Δ.7 ΠΕΡΣΕΣ ΚΑI ΕΛΛΗΝΕΣ: ΔYΟ ΚΟΣΜΟI ΣYΓΚΡΟYΟΝΤΑI

Οι Περσικοί Πόλεμοι (500-479 π.Χ.) ήταν η μεγάλη σύγκρουση ανάμεσα στην περσική αυτοκρατορία και τις ελληνικές πόλεις-κράτη. Αφορμή ήταν η Ιωνική Επανάσταση (499 π.Χ.), όταν οι Έλληνες της Μικράς Ασίας επαναστάτησαν κατά των Περσών με τη βοήθεια της Αθήνας. Οι Πέρσες επιχείρησαν να τιμωρήσουν τους Έλληνες, οδηγώντας στη μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.), όπου οι Αθηναίοι πέτυχαν νίκη-σταθμό. Η καταστροφή της Μιλήτου συγκλόνισε την Αθήνα. Οι Έλληνες πολέμησαν για την ελευθερία και απέδειξαν ότι η δύναμη και η θέληση μπορούν να νικήσουν την αριθμητική υπεροχή.
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
📌 Το περσικό κράτος (≈ 550 π.Χ.) 🏺👑
📌 Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας και οι Πέρσες (μέχρι το 499 π.Χ.) 🏛️⚔️
📌 Ιωνική επανάσταση (499-494 π.Χ.) 🔥⚓
📌 Η εκστρατεία του Μαρδόνιου (492 π.Χ.) 🏇🌊
📌 Η μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.) 🏃‍♂️🏹

Ερωτήσεις & Απαντήσεις
1️⃣ Ποιοι ήταν οι Πέρσες και πώς διοικούσαν το κράτος τους;

Οι Πέρσες ήταν ινδοευρωπαϊκός λαός που συγχωνεύτηκε με τους Μήδους. Το κράτος τους, ιδρυμένο από τον Κύρο Α’ (645-602 π.Χ.), ήταν μια πολυεθνική αυτοκρατορία χωρισμένη σε σατραπείες, καθεμιά από τις οποίες διοικούνταν από έναν σατράπη. Οι Πέρσες και οι Μήδοι δεν πλήρωναν φόρους.

2️⃣ Τι προκάλεσε την Ιωνική Επανάσταση (499-494 π.Χ.);

Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας υπέφεραν από τη βαριά φορολογία, την έλλειψη ελευθερίας και την οικονομική κρίση λόγω του περσικού ελέγχου στα Στενά. Ζήτησαν βοήθεια από την Ελλάδα, και μόνο η Αθήνα και η Ερέτρια έστειλαν 25 πλοία. Η επανάσταση τελικά απέτυχε, και η Μίλητος καταστράφηκε (494 π.Χ.).

3️⃣ Γιατί οι Αθηναίοι αντέδρασαν έντονα στην καταστροφή της Μιλήτου;

Η Μίλητος ήταν μια σημαντική ελληνική πόλη με στενούς πολιτιστικούς και εμπορικούς δεσμούς με την Αθήνα. Η καταστροφή της θεωρήθηκε πλήγμα για τον ελληνικό κόσμο. Ο ποιητής Φρύνιχος συγκίνησε τους Αθηναίους με το έργο «Μιλήτου Άλωσις», προκαλώντας τόσο θλίψη που του επιβλήθηκε πρόστιμο.

4️⃣ Τι συνέβη στην εκστρατεία του Μαρδόνιου (492 π.Χ.);

Ο Μαρδόνιος, γαμπρός του Δαρείου, επιχείρησε να υποτάξει την Ελλάδα. Ο στρατός του πέρασε τον Ελλήσποντο και έφτασε στη Μακεδονία, ενώ ο στόλος του καταστράφηκε από καταιγίδα στον Άθω. Παρά την αποτυχία του, η Θράκη παρέμεινε υπό περσικό έλεγχο.

5️⃣ Πώς νίκησαν οι Έλληνες στη μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.);

Οι Πέρσες, υπό τους Δάτη και Αρταφέρνη, αποβιβάστηκαν στον Μαραθώνα. Οι Αθηναίοι, με 10.000 στρατιώτες και 1.000 Πλαταιείς, υπό τον Μιλτιάδη, επιτέθηκαν γρήγορα για να αποφύγουν τα περσικά βέλη. Με κυκλωτική τακτική, νίκησαν τους Πέρσες, αποδεικνύοντας ότι δεν ήταν αήττητοι.

Απαντήσεις στις ερωτήσεις του βιβλίου

1️⃣ Ποια τα αίτια και ποια η αφορμή των Περσικών πολέμων;

Αίτια: Οι Πέρσες ήθελαν να ελέγξουν τις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας και να επεκταθούν στην Ελλάδα.
Αφορμή: Η Ιωνική Επανάσταση (499 π.Χ.), στην οποία οι Έλληνες της Μικράς Ασίας ξεσηκώθηκαν κατά των Περσών με τη βοήθεια της Αθήνας.

2️⃣ Γιατί οι Αθηναίοι αντέδρασαν έντονα στην καταστροφή της Μιλήτου;

Η Μίλητος ήταν μια ελληνική πόλη με στενούς πολιτιστικούς και εμπορικούς δεσμούς με την Αθήνα.
Η καταστροφή της συμβόλιζε την απειλή για την ελευθερία όλων των Ελλήνων.
Ο Φρύνιχος, παρουσιάζοντας το έργο «Μιλήτου Άλωσις», συγκίνησε τόσο πολύ τους Αθηναίους που του επιβλήθηκε πρόστιμο για το θλιβερό θέαμα.

3️⃣ Ποιους ονόμαζαν οι αρχαίοι Έλληνες βαρβάρους; Γιατί;

Οι Έλληνες αποκαλούσαν «βαρβάρους» όσους δεν μιλούσαν ελληνικά (γιατί η γλώσσα τους ακουγόταν σαν «βαρ-βαρ»).
Η λέξη είχε αρχικά πολιτισμική σημασία και όχι υποτιμητική.
Σήμερα, «βάρβαρος» σημαίνει τον άγριο, απολίτιστο άνθρωπο.