. İnsanların içlerinde bir yerde hissettikleri "ben" öznel varlığının ağırlığını bilincin tanımından silersek geriye biyolojik ve mekanik bir fonksiyon kalır. Bunun da, en azından felsefeciler camiasında kabul göreceğini pek sanmıyorum.

[nf-k]

Merhaba parkta oturup güneş enerjisinin keyfini çıkaran, tatlı güzel robot kız, senin için bisikletimin fenerinin dinamosunu 12 voltluk aküye bağladım, gel bin gezdireyim şarjın daha az süre de biter :)

[mehmetkilic]

Gece uyumadan önce sizi dinliyorum. Yeni videolarınız yoksa eski çalışmalarınızı açıp tekrar dinliyorum. Beğenerek takip edeceğim. Bu arada okyanuslar hakkında ayrıntılı bir video olsa harika olur.

[tameravci]

İlginç bir noktaya değinmişsiniz. Bu bana mükemmel bir mühendisliğin sihirden farksız olmasını hatırlatıyor. Yani, çok iyi bir taklit yeteneğinin bilinçten bir farkı kalmaması gibi. Ayrıca, bu tarz soruları ben de pratik bulmuyorum. Sahip olduğumuz insan zekasını "bilinç" adı altında abartıyor olabiliriz. Belki de evrimin bize öğrettiği sosyal bir taklit mekanizmasından başka bir şey değiliz

[aysegulsezen]

Muhteşem bir anlatımdı yine. Turing testi yıllar önce üniversitedeyken öğrenmiştik. Turing test; normal programlama ile karşı tarafın soracağı sorular yada sorulardaki kelimelerden tahminler ile karşılık olabilecek cevaplar kodlanarak yazılabilir. Muhtemelen testte başarılı olan yazılımcılar, olabilecek bir çok soru yada şeklini öngörerek cevapları yazmıştır diye tahmin ediyorum. Ama sonuçta cevabı veren makine değil onu yazan yazılımcı. Günümüzde yapay zeka da gerçek insanların zekalarıyla ürettikleri veriler ile besleniyor. Ve yine yapay zeka kodlarını yazan yazılımcılar var. Yapay zekada kelimeler konusunu çok bilmiyorum ama resimler (image) için önceden tanıtılması gerekiyor benim bildiğim. Yani bir yazılımcı örneğin bin tane üzgün insan, bin tane üzgün olmayan insan fotosu ile yapay zekayı eğitir ve böylece yapay zeka programı kamera da sizi görür ve "Bugün üzgün görünüyorsun" diyebilir. Mutlu insanı yazılımcı tanıtmamışsa bunu makine kendisi bilemez benim bildiğim kadarıyla. Evet ChatGBT çok etkileyici. Verileri ne şekilde toparlıyorlar bilmiyorum. ChatGBT nin cevap olarak verdiği bir bilgi, cümle olarak da olsa internette yada bir ansiklopedi de var mı? Benzer kelimeler ile de olsa geneli bilgi olarak daha önce bir insan zekası tarafından üretilmiş mi? Bunu bilmek lazım.

[kemoxplus]

Prof. Dr. Cahit Arf da 1959 yılında verdiği konferansta 'Makine Düşünebilir Mi?' konusunu dile getirmiştir. Kendisi hatta yapay zekanın insan yerine geçebileceği gibi günümüzde olan konuları önceden tahmin edip bunlara cevap üretmiştir. Bir videoda da bundan bahsedebilirseniz çok güzel olur.

[tesla]

-Makinalar depresyona girebilir mi?
-Makinalar gerçek anlamda duyguları yaşayabilir mi?
-Eger gerçekten makinalara insanlara benzer bir duygu proglamlanırsa kendilerine özgü bir duyguları olabilir mi

[aslarda]

ne güzel, ne kadar düşündürcü ve bilgilendirci, çok çok teşekkürler 🕺🏻