Δήμος Μούτσης • Τετραλογία [1975]

🔔 Subscribe For More Music🔔

🎧Tracklist:

▶ Α΄ Πλευρά
01. Θέμα - Ορχήστρα [0:00]
02. Η Πόλις - Άλκηστις Πρωτοψάλτη | Χρήστος Λεττονός | Χορωδία [1:03]
◾ Ποίηση: Κωνσταντίνος Καβάφης
03. Κι' Αν Ο Αγέρας Φυσά - Μανώλης Μητσιάς [3:52]
◾ Ποίηση: Γιώργος Σεφέρης
04. Η Πρέβεζα - Χρήστος Λεττονός [7:34 ]
◾ Ποίηση: Κώστας Καρυωτάκης
05. Είναι Παλιό Το Λιμάνι - Άλκηστις Πρωτοψάλτη [10:29]
◾ Ποίηση: Γιώργος Σεφέρης
06. Ιδανικοί Αυτόχειρες - Χρήστος Λεττονός [14:21]
◾ Ποίηση: Κώστας Καρυωτάκης

▶ Β΄ Πλευρά
07. Απολείπειν Ο Θεός Αντώνιον - Άλκηστις Πρωτοψάλτη [18:30 ]
◾ Ποίηση: Κωνσταντίνος Καβάφης
08. Πες Της Το Μ' Ένα Γιουκαλίλι - Μανώλης Μητσιάς [21:49]
◾ Ποίηση: Γιώργος Σεφέρης
09. Θάλασσα Του Πρωϊού - Χρήστος Λεττονός | Χορωδία [25:04]
◾ Ποίηση: Κωνσταντίνος Καβάφης
10. Μετά Την Ήττα - Άλκηστις Πρωτοψάλτη | Χρήστος Λεττονός | Χορωδία [28:28]
◾ Ποίηση: Γιάννης Ρίτσος
11. Θρήνος Για Τον Άδωνι - Μανώλης Μητσιάς [33:25]
◾ Ποίηση: Sidney Keez σε μετάφραση Γιώργου Σεφέρη

🔺 Σημείωμα Στον Δίσκο : Συνέχεια στα σχόλια...
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ορχήστρα
Δήμος Μούτσης: Synthesizer Moog
Θανάσης Αραπίδης: Κλαρίνο
Κώστας Καρυώτης: Τρομπέτα, τρομπετίνο
Γιώργος Αρχοντίδης: Τρομπόνι
Γιάννης Ζουγανέλης: Τούμπα
Κωστής Μιχαηλίδης: Πιάνο, τσέμπαλο, τσέμπαλο ηλεκτρικό
Τίτος Καλλίρης: Ακουστική και ηλεκτρική κιθάρα, λαούτο
Τόλης Μαγκαφάς: Ακουστική και δωδεκάχορδη κιθάρα
Αντώνης Βαρδής: Ακουστική και ηλεκτρική κιθάρα
Άγγελος Μπότσης: Μπάσο κιθάρα
Γιάννης Σαρίκος: Drums
Σπύρος Λιβιεράτος: Κρουστά
Κίμων Βασιλάς: Ακορντεόν, όργανο
Κώστας Καβάκος: Βιολί (σόλο)
Σπύρος Τόμπρας, Δημήτρης Βράσκος, Παντελής Δεσποτίδης, Α. Καραμαούνας, Δημήτρης Σειράς, Γιώργος Σταλίμερος, Σ. Στεργίου: Βιολί
Σωτήρης Ταχιάτης: Βιολοντσέλλο (σόλο)
Κ. Κύρου, Γιώργος Κατσικάκης, Χρήστος Σφέτσας, Στέλιος Ταχιάτης: Βιολοντσέλλο
Συμμετέχει η Χορωδία του Γιώργου Κακίτση
Την ορχήστρα, τους τραγουδιστές και τη χορωδία διευθύνει ο Δήμος Μούτσης
Διεύθυνση παραγωγής: Γιώργος Μακράκης
Ηχογράφηση: Studio Columbia.
Ηχολήπτης: Γιώργος Κωνσταντόπουλος
Βοηθοί: Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιώργος Τζάνες
Σχεδίαση εξωφύλλου πρώτης έκδοσης: Ανακρέων Καναβάκης
Πρώτη έκδοση σε δίσκο 33 στροφών 1975
=========================================================================

[ΛεωνιδαςΝιδαςλεω]

Α ρε μεγάλε κ. Δήμο Μουτση ήσουν μια όαση στην ελληνική μουσική....σε αυτά που συνεθεσες κ στα προσωπικά σου....να είναι ελαφρύ το χώμα που σε σκεπαζει....

