Ν. ΠΕΛΛΑΣ,/ ΜΕΝΤΗΣ Κ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟΥ ΘΕΣ/ΚΗΣ ΕΑΠ 2007/ ΕΔΕΣΣΑ, Εδεσσαίος, Πάρκο, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

MAKEDONIA IS HELLENIC,
ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ,
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ,
ΔΡ. ΜΕΝΤΗΣ Κ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΚΑΙ ΑΝΑΠΌΣΠΑΣΤΟ ΤΜΉΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ,

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ – ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ, ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ,

ΜΕΝΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΔΙΔΑΚΤΩΡ  ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ   ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ INALCO   ΚΑΙ  ΣΟΡΒΟΝΝΗΣ

Έδεσσα
Η Έδεσσα (παλαιότερα ονομάζονταν παράλληλα Βοδενά ή Πόλη των Νερών) είναι πόλη της Μακεδονίας, έδρα του δήμου Έδεσσας και πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Η πόλη είναι φημισμένη για τους καταρράκτες[2] της και βρίσκεται πάνω στην αρχαία Εγνατία Οδό.

Άποψη του Μεγαλύτερου Καταρράκτη της πόλης.
Ιδρύθηκε το 813 π.Χ. από τον πρώτο Μακεδόνα Βασιλιά, τον Ηρακλείδη Κάρανο και ήταν η πρώτη πρωτεύουσα του Μακεδονικού Βασιλείου.[3] Γνώρισε πλούσιο βιομηχανικό παρελθόν κατά την διάρκεια του μεσοπολέμου. Ο πληθυσμός της πόλης της Έδεσσας είναι 18.229, ενώ αυτός του διευρυμένου Δήμου Έδεσσας ανέρχεται στους 28.814 κατοίκους (απογραφή 2011). Επίσης μέχρι την ανακάλυψη των Βασιλικών Τάφων της Βεργίνας στην Ημαθία, από τον Μανώλη Ανδρόνικο πολλοί ακόμα πιστεύουν ότι οι Αρχαίες Αιγές βρίσκονται στο Αρχαιολογικό χώρο της πόλης, βάσει απόψεων αρχαιολόγων.[4][5]
«Πύργος μέσα στο νερό» σημαίνει κυριολεκτικά το όνομα της Έδεσσας από τα αρχαία χρόνια, λόγω ότι η τότε πόλη είχε και έχει έντονο το υγρό στοιχείο (ποτάμια και καταρράκτες, για αυτό και οι ονομασίες της: Έδεσσα (βέδες στα φρυγικά ήταν το νερό ή πύργος στο νερό) και Βοδενά (voda στα σλαβικά είναι το νερό).
Η πόλη κατοικείται από τα αρχαία χρόνια και μέχρι την ανακάλυψη των τάφων της Βεργίνας (1977) ταυτιζόταν με τις αρχαίες Αιγές, πρώτη πρωτεύουσα του αρχαίου Μακεδονικού βασιλείου. Η σημερινή πόλη είναι κτισμένη στη θέση της αρχαίας Ακρόπολης. Οι περιορισμένες, προς το παρόν, ανασκαφικές έρευνες έχουν αποκαλύψει το αρχαίο τείχος και τμήμα της αγοράς. Από την πόλη έφερε αποίκους ο Μέγας Αλέξανδρος και επανίδρυσε την παλαιότερη Ορχόη της βορειοδυτικής Μεσοποταμίας σε Έδεσσα.

Στα ρωμαϊκά χρόνια γνώρισε σχετική ακμή, καθώς βρισκόταν πάνω στην περίφημη Αρχαία Εγνατία Οδό, και σύμφωνα με τον ιστορικό Τίτο Λίβιο ήταν «πόλις ευγενής και αξιόλογος».[6] Από την εποχή του Αυγούστου μέχρι το 250 μ.Χ. διέθετε δικό της νομισματοκοπείο, ένα από τα 9 που είχαν επιτρέψει οι Ρωμαίοι στη Μακεδονία.

Ελάχιστες πληροφορίες σώζονται για την πόλη κατά τη μεσαιωνική περίοδο. Τη διετία 691–692 στην Πενδέκτη Οικουμενική Σύνοδο συμμετέχει ο Ισίδωρος, "ελάχιστος επίσκοπος Εδεσσηνών πόλεως". Στους αιώνες που ακολούθησαν την κάθοδο των Σλάβων στα Βαλκάνια χάνεται το όνομα "Έδεσσα" και καθιερώθηκε η ονομασία "Βοδενά". Ο Βυζαντινός συγγραφέας του 11ου αιώνα Σκυλίτζης αναφέρει:

Φρούριον δε τα Βοδενά επί πέτρας αποτόμου κείμενον, δι ής καταρρεί το της λίμνης του Οστρόβου ύδωρ, υπό γης κάτωθεν ρέον αφανώς και εκείσε πάλιν αναδυόμενον.

Το χρονικό διάστημα από το 985 έως το 995 αποτέλεσε πρωτεύουσα του βουλγαρικού βασιλείου ενώ κατά τη διάρκεια των βυζαντινο-βουλγαρικών πολέμων, το 1002 μ.Χ., ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β´ πολιόρκησε και κατέλαβε τα Βοδενά. Τους Βούλγαρους κατοίκους τους μετοίκησε στο Βολερόν, μεταξύ Νέστου και Έβρου, ενώ στον φρούραρχο Δραξάν επέτρεψε να κατοικήσει στη Θεσσαλονίκη.[7] Τα Βοδενά στη συνέχεια αποστάτησαν και ο Βασίλειος τα ξαναπολιόρκησε το 1015, μέχρις ότου οι κάτοικοι παρέδωσαν την πόλη, όπου και εγκατέστησε φρουρά, τους λεγόμενους "κονταράτους".

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ, BIBLIOGRAPHY – SOURCES:
- Βικιπαιδεια,
- ΜΕΝΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ: ΒΙΒΛΙΑ, ΑΡΧΕΙΑ, ΕΡΕΥΝΕΣ, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΓΙΑ: ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΑΛΑΣΣΙΝΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ, ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
- Dr Mentis K; BOOKS, ARCHIVES, RESEARCHES, SCIENTIFIC PUBLICATIONS FOR: EUROPEAN AND HELLENIC CULTURE, HELLENIC SEA MYTHOLOGY, GREEK CULTURAL MONUMENTS, ECONOMY, HELLENIC SHIPPING, FOLKLORE, CULTURAL MANAGEMENT, ECONOMY OF CULTURE
-wikipedia