[ΧΑΡΙΝ ΥΓΕΙΑΣ] ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΟΥ COVID 19 - Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ

Την Παρασκευή 5/11/2021 μεταδόθηκε από το κανάλι του Λύχνου η εκπομπή της φίλης και συναδέλφου πνευμονολόγου Ασημίνας Ζανιά με εμένα προσκεκλημένο, όπου συζητήσαμε για τις νευρολογικές επιπλοκές της νόσου Covid-19 και κυρίως τις μακροπρόθεσμες στα πλαίσια του long covid (neuro-PASC).

Υπάρχει μια σημαντική παρεξήγηση σε ότι αφορά την νόσο Covid-19. Οι περισσότεροι την αντιλαμβάνονται ως αναπνευστική νόσο και ενώ μεν ισχύει πως οι περισσότερες επιπλοκές και επικίνδυνες για την ζωή εξελίξεις της νόσου στην οξεία φάση είναι αναπνευστικές – δηλαδή ο λόγος που καταλήγει κανείς στην ΜΕΘ είναι τις περισσότερες φορές η διάμεση πνευμονίτιδα και η αναπνευστική ανεπάρκεια – η νόσος η ίδια είναι πολυσυστημική και προσβάλει σχεδόν το σύνολο των οργάνων του ανθρώπινου σώματος και φυσικά και το νευρικό σύστημα, κεντρικό και περιφερικό.

Υπάρχει πλέον ένας σημαντικός όγκος μελετών που αναδεικνύουν τόσο απεικονιστικά όσο και λειτουργικά ελλείμματα καθώς και βιοχημικούς βιοδείκτες φλεγμονής και εκφύλισης του ΚΝΣ και τα οποία φυσικά δεν μπορούν να αποδοθούν σε “ψυχολογικά” αίτια. Ο μηχανισμός ακόμα δεν είναι ξεκάθαρος και μάλλον δεν πρόκειται για κάτι μονοδιάστατο αλλά πολυπαραγοντικό.
Μπορούμε να πούμε ότι οι αιτιοπαθολογικές υποθέσεις που διερευνούνται κινούνται σε τρεις άξονες:
• Αγγειακός: προτείνεται η απευθείας επιμόλυνση των αστροκυττάρων (των κυττάρων δηλαδή που λειτουργούν ως “μεσάζοντες” μεταξύ αγγείων και νευρώνων, και τροφοί των τελευταίων) και τοπική περιαγγειακή φλεγμονή και ενεργοποίηση της μικρογλοίας με αποτέλεσμα την καταστροφή του νευρικού ιστού. Επίσης μια πρόσφατη μελέτη προτείνει μια παραλλαγή αυτής της υπόθεσης, με την νέκρωση του ενδοθηλίου των μικρών εγκεφαλικών αγγείων μέσα από την δράση ενός ενζύμου (πρωτεάσης) του ιού, την Mpro, που αποσυνθέτει ένα μόριο κλειδί (NEMO) για τον τροφισμό αυτών των κυττάρων. Αποτέλεσμα αυτής της δράσης θα είναι μια διάχυτη μικροισχαιμική νόσος που προσομοιάζει την μικροαγγειακή μορφή άνοιας.
• Αυτοάνοσος: ενεργοποίηση της μικρογλοίας (του ενδογενούς δηλαδή ανοσοποιητικού / καθαριστή του ΚΝΣ) ως αποτέλεσμα μοριακού μιμιτισμού και ενός αυτοάνοσου μεταλοιμώδους “καταρράκτη”. Έχει βρεθεί σε μια σειρά μελετών πως οι ασθενείς με Covid-19 και νευρολογικά συμπτώματα παρουσιάζουν μια σειρά αυτοαντισωμάτων που στοχοποιούν δομικά στοιχεία του εγκεφαλικού ιστού.
• Εκφυλιστικός – συσσωματώματα: από υπολογιστικά μοντέλα και in vitro μελέτες προκύπτει η υπόθεση της εμπλοκής της πρωτεϊνης Spike του ιού διαμέσω της τριτοταγούς δομής της ως πυρήνα έναρξης (nucleation) πολυμερών αδιάλυτων ινιδίων που καθιζάνουν, τυπικό εκφυλιστικών νοσημάτων όπως η νόσος Alzheimer και το Parkinson.

