EIN' OLA MAVRA

ΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΧΟΡΟΣ !
Θεϊκός, θεσπέσιος, ένα κρυφό μυστήριο, ένα δράμα --- κι αυτό είναι το ζεϊμπέκικο – ένας μοναχικός, εσώψυχος, σοβαρός, επιβλητικός χορός. Η Μαρία Σταφυλοπάτη χορεύει με την καρδιά της και επιβάλλεται ως γυναικεία προσωπικότητα με το εσωτερικό κύρος μιας γυναίκας, όχι με την επίδειξη της κνήμης ή του ημίγυμνου στήθος, που είναι πια του συρμού στις μέρες μας. Είναι πανέμορφη αλλά δεν το επιδεικνύει, το αφήνει να βγει μόνο του από τη γυναικεία φύση της.
Επιτέλους είδα ένα χορό και τον ένιωσα στις βαθιές ρίζες του. Είναι από το «Στην υγειά μας» και ο Σπύρος έχει κορακάτα μαλλιά, άρα πρέπει να είναι πριν από σχεδόν 15 περίπου χρόνια. Και όσο για την προέλευση, μου το έστειλε μια φίλη Τουρκάλα μαζί με μερικά θερμά λόγια για την φιλία των δυο λαών.
Ιστορικά φαίνεται ότι έχει βαθιές αρχαιοελληνικές ρίζες. Μερικοί ισχυρίζονται ότι το όνομα προέρχεται από τις λέξεις Ζεύς και το φρυγικό μπέκος=σώμα και δείχνει την ένωση του πνευματικού κόσμου με τον σωματικό. Κατά τον Ηρόδοτο ένας παρόμοιος χορός γινόταν στην αρχαιότητα προς τιμή της μητέρας θεάς Κυβέλης και σήμαινε κι εδώ την ένωση του ανθρώπινου με το θεϊκό.
Ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης έχει υποστηρίξει ότι «οι Ζεϊμπέκηδες ήταν Έλληνες κυρίως από την Μακεδονία και αλλού και Θρακιώτες, που ακολούθησαν τον Μέγα Αλέξανδρο στην εκστρατεία του στα βάθη της Ασίας».
Ο Σίμων Καράς υποστήριζε πως ο χορός είχε κληρονομιά αρχαιοελληνική (ρυθμική - χορευτική) αφού το ρυθμικό του σχήμα των 9 χρόνων διαφαίνεται στις ωδές της Λεσβίας Σαπφούς.