[rythmography]

🔺 Σημείωμα Στον Δίσκο :
[1/2] Ο ΔΗΜΟΣ ΜΟΥΤΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΤΡΑΛΟΓΙΑ... 30 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ
Ο έμμετρος λόγος μού πήγαινε περισσότερο, από την εποχή ακόμα που πήγαινα στο Γυμνάσιο. Πάντοτε, διάβαζα πολύ λιγότερο πεζό λόγο, απ' ότι ποίηση. Και μέχρι σήμερα - τα μόνα βιβλία που διαβάζω, είναι ποίηση. Και καινούργιους ποιητές και παλιότερους, και Έλληνες και ξένους... Βέβαια, γιατί σ ́ αρέσει ή γιατί δεν σ' αρέσει κάτι, δεν μπορείς να το εξηγήσεις πάντα λογικά... Εμένα μου Πάει ο έμμετρος λόγος, όχι με την έννοια της ομοιοκαταληξίας αλλά γιατί πολύ μαζεμένα, σε πυκνό λόγο, λέει πολλά... Σαφώς μέτρησε βέβαια, ότι υπήρχε κι ένα προηγούμενο πλέον στο ελληνικό τραγούδι, αλλά δεν μπορώ να πω ότι είπα ότι « αφού το κάνανε αυτοί, θα το κάνω κι εγώ». Έτσι κι αλλιώς, τα πράγματα δεν καταξιώνονται στην πρόθεση, αλλά στο αποτέλεσμα... Το ζήτημα λοιπόν είναι αν, κάνοντας κάτι που έχουν κάνει κι άλλοι πριν από σένα σταθείς σ ́ ένα επίπεδο, έχει λόγο ύπαρξης αυτό που τελικά θα κάνεις...
Οι πρώτες μου προσπάθειες γίνονται προτού ακόμα ηχογραφήσω τον ΑΓΙΟ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟ... Είχα ξεκινήσει με τον Καβάφη και με τη Θάλασσα του πρωίου... Θα 'λεγα μάλιστα, ότι η Θάλασσα του πρωίου δεν διαφέρει μελωδικά από το ομώνυμο τραγούδι του ΑΓΙΟΥ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ, όπως δε διαφέρει και το Γιουκαλίλι από το Μαύρο πλακάκι στην αυλή... Δούλευα πολύ αραιά στην αρχή... Σχεδόν από την αρχή είχα και τον τίτλο και τους συγκεκριμένους ποιητές, που τους θεωρώ μεγάλους... Ο μεγαλύτερος όλων ο Σολωμός βέβαια, αλλά απέναντι σ' αυτόν είχα ένα άλλο δέος, που δεν μού επέτρεπε να τον μεταγράψω...
