Aşıq İmran Həsənov Bağbanı 1989 cu ilin orijinal səs yazıları

Aşıq İmran Həsənov - 1989-cu ilin orijinal səs yazıları. Azərbaycan aşıqlarının nəğmələri. Orijinal LP Record: 1991-ci il - CTEPEO С30-31137

LP - A tərəfi
A1-Aşıq İmran Həsənov - Orta sarıtel
A2-Aşıq İmran Həsənov - Laçını
A3-Aşıq İmran Həsənov - İmran divanisi
A4-Aşıq İmran Həsənov - Qaytarma
A5-Aşıq İmran Həsənov - Dolhicranı

LP - B tərəfi
B1-Aşıq İmran Həsənov - Aran Gözəlləməsi
B2-Aşıq İmran Həsənov - İmran koroglusu
B3-Aşıq İmran Həsənov - Orta muxəmməs
B4-Aşıq İmran Həsənov - Bağbanı
B5-Aşıq İmran Həsənov - Təcnis

Asiq İmran Həsənov haqqında məlumat:

"Ötən əsrdə mahir ifası və bədii yaradıcılığı ilə aşıq sənətində iz qoyan, ustad ünvanı almış sənətkarların adı çəkiləndə Əməkdar mədəniyyət işçisi Aşıq İmran da yada düşür. O, qədim Göyçə elimizdən qopan, saz ifaçılığı ilə poetik irsi bir-birini tamamlayan aşıqlardandır.

İmran Mehralı oğlu Həsənov 1928-ci ildə Qərbi Azərbaycanın Göyçə mahalının Ağbulaq kəndində anadan olub. Məlumdur ki, Göyçə eli Azərbaycan aşıq sənətinə görkəmli sənətkarlar bəxş edib. Bu mühit aşıq sənətinə Dədə Ələsgər kimi ustad yetirib. Uşaqlıqdan aşıq sənətinə maraq göstərən İmran da ustadlardan dərs alıb, bu ulu mirası yaşatmaq istəyirdi. O, saz sənətinin incəliklərini ilk olaraq əmisi Aşıq Dünyamalıdan öyrənir. Daha sonra gədəbəyli Hüseyn Quliyev, göyçəli Məhərrəm Hacıyev və Hüseyn Dəmirçi kimi sənətkarlardan yaradıcı şəkildə bəhrələnir.

Gənc İmran el şənliklərində yaxından iştirak edir. Şaqraq və məlahətli səsi onu musiqisevərlərin sevimlisinə çevirir. Zil tembrli səsə malik olduğuna görə müasirləri ona hələ sağlığında “Koroğlu aşığı” deyirlər.

İmran Həsənov 1950-ci ildə Tovuz rayonuna köçür. Bu aşıqlar yurdunda da hörmət və məhəbbətlə qarşılanır. İlk olaraq ustad sənətkarlar Aşıq Əsəd və Aşıq Mirzə ilə tanış olur. Onlarla birlikdə el şənliklərinə və dövlət tədbirlərinə qatılır. İstedadlı sənətkar kimi tanınmağa başlayır.

Aşıq İmran 1956-cı ildə Bakıda təşkil olunan respublika müsabiqəsində 1-ci dərəcəli diploma və qızıl medala layiq görülür. Bir il sonra Moskvada keçirilən ümumittifaq müsabiqəsində də eyni uğura nail olur. O, rəhbərlik etdiyi Tovuz aşıqlar ansamblı ilə 1957-ci ildə Moskvada keçirilən tələbə və gənclərin 6-cı ümumdünya festivalına qatılır. Bu festivalda da qızıl medal və 1-ci dərəcəli diploma layiq görülür. 1959-cu ildə Moskvada keçirilən Azərbaycan mədəniyyəti və incəsənəti ongünlüyünə qatılır. Uğurlu çıxışına görə “Şərəf nişanı” ordeni və fəxri fərmanla təltif edilir. Azərbaycan mədəniyyətinə göstərdiyi xidmətlərinə görə əməyi yüksək qiymətləndirilən sənətkar 1967-ci ildə “Əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adını alır. Aşıq İmran Azərbaycan aşıqlarının III və IV qurultaylarının iştirakçısı olub.

Aşıq İmran həm də yaradıcı sənətkar olub. “Qaçaq Kərəm və İsrafil ağa” dastanı, “Qarabağ”, “Yusif və Züleyxa” adlı poemaları qələmə alıb. Aşıq-şairin şeirlərində həyatın çətinlikləri zəngin poetik dillə ifadə olunub. Müəllif “Qocalmaz” rədifli şeirində yazır:

Dünyada olmasa hicranlar, qəmlər,
İnsanın ürəyi, gözü qocalmaz.
Saçın ağarması zirvə qarıdır,
Arzu-diləklərin düzü qocalmaz.

