Σέρα Κοσμά Ματσούκας (Sera Kosma Maçka)

Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό Κοσμά ήταν ένα από τα 14 χωριά της Κάτω Ματσούκας, χαμηλά στον Πυξίτη ποταμό και κοντά στην όχθη του. Ήταν αμιγώς Ελληνικό χωριό που είχε 400 κατοίκους οι οποίοι συντηρούσαν το σχολείο και την εκκλησία του «Αγίου Δημητρίου». Μετά το 1923 οι κάτοικοι του χωριού εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα στον Κεχρόκαμπο Καβάλας και σε χωριά της Πτολεμαΐδας.(Ανατολικός Πόντος, Ταξιδιωτικοί Οδηγοί/17 Σάββας Καλεντερίδης, σελ., 268).
Λαογραφικά στοιχεία
.....Η μορφή του χορού στον Πόντο όταν χόρευαν πολλά άτομα ήταν κλειστός κύκλος, ενώ όταν χόρευαν λίγοι μπορούσαν να χορεύουν κυκλικά ή και επιτόπου. Η μουσική παιζότανε με όλα τα μουσικά όργανα με προτίμηση όμως στους ανοιχτούς χώρους, τον Ζουρνά ή το Αγγείο και με όργανο συνοδείας αυτών το Νταούλι, λόγω της μεγάλης ηχητικής τους έντασης. Δεν συνοδευόταν από τραγούδι. Όταν χόρευαν λίγα άτομα και ειδικά σε κλειστούς χώρους, τότε κυρίαρχο ρόλο έπαιζε η λύρα που δεν συνοδευόταν από Νταούλι.
Ανάλογα με την περιοχή που χορευόταν ο χορός είχε διαφορετικό ύφος. Σαν χορευτική βάση έχει το «Τίκ Τρομαχτόν» που στην Τραπεζούντα και κατ επέκταση στην Ματσούκα τα πόδια δεν ξεκολλούσαν από το έδαφος και όλο το σώμα είχε ένα έντονο τρέμουλο. Το παράγγελμα, το σημερινό για παράδειγμα «Αλασιά» το έδινε ο οργανοπαίχτης με το μουσικό του όργανο. Έτσι μετά το σπάσιμο των χεριών (τσάκωμαν) και το λύσιμο των ώμων (χάλαμαν) οι χορευτές εκτελούσαν στις περισσότερες περιοχές του Πόντου μια φιγούρα, και μετά επανερχότανε στο Τίκ Τρομαχτόν. Όλη αυτή η διαδικασία επαναλαμβανόταν τρείς φορές-χωρίς να χρειάζεται το παράγγελμα «Πυρ-που συναντάμε σήμερα στα διάφορα χορευτικά. Στον Πόντο ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ στο τέλος του χορού, όπως ΚΛΕΙΣΙΜΟ ή ΠΥΡ δεν υπήρχαν. Συνήθως σταματούσε η μουσική ή κουραζότανε οι χορευτές και αποχωρούσαν, οπότε αυτόματα τελείωνε και ο χορός.....
Στο χωριό Κοσμά, τον χορό τον συναντάμε με 4 φιγούρες, οι οποίες κατόπιν παραγγέλματος επαναλαμβάνονται τρείς φορές η κάθε μία, με τελευταίο το γονάτισμα. Στο χωριό Κεχρόκαμπος (Τάροβα) Καβάλας ονομαστοί χορευτές του Σέρα, όλοι γεννημένοι στον Πόντο στα τέλη του προηγούμενου αιώνα ήταν:
Σεμερτζίδης Νικόλας
Αντωνιάδης Νικόλας
Αποστολίδης Ιωάννης (Βανέης)
Ιωακειμίδης Κωσταντίνος (Αξάμς)
(Ν. Ζουρνατζίδης, Συμβολή στην Έρευνα του Ποντιακού Χορού, σελ 114).
Ο ρυθμός του είναι επτάσημος 7/8 (2-2-3) γοργός.