Δε θυμάμαι τη σειρά με την οποία μελοποίησα τα συγκεκριμένα ποιήματα, πάντως τελευταίο απ ́ όλα έκανα το κομμάτι του Ρίτσου... Ήταν λίγο προτού παρουσιάσω το συγκεκριμένο υλικό, στη μπουάτ Ζυγός στην Πλάκα, με τη Βίκυ Μοσχολιού και τον Δημήτρη Ψαριανό. Παραμονές του Πολυτεχνείου... Νοέμβριο του 1973... Το Πολυτεχνείο έγινε Παρασκευή κι εμείς κάναμε την πρώτη εκτέλεση της ΤΕΤΡΑΛΟΓΙΑΣ στο Ζυγό, την προηγούμενη Δευτέρα... Μάλιστα, τη Δευτέρα 20 Νοεμβρίου, ήταν να παρουσιαστεί το έργο σε συναυλία στο Ρεξ, η οποία, βέβαια, δεν έγινε ποτέ... Κάποια κομμάτια έμειναν στο πρόγραμμα του Ζυγού και τα λέγαμε μέχρι να τελειώσει η σαιζόν. Ανάμεσα σ' αυτά, ήταν και ένα του Καβάφη που τελικά δεν το βάλαμε στο δίσκο όταν πια εκδόθηκε αυτός, γιατί δεν χωρούσε. Ήταν το Για τον ποιητή Αμμόνη (Για τον Αμμόνη που πέθανε 29 ετών στα 610)...
Τότε εγώ επιστρέφω στην Columbia, ύστερα από κάποια χρόνια συνεργασίας με την Philips. Γίνεται η μεταπολίτευση και κάνω τις ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ, με τραγούδια που είχαν κοπεί από τη λογοκρισία της επταετίας και κάποια καινούργια... Τραγούδησαν η Βασιλική Λαβίνα, ο Χρήστος Λεττονός - που αμέσως πριν ήταν με τον Γιάννη Μαρκόπουλο. Και μαζί ο Μανώλης Μητσιάς, με τον οποίο ήδη είχαμε μια κοινή ιστορία, ήταν ο τραγουδιστής από τη νεώτερη γενιά που είχαμε συνδεθεί περισσότερο. Αμέσως μετά ενώ, ακόμα, δεν έχει επιστρέψει η Μοσχολιού στην Columbia δρομολογώ δισκογραφικά την ΤΕΤΡΑΛΟΓΙΑ κι αποφασίζω να παρουσιάσω τα τραγούδια μου στην μπουάτ Λήδρα, με νέους τραγουδιστές... Ήταν η Λαβίνα, ο Λεττονός, πολλές φορές ερχόταν ως δεύτερος τραγουδιστής ο φίλος μου ο Μιχάλης Ακριβόπουλος και, σε πρώτη εμφάνιση, η Άλκηστις Πρωτοψάλτη... Η Άλκηστις ήρθε με την ανιψιά μου στο σπίτι, ως «μια κοπέλα που τραγουδάει». Ήταν συμμαθήτριες... Ήταν ένα αδύνατο πλάσμα, αλλά με μια φωνή γερή. Από την αρχή, έλεγες: «ετούτη δω, κάτι είναι, δεν είναι τυχαία»... Την πήρα στη Λήδρα, όπου η αλήθεια είναι ότι παίζαμε για ...μάς. Το μαγαζί ήταν άδειο. Παίζουμε ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ, ΤΕΤΡΑΛΟΓΙΑ και δεν μπαίνει άνθρωπος. Καμιά φορά και τα ...γκαρσόνια, βαριόντουσαν να 'ρθουν.. Τότε αποφασίζω να μπω στο στούντιο και να ηχογραφήσω την ΤΕΤΡΑΛΟΓΙΑ.