“Ayrılmaz” şeirində isə şair aşıq sənətinə olan el məhəbbətinə toxunur, sənəti xalqdan ayrı təsəvvür etmir:

Elin istəyidir mənim sənətim,
El sənətdən, sənət eldən ayrılmaz.
Könül duyğusudur, könül həmdəmi,
Onun səsi heç könüldən ayrılmaz.

Onda yatır qoç Koroğlu nərəsi,
Kərəmin, Dilqəmin qəmi, qüssəsi.
Qurbaninin sözü, Abbasın səsi,
Ana laylasıdır, dildən ayrılmaz.

Sənətkarın xüsusilə ustadnamələri insanları doğruluğa, saflığa, səmimiyyətə səsləyir:

Ədalıq eyləmə ellər içində,
Təmiz arzulu ol, saf niyyətli ol.
Şərdən uzaq dolan, fitnədən kənar,
Böyükdən alqış al, ziyarətli ol.

Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri, professor Məhərrəm Qasımlı Aşıq İmranın bənzərsiz sənət dünyasından danışarkən qeyd edib ki, unudulmaz sənətkar yeddi saz havasının yaradıcısı, “Sənətimin sultanıyam”, “Ustadların yolu ilə” adlı şeirlər kitabının müəllifi olub. O, eyni zamanda 12 aşığa ustadlıq edib. Uzun müddət yaşayıb-yaratdığı Tovuz rayonunda Aşıqlar ansamblının rəhbəri olub. Çoxşaxəli yaradıcılığa malik sənətkar aşıq şeirinin müxtəlif janrlarında qələmini sınayıb. Bir-birindən gözəl şeir nümunələri qələmə alıb. Aşıq-şairin divani, təcnis, çığalı təcnis, qoşayarpaq, ustadnamə, gəraylı, gözəlləmə, qıfılbənd, müxəmməsləri ifadə zənginliyi və axıcılığı ilə seçilir.

Klassik aşıq yaradıcılığının mahir bilicisi, ustad sənətkar, Əməkdar mədəniyyət işçisi Aşıq İmran Həsənov 15 dekabr 1999-cu ildə, 71 yaşında vəfat edib."
ALINTIDIR

[firdovsihesenov]

Çox var olun atam aşıq İmranın ifasına maraq göstərib paylaşdığınızçün.
Dərin minnətdarlığımı qəbul edin

[mavi]

Salam Əbulfəz Muhəmmədi, əziz qardaşım.
İlk öncə mövzuya maraq göstərdiyiniz üçün sizə təşəkkür edirəm.

Mövzu; Azərbaycan Türk Ədəbiyyatında aşiqlər, şeirlər, dastanlar olduğu üçün mövzu geniş əsərləri əhatə edir.


Bununla belə; qrammofon və CD qeydlərindəki Aşıq havasının adı Bağbanı dır. Aşağıda qeyd etdiyim rəsmi mənbə belə deyir.

"Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Və Turizm Nazirliyi Azərbaycan Milli Kitabxanası
Azərbaycanın səs xəzinəsi
Milli Kitabxananın Not nəşrləri və Səsyazmaları şöbəsinin fondunda saxlanılan
qrammofon vallarından kompakt disklərə (CD) köçürülmüş musiqi əsərləri
Aşıq musiqisi
İmran Həsənov
284.Həsənov, İ. Orta sarıtel; Laçını; İmran divanisi; Qaytarma; Dolhicranı /söz. S.Vurğun;
Aran gözəlləməsi /söz. İ.İmanov; İmran Koroğlusu; Orta Müxəmməs /söz. İ.Həsənov; Bağbanı; Təcnis /söz. Aşıq Qurbani /Aşıq İmran Həsənov.- Qramval №

23897; СD № 3144.
Sayfa.51"

"AŞIQ HAVALARI öz adlarını; şeir növləri və formalarından, eləcə də

yer adlarından, yaşamış və ya sağ olduğuna inanılan ustad Aşıqlardan ya da hekayə və hekayə qəhrəmanlarından da ala bilər.
Məsələn, Köroğlu ilə əlaqədar 12 aşıq havası, Kərəm və Əsli ilə əlaqədar 10 aşıq havası; hekayə və hekayə qəhrəmanları ilə əlaqədar olaraq ortaya çıxan aşıq havalarıdır.
SAZ HAVASI; dinləyiciyə/oxucuya əlaqədar şeirlərin mövzusu haqqında da az-çox
məlumat verirlər. Belə ki, uyğun şeirin mövzusu onun ifa olunduğu saz ahəngindən başa düşülür."

