Pêrgîhevbûn: Wekhev û Wekî Din | Karşılaşmalar: Aynı ile Başka

Ya wekhev An JÎ cuda... Wekheveke ku bend li dora qada biewle digerîne û cudayeke bêhawe ku divê mirov jê dûr bimîne. Jineke binelîya rûzemînê ku li pêşberî jina anonîm ya wekhevê tê danîn.Digel lihevrasthatinan, pevhûnandina wekhev Û cudayê, tê çi wateyê?

Di Kurdî de huner û hûnandin ji heman rehê ne. Jin ji demên kevnar de ye jîyanê digel xwezayê ava dikin. Digel ku dîroka heyî nav li wan nake jî, ji bo hewcetîya kollektîfê, sembolên wan û çîrokên jîyana ku wan bi hunerê hûnandiye jî dixe bazarê. Huner behsa civakê nake lê behsa hunermend dike. Keda afirîner ku jinan ew ji borîrojê anîye û wê bo îrorojê berpêş dikin, di rejîma danûstandinî de, berî ku bigihîje civakê, winda dibe. Nivîskar, Yildiz Çakar û wergêr û akademîsyen Isabella Bêrîvan li ser vê mijarê disekinin.
Parêzer Elîf Bîrkîlî, di zemîna hiqûqî de, li ser çanda nexuyayîbûnê disekine. Balê dibe ser girîngîya lezgîn ya ji bo hemû warên têkoşîna jinan ku bi navê têgihana femînîst li dar e û li dijî tundîya sîstematîk ya hiqûqa heyî, heqên jinan yên jîyanî, li ser hîma ewlehîya hiqûqa der-dewletî dixwaze.

Ya aynı Ya başka..kurulu düzeni, güvenli alanı çitleyen bir aynı ve mesafelenmek gereken tekinsiz bir başka. aynının anonim kadınına karşı dikilen yeryüzünün yerlisi bir kadın. Karşılaşmalarla, aynı İle başkayı örmek adalet krizi için ne anlama gelebilir?

Kürtçe’de sanat ve örmek aynı kökten geliyor. Kadınlar tarihin en eski çağlarından beri doğal yaşamla iç içe hayatı örüyor. Verili tarih onları adlandırmazken, kolektifin ihtiyacı için hünerle ördükleri yaşamın hikayelerini, sembollerini de ticarileştiriyor. Sanat toplumu değil, sanatçıyı konuşuyor. Kadının kültüre dünden bugüne sunduğu yaratıcı emek değiş tokuş rejiminde topluma ulaşmadan görünmez oluyor. Yazar Yıldız Çakar, akademisyen ve çevirmen Isabella Bêrîvan değerlediriyor.
Avukat Elîf Bîrkîlî bu görünmezlik kültürünü hukuk zemininden ele alıyor. Verili hukukun sistematik şiddetine karşı kadının yaşam hakkını devletler üstü bir hukukun güvencesi ile talep eden temel feminist kavrayışın tüm kadın mücadele eksenleri için acil önemini işaret ediyor.

#YıldızÇakar #IsabellaBêrîvan #ElîfBirkîlî

#ekokrîtîk #ekokritik #ecocritic
#limalarûzemînê #yeryüzüevinde
#women #jîn #kadın #kurdishwomenmovement #kurdishwomenliterature #ecofeminism #feministhistory #feministart #istanbulconventionisours #istanbulsözleşmesi