[kostaspapadopoulos]

Είναι χρέος μου να πω συγχαρητήρια σε εσάς κύριε Κοκοβιδη διότι χάρη σε εσάς έμαθα να χορεύω τον χορό των προγόνων μας.

[vassiaesc]

Αν και θαρρώ πως το συγκεκριμένο χορό δεν μπορεί κανείς να τον βάλει σε χορογραφία ήταν αξιωσημείωτη η προσπάθεια σου! Απλούστατα διότι όσοι και να προσπαθήσουνε να αντιγραψουν αυτό το βίντεο ο καθένας πιστεύω πως θα έχει διαφορετικό αποτέλεσμα!

[Ninos_Film]

Το να σχολιάζουν και να κρίνουν τα βήματα και όλα αυτά θα προτιμούσα να μπούν στην διαδικασία να τα Μαθαίνω(στο περίπου) δίπλα στον Στέφανο Σέρρα η αλλιώς πυρρίχιο χορό και πιστευω πως ειναι ένας απο τους καλύτερους Δασκάλους! σε αυτόν που το θεωρεί εύκολο ας μας το δείξει καλύτερα απο τον Στέφανο!

Μπράβο Δάσκαλε... με τα μαθήματα σου και τα βιντεο σου πάμε ένα βήμα παρα πάνω! :)

[Be_Quiet_]

Έυγε στον δάσκαλο που μας υπενθημίζει το τι περάσαν οι πρόγονοί μας. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τις παραδόσεις και τα έθιμα ενός τέτοιου σπουδαίου, μεγάλου και αιώνιου πολιτισμού. Ευχαριστώ τον Θεόν που με έκανε ΠΟΝΤΙΟ!!! Μπράβο και πάλι μπράβο στον δάσκαλο ακόμα μια φορά.

[tasosgnl]

Καλησπέρα, μου επιτρέπετε να ρωτήσω από που είστε ; Κάποια σχέση με Λευκώνα Σερρών ; Ή Αχινό Σερρών ;

[Thesantos]

Συγχαρητηρια για την προσπαθεια σας!!! Προσπαθουμε να οργανωσουμε ενα χορευτικο εδω στη Λημνο και τα βιντεο σας τα βρηκα παρα πολυ χρησιμα. Και παλι συγχαρητηρια

[tasoskokovidis]

Σας ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια. Πράγματι γίνεται μια προσπάθεια με μεγάλο κόπο, με πολύ μεράκι για να καταγραφούν όλοι οι χοροί όσο γίνεται περισσότερο πιό κοντά σε αυτό πού χόρευαν οι δικοί μας πρόγονοι. Η δουλειά που εμφανίζεται είναι πράγματι καλή. Επειδή όμως θέλουμε να αποδώσουμε στό μέγιστο βαθμό το ύφος του χορού είμαστε πολύ προσεκτικοί σε αυτό που τελικά θα παρουσιάσουμε. Χαίρομαι που βοηθώ συμπατριώτες μου να βγούν απο χορευτικά αδιέξοδα. Και εμείς προσπαθούμε να γίνουμε καλύτεροι

[syfiltzo]

Ζαλιστηκα... Με αυτο τον καημο θα παω, φαινεται τοσο δυσκολο...

[tasoskokovidis]

Νο 2. Για να προσπαθήσει κανείς να αντιγράψει το στίλ εξ ολοκλήρου πρέπει να έχει πολύ υψηλό επίπεδο και είναι πολύ δύσκολο. Τότε εγώ δεν μπόρεσα να χορέψω αυτόν το χορό (είχα κάποια θέματα με το τσάκωμα και το χάλαμα). Και εξηγώ γιατί δεν μπορείς να αντιγράψεις: στο Τικ μπορείς να χορεύεις α) με τα πόδια συνεχώς στο έδαφος β) το α) και να τονίζεις και τους ώμους (δηλαδή να χορεύεις και με τους ώμους και όχι να κουνάς τα χέρια όπως κάνουν σχεδόν οι περισσότεροι.
γ) με μικρές αναπηδήσεις

[tasoskokovidis]

Καποια στιγμή θα ξαναασχοληθώ με την Σέρρα, εννοώ να φτιάξω ενα νεο βίντεο....Χαίρομαι πάντως που αρέσει...

