Hoe steden je onbewust beïnvloeden

Als je in een vreemde stad komt, word je, zonder dat je het door hebt toch automatisch de goede richting opgestuurd. Dat komt omdat over al die bordjes, geluiden en gebouwen in de stad van tevoren door ontwerpers is nagedacht (als het goed is). In deze aflevering gaan we, samen met gedragspsycholoog Fenne Roefs van de Vrije Universiteit Amsterdam de straat op. Naast dat ze wetenschapper is, werkt ze ook bij het ontwerpbureau Mijksenaar, dat bijvoorbeeld verantwoordelijk is voor de wereldberoemde bewegwijzering op Schiphol. Zij laat ons zien hoe ontwerpers je bewust of onbewust altijd een kant op sturen.

00:00 Hoe vind ik de weg?
01:00 Hoe vinden we de weg in de stad?
01:56 Geluiden die de weg wijzen
02:30 Is Utrecht Centraal goed ontworpen?
04:43 Wat is de betekenis van de kleur rood?
06:00 Wat zijn pictogrammen?
07:20 Het verschil tussen pictogrammen, iconen en symbolen
07:54 Waarom je soms verdwaalt?
09:36 Hoe winkels je opzettelijk laten verdwalen. Waar liggen de eieren?

Meer wetenschap? Check:

Over de Universiteit van Nederland:
De Universiteit van Nederland heeft een onafhankelijke redactie die elke week podcasts, video’s en social posts maakt over wetenschappelijke onderwerpen. Wij geloven dat iedereen moet kunnen leren van de topwetenschappers die we hebben in Nederland. Zonder collegegeld of tentamens. Wij zijn de universiteit voor iederéén.

[Jerbod]

Ik ben nu halverwege de video en de info is tot nu toe jeugdjournaal niveau.

[richardbaron]

So there is no platform 13 at Utrecht Central. At King's Cross in London, they created platform 0 a few years ago. It was confusing. The first time I saw on the board "Cambridge - platform 0", I thought it must be platform 10 but the 1 was missing. (Sorry to write in English - ik wil Nederlands leren.)

[rvdb]

Nog een mooi stukje ontwerp aan Utrecht CS: De winkels zitten aan de ene kant aan elkaar vast, en aan de andere kant heeft elke winkel een eigen blok. Daardoor weet je zodra je vanaf het perron de hal in komt direct aan welke kant je naar boven komt en waar je heen moet voor Jaarbeurs of Hoog Catharijne.

[thijs.k]

9:08 tijdens mijn werk is dit een serieus probleem. De meeste nieuwbouw is vaak niet handig ingericht. Dan wel door een auto vrije zone, of door dit voorbeeld waar de ingang ergens anders zit dan je verwacht. Hierdoor zijn we langer onderweg en moeten we soms lang lopen. Aan iedereen die ooit een hulpdienst nodig heeft, en weet dat je in een moeilijk te vinden huis woont. Wacht ons op! Of laat iemand ons opwachten!

[a.bakker]

@Fenne veel werk voor jou in A’dam. Daar staan zo maar 8 - 10 borden boven elkaar met ‘milieuzone, diesel, toegestaan voor 4 en hoger, vrachtwagens en bussen toegestaan vanaf 6, toegestaan taxi 2009 en jonger, dan een fototoestel, een bord verboden voor scooters, de uitzonderingen zijnde uitstootvrij, en datum eerste toelating 2011 t/m 2024 afsluitend met een bordje fototoestel’. Nou sterkte!

[Stan-]

Leuke video! Wellicht is deze video ook een leuk bruggetje voor een video over het onderwerp 'nudging'. Hierbij wordt ook vaak nagedacht over hoe je informatie het beste kan presenteren om mensen te beïnvloeden.

[codex]

Door deze video ben ik erachter gekomen dat de lampen bij de roltrappen verschillende kleuren zijn en dus een indicatie of deze wel of niet gebruikt kan worden.

Als kleurenblinde zijn deze twee exact hetzelfde en snapte ik het nut niet, ze staan soms zelfs in de weg.
Waarom is gekozen voor iets wat niet toegankelijk is in plaats van een rood kruis zoals sommige roltrappen hebben?

[m.moolhuysen]

Ik heb zelf een groot probleem met de gele omleidingborden bij wegafsluitingen. Het blijkt engszins standaard te zijn om op de laatste kruising, als je weer op de oorspronkelijke route uit zou moeten komen, geen bord meer neer te zetten waar je naartoe moet. Omdat de aanduiding dus een kruispunt te vroeg eindigt, rij ik vaak de verkeerde kant op aan het einde van een omleiding.

[Keikdv]

De nummers 6, 10, 13, 16 en 17 worden op Utrecht CS niet gebruikt. Spoor 6 was ooit een kopspoor mét perron en had dat ook als enige van de vijf ongebruikte nummers. Spoor 10 (door rij spoor voor goederentreinen) is verdwenen bij de ombouw en lag inderdaad tussen 9 en 11. Die perrons zijn breder gemaakt. Er was ook een spoor 13 wat tussen 12 en 14 lag maar niet over de gehele lente. 16 en 17 zijn simpelweg als nummer overgeslagen, waarom is een ? Op meerdere stations ontbreken nummers. Zoek spoor 1 te Arnhem maar. Nijmegen is niet zo'n groot station maar heeft wel een spoor 35!

[webxorcist]

"Laten we een aflevering maken over open deuren!"
- "Ja tof!"

[flipnshifty]

11:05 hoe wist je dat ik de video op alt + tab had..?

[herminevandermeij]

Hallo Fenne, werk je ook voor blinden in deze context? Bij geluiden is dat idd heel goed

[RaviThakoer]

Dit is een studie welke ik had onderschat

[RIZFERD]

Ik woonde in Nederland tussen 2003 tot eind 2010, Ik ken heel goed de boarden waren niet zoveel toch was google map nog niet mobiel

[wickedkarma]

IKEA is heel makkelijk. Als je de winkel niet door wilt, dan is er beneden, bij de kassa, een doorgang naar het magazijn.

[LucWijdeveld]

Google maps met wandelen in den vreemde, de DomDom op de motor of in de auto. Vroeger vroeg ik aan mijn ex: links of rechtsaf? Die zegt dan Links!!! dan wist ik meteen zeker dat ik naar rechts moest en zo kwam het altijd uit

[ludmillacijs]

Snap de borden vaak niet raak niet over prikkels ofzo weet gewoon niet waar ik naar toe moet

[noelltaravati]

Oneens. Bij het zien van Station Utrecht in de video krijg ik stress. Zoveel informatie; snel wisselen (van trein of bus), zware tas, warm of koud - mijn ervaring is negatief. De omgeving is naar mijn mening overprikkelend en chaotisch en voelt onpersoonlijk. Een paar planten, fontein (denk aan de hal in het UMCG), rustige kleuren (I.p.v. aluminium, spierwit en koningsblauw) en vriendelijke NS-medewerkers (ipv. BOA’s die je verdacht aankijken) zou mij al helpen om de omgeving prettiger te maken.

[SEKRET]

spoor 13 bestaat niet. Het is een spoor voor goederen, geen mensen.

[ludmillacijs]

Ik verdwaal altijd dus ga nooit aleen met de bus of trein dus blijf altijd thuis 😢