Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Αβάσσου

Показать описание

Βρίσκεται κοντά στο χωριό Άνω Κοτσανόπουλο της Πρέβεζας σε απόσταση 4 χιλιομέτρων μετά τὸ Κάτω Κοτσανόπουλο πρὸς Βρυσούλα, αριστερά του δρόμου, δίπλα σε μικρό παραπόταμο του Λούρου και μέσα σε ένα τοπίο κατάφυτο με ελιές και πλατάνια.
Η ονομασία της Μονής οφείλεται στην οικογένεια Αβασσιώτη, εμπόρων που δραστηριοποιούνταν επιχειρηματικά στην Οδησσό της Ρωσίας, στην οποία πρέπει να ανήκε και η περιοχή.

Υπάρχει όμως και η τοπική παράδοση που θέλει το ναό να τον χτίζει ένας μεγαλοκτηνοτρόφος που ζούσε στην περιοχή με το όνομα Αβάσσος ή Βάσσος.
Εκεί, μέσα στα βάτα, έκαιγε ένα φως και έτσι αποφασίστηκε να χτιστεί η εκκλησία. Μέχρι πρόσφατα έλεγαν ότι ένα φίδι φυλούσε το ναό, ενώ όσοι κινούνταν από το Κοτσανόπουλο προς τη Βρυσούλα με άλογο έπρεπε να αφιππεύουν σε ένδειξη σεβασμού.
Είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και ιδρύθηκε τα μέσα του 18ου αιώνα αλλά φαίνεται ότι υπήρχε ήδη από τη βυζαντινή εποχή, όπως δείχνουν μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη και τμήματα τέμπλου που έχουν εντοιχισθεί στο καθολικό της.

Απέκτησε αρκετά μεγάλη περιουσία και συντηρούσε σχολεία στα γειτονικά χωριά.

Καταστράφηκε από Αλβανούς και ερημώθηκε αλλά ανοικοδομήθηκε το 1853 από τον ηγούμενο ιερομόναχο Κυπριανό από το Θεσπρωτικό, με τη συνδρομή του μητροπολίτη Άρτας Σωφρόνιου. Το 1916 έγινε μετόχι της Μονής Ζαλόγγου και όλη η περιουσία της περιήλθε σε αυτή, ενώ στις επόμενες δεκαετίες σταδιακά ερημώθηκε και κατέρρευσε.
Σήμερα από το συγκρότημα σώζεται μόνο το καθολικό, με ασβεστωμένους τοίχους και στέγη καλυμμένη με σχιστόπλακες.

Οικοδομήθηκε το 1853, με την ανακαίνιση της μονής, επάνω στον παλαιότερο ναό που είχε κτιστεί το 1746, όπως μας πληροφορεί η επιγραφή επάνω από τη νότια είσοδό του.

Είναι τρίκλιτη θολοσκέπαστη βασιλική, της οποίας το κεντρικό κλίτος χωρίζεται από τα πλαϊνά με δύο κίονες σε κάθε πλευρά και καλύπτεται με τρεις τρούλους, ενώ τα πλάγια κλίτη καλύπτονται με τρεις καμάρες το καθένα. Ολόκληρος ο ναός είναι κατάγραφος με αγιογραφίες του 1853.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο με τις ανάγλυφες παραστάσεις από την Αγία Γραφή και τις δεσποτικές εικόνες του 1891, έργα του ζωγράφου Καρατζούλα από την Πρέβεζα.

Από τα υπόλοιπα κτήρια της μονής διατηρούνται σε ερειπιώδη μορφή το κτήριο των κελιών, το χάνι και ο νερόμυλος με τη μηχανή για την επεξεργασία των μάλλινων υφασμάτων, ενώ έχει αναστηλωθεί ο πλίνθινος μαντρότοιχος που την προστάτευε.

Η Μονή θὰ είχε αρκετή περιουσία, αφού διέθετε 1.000 γρόσια τον χρόνο για τα σχολεία των γειτονικών χωριών. Μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου η Μονή διαλύθηκε και η περιουσία της απαλλοτριώθηκε.
Η μονή σήμερα έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο και δυστυχώς είναι διαλυμένη ενώ εορτάζει στις 15 Αυγούστου.