[rythmography]

[2/2] Από πλευράς παραγωγής, τα πράγματα είναι εξαιρετικά άνετα. Πολύ ακριβή παραγωγή. Φαίνεται, άλλωστε και στην πρώτη έκδοση του δίσκου με μια αφίσα μέσα, με ανάγλυφο εξώφυλλο... Αλλά πριν φτάσουμε εκεί, εμφανίζεται το πιο σημαντικό, ίσως, δίλημμα, που αφορά την τελική μορφή του έργου... Καλές οι μελωδίες, αλλά τι να κάνω τώρα; Να βάλω πάλι δυο μπουζούκια, μια κιθάρα και το ποίημα από πάνω και να κάνω ένα δίσκο όπως ήτανε οι παλιοί; Πάνω σ ́ αυτό, τράβηξα μεγάλο λούκι... Με παίδεψε ένα με ενάμισι χρόνο, ως ότου αποφασίσω τι θα κάνω τελικά... Σ ́ αυτή τη φάση, Βρεθήκαμε με τον Γιάννη Κιουρτσόγλου, ο οποίος, μαζί με τον Λουκιανό Κηλαηδόνη, είχανε πάρει ένα από τα πρώτα συνθεσάιζερ που είχαν έρθει στην Ελλάδα και δεν είχαν προκάτ ήχους, ένα «Μούγκ»... Και είπα: «Θα το κάνω έτσι»... Έκανα μια μυστήρια ενορχήστρωση με έγχορδα, με πνευστά, με ήχους καθαρά ηλεκτρονικούς και όχι μιμητικούς κάποιων οργάνων... Ουσιαστικά, μετά τον ΑΓΙΟ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟ, πίστευα πως, ότι είχε να δώσει το λαϊκό τραγούδι, το είχε δώσει. Ότι και να έκανα μετά, θα ήταν επανάληψη... Δοκίμασα λοιπόν μπας και η λύση ήταν η μεγάλη ορχήστρα και μέσα σ ́ αυτήν έβαλα και τα ηλεκτρονικά. Σκόπιμα. Μήπως είναι αυτό που θα μας βγάλει από την επανάληψη... Μήπως και δεν είναι το ύφος των τραγουδιών αλλά ο τρόπος που θα τα ντύσουμε. Κι έτσι έκανα αυτό το ...απονενοημένο - ηχητικά - διάβημα. Αλλιώς, πολλά από τα τραγούδια που υπάρχουν εκεί, θα μπορούσαν να λεχθούν και με μια κιθάρα...
Τραγούδησαν ο Μανώλης Μητσιάς, η Αλκηστις και ο Λεττονός... Αρχικά, την Πρέβεζα και τους Ιδανικούς αυτόχειρες ήταν να τους πω εγώ και να κάνω εδώ την πρώτη μου εμφάνιση, ως ερμηνευτής των τραγουδιών μου- αλλά, εν τέλει, αποφάσισα να τα πει ο Χρήστος, άξιος συνεργάτης, καταπληκτικό παιδί, σοβαρός άνθρωπος και φίλος – κάναμε και παρέα τότε. Για να καταλάβετε ότι ήδη υπήρχε μια καχυποψία σε σχέση με τη χρήση της ποίησης στο τραγούδι, θα πρέπει να αναφέρω ότι η Μαρώ Σεφέρη, όταν πήγα να ζητήσω την άδεια για την κυκλοφορία, μού είπε: «Μου κατέστρεψες το ποίημα του ανδρός μου», προτού ακόμα ακούσει το Γιουκαλίλι. « Δε μπορεί – λέει - να 'ναι καλό»... Ευτυχώς, όταν το άκουσε, συμφώνησε με την έκδοση...
Κυκλοφορεί ο δίσκος και, ως συνήθως, οι μισοί πέσαν επάνω μου να με φάνε - « δεν μελοποιούνται έτσι αυτά τα ποιήματα» - και οι άλλοι είδαν σ ́ αυτόν την «καινούργια περίπτωση», το «δρόμο» στον οποίο «θα πρέπει να βαδίσουμε για ν' αλλάξει ο ήχος». Θυμάμαι, ένα πολύ ενδιαφέρον ανάλογο κείμενο του Κώστα του Ρεσβάνη, στον Ταχυδρόμο... Σε ότι με αφορά, ένα πράγμα είδα. Ότι δεν ήτανε αυτή η λύση. Εντάξει, πετυχημένη ήταν η μελοποίηση αλλά τελικά... Το Κι αν ο αγέρας φυσά είναι ένα πάρα πολύ ωραίο τραγούδι, δεν είναι τα βιολιά που το κάνουν ωραίο, ούτε η μεγάλη εισαγωγή, ούτε η μεγάλη ορχήστρα... Και με μια κιθαρούλα, είναι ωραίο... Ένοιωσα ότι, τελικά, δεν προστίθεται έτσι κάτι στο τραγούδι. Και γι' αυτό, αμέσως μετά, υπήρξε μια σιωπή εκ μέρους μου με εξαίρεση το ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ - ως ότου έφτιαξα το ΦΡΑΓΜΑ...
(Απόσπασμα από συζήτηση με τον Γιώργο Τσάμπρα, που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 24 Ιουνίου 2005, με αφορμή την συγκεκριμένη επανέκδοση του έργου)