Tο εμβόλιο μειώνει δραστικά τις πιθανότητες να μολυνθείς. Και αυτή η μείωση γίνεται ακόμα πιο σημαντική όταν εμβολιάζεται το σύνολο της κοινότητας καθυστερώντας την διασπορά και μειώνοντας τον δείκτη R της μετάδοσης κάτω της μονάδας: δηλαδή κάθε φορέας μεταδίδει σε λιγότερο από έναν συνάνθρωπό του με τελικό αποτέλεσμα το σβήσιμο του επιδημικού κύματος. Έχει συζητηθεί άπειρες φορές τους τελευταίους μήνες πως ο εμβολιασμός είναι πρωτίστως ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ και όχι ατομική άμυνα και πως ο εμβολιασμός του καθενός μας είναι κοινωνική υποχρέωση και πράξη αγάπης προς τον διπλανό μας, ανεξάρτητα από το πόσο σημαντικό αξιολογούμε τον κίνδυνο της νόσου για εμάς τους ίδιους.
Σε δεύτερη ανάλυση, ακόμα και σε περιπτώσεις νόσησης, αυτή τυπικά είναι ελαφρύτερη σε σύγκριση με έναν μη εμβολιασμένο και όπως είπαμε και πριν, υπάρχει συσχέτιση τόσο της πιθανότητας εμφάνισης όσο και της βαρύτητας του PASC με την βαρύτητα της οξείας νόσου Covid-19 παρότι μη απόλυτη. Επομένως μια breakthrough, όπως λέγεται, λοίμωξη σε εμβολιασμένο μπορεί να ακολουθηθεί από PASC αλλά οι πιθανότητες τόσο να εμφανιστεί όσο και να είναι βαριά είναι στατιστικά σημαντικά μικρότερες από έναν ανεμβολίαστο.

Βιβλιογραφία:

[thanost]

Γιατρέ τα λες πολύ ωραία στην ιατρική διίστανται οι απόψεις γιαυτό πάει μπροστά και πάντα με αμφιβολίες.Σε ευχαριστούμε για την ενημέρωση. Όλοι έχουν άποψη χωρίς γνώση

[makismakis]

Doc όλοι στα ΜΜΕ ασχολούνται μόνο με αυτούς που μπαίνουν στις ΜΕΘ και φορτώνουν το σύστημα υγείας... Κανένας φορεας δυστυχώς δεν ασχολείται με αυτούς που βγαίνουν από τις ΜΕΘ και έχουν τέτοιες συνέπειες!!!

[Octarin]

Γιατρέ, ως ασθενής με ΠΣ, στο σημείο που λες αναφορικά με παιδιά και νέους πως ότι θα παθαινες σε μια ΠΣ σταδιακά τα παθαίνεις όλα μαζί, ανατριχιασα. Ειλικρινά δεν είχα ιδέα πως είναι τόσο εκτεταμένη η νευρολογική ζημιά δυνητικά... Η κόλαση η ίδια...

[MonaLisa-ijuy]

Γιατρέ έχω ένα 5χρονο παιδάκι.ειναι ο εμβολιασμός σε αυτές τις ηλικίες ασφαλές?με γνώση ότι τα Υγιή παιδιά δεν έχουν καν συμπτώματα της νόσου!!
Σε ευχαριστώ πολύ!!

[thanost]

Γιατρέ γειά σου, έκανα το άστρα Ιούνιο, για τρίτη δόση ποια είναι η άποψη σου για τον χρόνο που πρέπει να το κάνω, και ποιο?Σε ευχαριστώ για την γνώση που μας δίνεις, δυστυχώς η υγεία είναι εμπόρευμα

[marcos-vv]

Γιατρε καλημερα. Μια ερωτηση. Συνδεεται η λοιμωξη απο covid με προσβολη του αιθουσαιου συστηματος? (εστω και εμμεσα) Ρωταω κυριως γιατι ειμαι παθων απο προτερη λοιμωξη και σε ιδιαιτερα νεαρη ηλικια τοτε στα 26 μου. Ενας απο τους κυριους λογους που εκανα το εμβολιο ηταν για να αποφυγω μια υποτροπη σαυτο το βασανο. Ευχαριστουμε για τις πληροφοριες.

[grigorisgiannakoulis]

Γιατρέ εγώ προσωπικά ξεπέρασα τα συμπτώματα μετά από 3μηνες..μου έκανε αγχωδη διαταραχη και είχα χάσει τον ύπνο μου.. Ακολούθησα φαρμακευτική θεραπεία. Κ τώρα μετά από 9 μήνες είμαι καλά.. Στην αρχή όμως πέρασα δύσκολα με φοβίες.. Τι προτείνεις; απι νευρολογικές εξετασεις

[frendystathis]

Παρακαλώ μπορείτε να εξηγήσετε πού στηρίζονται οι γιατροί που ισχυρίζονται ότι το εμβόλιο περιέχει γενετικό υλικό; Τι είναι αυτό κ πώς ενεργεί στο dna μας;

[dimitrakapa]

Εσένα με το dislike θα ήθελα να σε ακούσω να μας πεις το λόγο για τον οποίο το έβαλες! Είμαι σίγουρη ότι το έβαλες χωρίς λόγο