Yenə də, bildiyiniz kimi, bu epik məzmunlu bir neçə növ povest var.


Onlardan birindən bir sitat gətirim. (Azərbaycan milli elmlər akademiyasi folklor institutu)

"Abdulla xan Qurbani adını eşidəndə öz qəlbində dedi ki, bu, bacım Pəri xanım deyən aşıqdır. Odur ki, Hüseyn bəyə dedi:
– Mən getdim, sən ucadan aşığı mənim dərbarıma gətirərsən.

Elə ki deyişmə qurtardı, Hüseyn bəy qabağa gəlib Qurbaniyə dedi:
– Mənim dərbarıma getməliyik.

Camaat əfsus eylədi ki, çün bu aşıq Qurbani adını dilinə gətirdi, odur ki, aparırlar dərbara. Qurbani qəbul eyləyib Hüseyn bəylə yola düşdülər. Gəlib dərbarın bağına varid olanda Hüseyn bəy dedi:
– Aşıq, sənə bir sözüm var, o da budur ki, BAĞDAN çıxınca dövrə bərə baxmayacaqsan.

Qurbani arif idi, dedi:
– Əlbətt, bura Pəri xanımın BAĞIDIR.

Odur ki, dedi:
Əziziyəm, yar anlar,
Yar sözünü yar anlar,
Sözü işarə ilə de,
Arif olsa, yar anlar.

Qurbani dedi:
– Hüseyn bəy, sən şərtini dedin, qoy mən də deyim.

Dedi:
– Şərtin nədir?

Qurbani dedi:
– Mənim uşaqlıqdan bir qarın ağrım var, BAĞDAN keçəndə tutar, o sancı əgər tutsa, mən bir addım da ata bilmərəm.

Vəzir dedi:
– İnşallah ki, burada sənə heç zad olmaz.

Elə bir az gəlmişdilər ki, Qurbani gördü Pəri xanım külafirəngidə əyləşib, barmaqlarına xına qoyur. Odur ki, oturdu yerə.

Hüseyn bəy dedi:
– Niyə oturdun?

Qurbani dedi:
– Sancım tutdu.

Pəri xanım bu səsi eşidəndə dərindən qulaq verdi.

Hüseyn bəy dedi:
– Ay sənin son aşıqlığın olsun. İndi Abdulla xan sənin oturmağın bilsə, səni də, məni də öldürər.

Pəri xanım dedi:
– Hüseyn bəy, kimlə danışırsan?

Hüseyn bəy dedi:
– Bir CAVAN aşıq var, onunla.

Pəri xanım diqqətlə baxanda gördü sevgilisi Qurbanidir.

Özünü sındırmayıb dedi:
– Aşıq, sənin sancının dərmanı nədi?

Qurbani dedi:
– Bir-iki kəlmə oxusam, düzələrəm.


Pəri xanım dedi:
– Onda bəs oxu!

Aldı Qurbani:

Pəncərədən hayıl-mayıl baxan yar,
Baxan dilbər məni candan eylədi.
Nuru dəydi, canım odlar yaxdı,
Yaxan dilbər məni candan eylədi.

İnnabı ləbləri yaqut və yəmən,
Məst olar, səst olar onlardan əmən
Açıldı düymələr görsəndi...
Yaxan dilbər məni candan eylədi.

Qorxum yoxdur sultandan, xandan,
At oxların gəlib keçsin canımdan,
Ağ əllərə Qurbaninin qanından,
Yaxan dilbər məni candan eylədi."
Sitat mənbəyi:




Əziz qardaş "Sağolun, bu 50 dəyqəlik səs yazısı məndə 12 ildi var sizlərin əlinə təzə düşüb" deyirsən. Bu, həqiqətən də belədirmi? Burada, linkdəki məlumatı nəzərdən keçirin və mövzunun paylaşıldığı tarixə baxın.


Hörmət və Məhəbbətle
33mavi33

[bulfzmuhmmdi]

Salam hörmətli bu səsi paylaşan əzizim,
Sağolun, bu 50 dəyqəlik səs yazısı məndə 12 ildi var sizlərin əlinə təzə düşüb
bu havanın adı Cavanı havasıdır, rəhmətlik aşıq Hüseyn Cavan yaratdığı aşıq havasıdır, buna düzəliş verin, və bu hava haqda məlumatı aşıq İmran həsənov Qurbani dəstanında adını çəkərək oxuyub, düzəliş verin.