NURETTİN ANDİÇ DEDE, AYDIN / DALAMA / YENİKÖY, 2002, (SES KAYDI ARŞİVİ)

ALEVİ – BEKTAŞİ KÜLTÜR DÜNYASINDA
GELENEĞİ YAŞATANLARIN SESİ

AYHAN AYDIN

NURETTİN ANDİÇ DEDE
(KARAYAĞMUR OCAĞI)

21 HAZİRAN 2002

AYDIN / DALAMA / YENİKÖY

(Bu söyleşinin görüntü kayıtları Şahkulu Sultan Dergahı'ndadır.
Bu sesler yok olmasın diye, buraya aldım.
10 yıldır söylediğim gibi Şahkulu Dergahı yönetiminin bu kayıtları halka açması çok yerinde bir karar olacaktır.)

Aydın, Dalama, Yeniköy
Nurettin Andiç Dede (59)

Köyün meydanındaki kahvede bulduğumuz beyaz uzun bıyığıyla gözleri gülerek bizi karşılayan Nurettin Andiç Dede bizi evine davet ediyor. Karayağmur ocağına bağlı Abdallardanız diyen, köyün 600 hanelik büyük bir köy olduğunu söyleyen Dedeyle derin bir söyleşiye dalıyorum.
Eşsiz sesiyle beni bağlamanın kutsallığında büyük bir yolculuğa da çıkaran Nurettin Andiç oldukça bilgili bir dede olarak karşıma çıkıyor.
Bizler Hacı Baktaş Dergahı’na eyvallah deyip, ölene kadar bağlanmışız diyen Dede bildiği Abdal köylerini de sıralıyor: Torbalı Tepeköy Çaybaşı (Karayağmurlu) Mehmet Dede var; İzmir Göllüce (Torbalı) Abdalların Tozlu Ocağı var; Denizli, Uyanık Sarayköy Abdalların Tozlu Ocağı var; Denizli Güzelköy’de Abdallı dedeler var. İnanç uygulamaları da dedenin anlatımıyla şöyle; bizler 12 gün muharrem orucu tutarız. Bizler süt, yoğurt, su, et yiyip içmeyiz, muharremde. Karalar giyer, yas tutarız. 11. Gün aşureyi pişirip 12. Gün dağıtırız. Önemli olan yola bağlılıktır, kişi bir avuç tuz da getirir ceme dahil olur. Kurban bizde önemlidir. Musahiplikte kurban vardır. Kesilen kurbanının kemikleri sır edilmeli, gömülmelidir, derisi post yapılmalıdır. Eğer bir kişi dedelik postuna oturacaksa, o da kurban keser. O kurbanın derisi kutsal sayılır. Bir musahiplik kurbanında kemikler de deri de sır edilir, gömülür. Bizim inancımızda Kur’an’ı Kerim baş tacıdır.
İzmir Tepecik’de Karayağmurlu Abdallar var. Manisa Akhisar Dilekkasabası, Kemikdere, Beyoba Köyleri Çepni.
Rehberle mürebbinin aynı anlamları taşıdığını, bunların özde dedeye yardımcı olan kişiler olduğunu söyleyen dede, tarihin içinden süzülmüş bir cevher gibi bizi aydınlatıyor.
Daha sonra dede evinin bitişiğinde kucaklanmayacak kadar kalın ağaçlarla tavanı ve direkleri yapılmış iki üç asırlıktır, denen cemevini ziyaret ediyoruz.

(Maalesef Dede’nin 2004’de Hakk’a yürüdüğünü öğreniyoruz. Atalar Ruhu’na yürüyen canı huzur bulsun, diyoruz. Ayhan Aydın)