Πρόγραμμα Μεγάλης Δευτέρας έως και Μεγάλης Τετάρτης, Ιερός Ναός Παναγούδας ( Γενεσίου της Θεοτόκου)

#orthodoxchristian
Ο ναός της Παναγίας Γοργοεπηκόου, γνωστός και ως Παναγούδα, είναι χριστιανικός ναός στη Θεσσαλονίκη. Ο σημερινός ναός χρονολογείται από το 1818. Είναι τρίκλιτη βασιλική με πεταλοειδή γυναικωνίτη, μια μορφή συνηθισμένη στις μεταβυζαντινές εκκλησίες της βόρειας Ελλάδας. Βρίσκεται κοντά στην οδό Εγνατίας, δίπλα στο Παλιό Ελληνικό Γυμνάσιο. Είναι αφιερωμένη στη Γέννηση της Θεοτόκου.[1] Αποκαλείται επίσης Μικρή Παναγία, σε αντιδιαστολή με την Μεγάλη Παναγία.[2]
Ο ναός της Παναγούδας βρίσκεται στη θέση παλαιότερης, βυζαντινής μονής, πιθανόν της Νέας Μονής η οποία κτίστηκε τον 10ο-14ο αιώνα στη θέση των ερειπίων των ανακτόρων και αναφέρεται από τον Ιγνάτιο του Σμολένσκ. Στη μονή αυτή πρέπει να υπαγόταν ο μικρός ναός του Σωτήρος, όπως υποδηλώνει το γεγονός ότι υπαγόταν στην ενορία Παναγούδας επί Τουρκοκρατίας.[2] Ο παλαιότερος ναός στη θέση του σημερινού ναού μνημονεύεται σε κώδικα του 1789. Αν αυτός ο ναός κτίστηκε επί τουρκοκρατίας, τότε υποδηλώνει ότι ανήκε στο Άγιο Όρος, πιθανόν ως αγιορείτικο μετόχι.[2] Ο παλιός ναός καταστράφηκε το 1817 από πυρκαγιά, μαζί με πολλά από τα κειμήλιά του, όπως εικόνες και εκκλησιαστικά βιβλία. Ο σημερινός ναός κτίστηκε το 1818.[3] Στο τέμπλο του υπάρχουν εικόνες του 1819 και 1820 και στο προσκυνητάρι εικόνα του 16ου αιώνα. Σώζεται επίσης ο επιτάφιος του 14ου αιώνα.[1] Ανάμεσα στους καλλιτέχνες που εργάστηκαν στον ναό ήταν ο Μητάκος Χατζησταμάτης (δεκαετία 1890) και ο Μαργαρίτης Λάμπρου (1820) από την Κουλακιά.[4] . Πηγή: Βικιπαίδεια.

Παραπομπές
Θεοχαρίδης, Γ. Ι. (1956-01-01). «Η νέα μονή Θεσσαλονίκης». Μακεδονικά 3: 334. doi:10.12681/makedonika.1107. ISSN 2241-2018.
Ευγενίδου, Δέσποινα (1982). Μια „Συντεχνία“ αγιογράφων του 19ου αιώνα από την Κολακιά (PDF). Θεσσαλονίκη: Μακεδονικά, Τόμος ΚΒ (1982) 180-204. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2014.