MotoVolta από Μαδυτο, Βαρβάρα, Αρναία μεριά..... Travelling in Greece

Τα Αρχαία Στάγειρα βρίσκονται νοτιοανατολικά από την Ολυμπιάδα της Χαλκιδικής, πάνω σε μια όμορφη χερσόνησο, που λέγεται «Λιοτόπι». Η χερσόνησος αυτή, που εισχωρεί βαθιά στη θάλασσα, αποτελείται από δυο λόφους, μεταξύ των οποίων υπάρχει ένας αυχένας. Ο βόρειος λόφος αποτέλεσε την πρώτη πόλη των Σταγείρων που ιδρύθηκε από Ίωνες αποίκους της νήσου Άνδρου γύρω στα μέσα του 7ου αι. π.χ. Τα ανασκαφικά δεδομένα και παλιές γραμματειακές πηγές συγκλίνουν στην άποψη ότι το αψιδωτό ή πεταλοειδές οικοδόμημα αλλά και ο βωμός σε μαρμαροθετημένο δάπεδο των ελληνιστικών χρόνων, που αποκάλυψαν οι ανασκαφές στην αρχαία πόλη το 1996, σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Κ. Σισμανίδη ήταν ο τάφος και το ηρώο του Αριστοτέλη. Ένα ταφικό ηρώο όπου οι Σταγειρίτες τον τίμησαν ως ήρωα, σωτήρα, νομοθέτη και δεύτερο «οικιστή» της πόλης τους, εφόσον με δική του μεσολάβηση στον Φίλιππο επανιδρύθηκαν (340 π.Χ) τα Στάγειρα, που είχαν καταστραφεί από τον ίδιο Μακεδόνα βασιλιά το 349 π.Χ.

Εκτός από τις ανασκαφές που έγιναν στα Αρχαία Στάγειρα και τις ανακοινώσεις του Κ. Σισμανίδη, υπάρχουν και άλλες πηγές που ενισχύουν την άποψη ότι ο τάφος του Αριστοτέλη βρίσκεται στα Αρχαία Στάγειρα.

Πρώτη πηγή είναι μια αιγυπτιακή βιογραφία του Αριστοτέλη από τον αλεξανδρινό λόγιο Abul-I-Yata al-Mubassiz, το 2ο μισό του 11 αιώνα μ.χ., όπου στο “βιβλίο” εκλογών σοφίας και όμορφων αποφθεγμάτων, αντιγράφει την μεταφορά στην αιγυπτιακή γλώσσα από τον Ishaq Ibn Hunayn (περί το 900 μ.χ.) μιας βιογραφίας του Αριστοτέλη από κάποιον Πτολεμαίο που έζησε το 1ο μισό του 4ου αιώνα μ.χ. Η σχετική μαρτυρία σε μετάφραση έχει ως εξής: Όταν ο Αριστοτέλης πέθανε στην Χαλκίδα τον Οκτώβριο του 322 π.χ. οι Σταγειρίτες ζήτησαν και έφεραν την τέφρα του στην πατρίδα τους. Την έβαλαν μέσα σε χάλκινη υδρία και την απέθεσαν σε μια τοποθεσία που λέγεται “Αριστοτέλειον”. Κάθε φορά που είχαν σοβαρές υποθέσεις και προβλήματα, συγκαλούσαν σε αυτόν τον τόπο την συνέλευσή τους. Επίσης σύμφωνα με τον Διογένη τον Λαέρτιο στο πέμπτο του βιβλίο, πιθανότατα μέσα στον τάφο του Αριστοτέλη να υπάρχουν και τα οστά της γυναίκας του Πυθιάδος που είχε πεθάνει προ ετών , επιθυμία την οποία είχε εκφράσει ο Αριστοτέλης λέγοντας: “όπου δ’ αν ποιώνται την ταφήν, ενταύθα και τα Πυθιάδος οστά ανελόνται θείναι, ώσπερ αυτή προσέταξεν”

Μια δεύτερη πηγή, στο χειρόγραφο αριθ 257 της Μαρκιανής βιβλιοθήκης της Βενετίας (κώδικας Ματσιάνης 257) περί τα 1600 μ.χ. , αναφέρεται σε μια βιογραφία του Αριστοτέλη γνωστή ως Vita Matciana η οποία αντιγράφει ένα αρχαιοελληνικό κείμενο, σύμφωνα με αυτό σε μετάφραση λέει: “ ο Αριστοτέλης όταν απεβίωσε, οι Σταγειρίτες έστειλαν και πήραν το σώμα αυτού και βωμό έστησαν στον τάφο και Αριστοτέλειον ονόμασαν αυτόν και εκεί την βουλή τους συνάθροιζαν”.

Υπάρχουν βέβαια και άλλες πηγές που αναφέρουν ότι ο τάφος του Αριστοτέλη βρίσκεται στα Αρχαία Στάγειρα.

Η πράξεις και τα έργα των Σταγειριτών για τον Αριστοτέλη μαρτυρούν την μεγάλη αγάπη προς τον ευεργέτη τους. Τα Στάγειρα είχαν καταστραφεί από τον Φίλιππο και αργότερα χάρη στον Αριστοτέλη, ανοικοδομήθηκαν και πάλι από τον βασιλιά, όπου ο ίδιος ο Αριστοτέλης καθόρισε εγγράφως τους νόμους της πόλης και το πολίτευμα. Οι Σταγειρίτες γι αυτές του της πράξεις τον τιμούσαν με ετήσιες γιορτές και αγώνες τα λεγόμενα “Αριστοτέλεια” και ο μήνας λεγόταν “Σταγειρίτης”.