[iispanos]

...ειναι πραγματικα αξιεπαινη η δουλεια σου Δασκαλε. Εχω δει σχεδον ολα τα βιντεο. Για καποιον αδαη ομως που τωρα μπαινει στο χρωμα του Ποντου...156 βηματακια ειναι πραγμα ανηκουστο. Σιγουρα δεν υπαρχει πιο απλος τροπος διδασκαλιας της Σερρας ?

[tasoskokovidis]

No 3. δ) Τικ στον αέρα, όπως στο Τρομαχτόν του Κάρς, μετά υπάρχουν πολλά τσακώματα (10-κάρια), οι περισσότεροι δεν μπορούν να το ελέγξουν. ΟΙ φιγούρες με τα χαλάματα επίσης είναι ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο γιατί πόσοι μπορούν να στήσουν το σώμα τους και να δώσουν αυτο το ύφος. Σε κάθε ένα από αυτά μπορείς να κάνεις διαφορετικά πράγματα κάθε φορά (3-4 τσακώματα) 2-3 χαλάματα πάντα διαφορετικά. Δεν είναι τόσο εύκολο να αντιγράψεις κάποιον. Όποιος μπορεί και το κάνει (υπάρχουν άτομα) το προσαρμόζει.

[stergianisilves]

Καλό θα ήταν το βίντεο να ήταν τραβηγμένο από το πλάι ή από πίσω .... Πολύ καλό πάντως !

[MegaNeids]

εχω μια ερωτηση.σε αλλα βιντεο που εχω δει, οι χορευτες δεν ξεκινανε κατευθειαν απο τις φιγουρες(αν δεν κανω λαθος).αυτες τις φιγουρες τις κανουμε οταν το τραγουδι γινει πιο γρηγορο? και αλλη μια ερωτηση. ποσες φορες κανουμε τις φιγουρες γιατι δεν καταλαβα? Ευχαριστω εκ των προταιρων!Με την ευκαιρια, πολυ ωραιο βιντεο, εχω μαθει αρκετους χορους απο εσας!

[ΑλέξανδροςΠαπαντόπουλος]

Γεια σας και συγχαρητήρια παρά πολλά για την δουλειά σας!! Ήθελα να σας ρωτήσω άμα έχετε Facebook γεια να σας ρωτήσω κάποια πράγματα μέσω του Facebook

[tasoskokovidis]

Το ότι σας αρέσει η δουλειά, ή μάλλον για να το πω διαφορετικά αφού με τον χορό που βλέπετε σας ξυπνούν οι μνήμες του παρελθόντος τότε πράγματι μπράβο στον δάσκαλο-χορευτή. Τα κατάφερε και πέτυχε τον στόχο του.

[tasoskokovidis]

Δυστυχώς όχι. Θα πρέπει κανείς να απομονώσει το Τικ της Σέρρας από τα Αλά Σιάρ (Τσακώματα) και της φιγούρες. Τα Αλά Σιάρ είναι τα ίδια 5 βήματα και οι φιγούρες με τον αριθμό των βημάτων που έχουν....

[pontosmay]

pws mporoume na vroume to tragoudi me to gaval stin teleftea serra pou xoreveis?

[tasoskokovidis]

Συνεχ. Στην περιοχή της Βόρ. Σεβάστειας που αποτελούνταν από τις περιοχές της Γαράσαρης (Νικόπολη ή Şebinkarahisar), της Τοκάτης, στην Ζάρα ή Απές τον συναντάμε με την ονομασία Τρομαχτόν ή Λάζικον ή Τιτιρεμέ ή Deli horon.

[nikoszoungouridis]

156 βηματάκια λέει και μετράει και την κίνηση των ώμων για βήμα!άλλο οι φιγούρες και άλλο τα βήματα, διορθώστε με αν κάνω λάθος