Ο ναός της Καπνικαρέας στην Αθήνα (Byzantine Church of Kapnikarea, Athens, GR)

Η εκκλησία της Καπνικαρέας χτίστηκε τον 11ο αιώνα, πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού (είχαν μια μανία οι χριστιανοί να χτίζουν τους ναούς τους πάνω στους ναούς άλλων θρησκειών, όπως βέβαια τη ίδια μανία έχουν και οι μουσουλμάνοι που μετατρέπουν τις εκκλησίες σε τζαμιά)ο οποίος ήταν αφιερωμένος σε μια γυναικεία θεότητα, την Αθηνά ή την Δήμητρα. Ανήκει στους σύγχρονους τετρακιόνιους σταυροειδείς εγγεγραμμένους ναούς. Όπως διαβάζουμε στην σελίδα των Βυζαντινών Μνημείων Αττικής, "οι ναοί αυτού του τύπου αποτελούνται από ένα σταυρικό τετράγωνο μέσα στο οποίο εγγράφονται ο σταυρός και το τριμερές Ιερό Βήμα. Με βάση τη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στα δύο αυτά μέρη, ο αρχιτεκτονικός τύπος εμφανίζεται ως: σύνθετος τετρακιόνιος, ημισύνθετος τετρακιόνιος, απλός τετρακιόνιος και απλός δικιόνιος. Ο πλήρως απαρτισμένος τύπος σταυροειδούς ναού εμφανίζεται στην Ελλάδα στο πρώτο μισό του 10ου αιώνα στον ναό της Παναγίας, στη Μονή Οσίου Λουκά Φωκίδας". Λίγο αργότερα, κατασκευάστηκε στη βόρεια πλευρά του ναού το παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας και μπροστά από τις δυο εκκλησιές χτίστηκε ο εξωνάρθηκας.

Η ονομασία του ναού προέρχεται από τον κατασκευαστή της ο οποίος εισέπραττε τον καπνικό φόρο, ένα είδος οικοδομικού φόρου. Παλαιότερα ονομαζόταν Καμουχαρέα, λόγω των υφασμάτων (καμουχάς) που κατασκευάζονταν σε εργαστήρια της περιοχής. Κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας ονομαζόταν εκκλησία της Βασιλοπούλας και του Πρέντζα.

Ο ναός κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, είχε υποστεί φθορές και ερημωθεί και έφτασε στο σημείο της κατεδάφισης το 1834, κατά την διάρκεια διάνοιξης της οδού Ερμού. Σώθηκε τελικά, ύστερα από παρέμβαση του Λουδοβίκου της Βαυαρίας, πατέρα του μονάρχη της Ελλάδας Όθωνα.

Οι περισσότερες τοιχογραφίες στο εσωτερικό του ναού είναι έργο του Φώτη Κόντογλου, υπογεγραμμένο το 1955. Σημαντικότερη όλων θεωρείται η αγιογραφία της Παναγίας της Πλατυτέρας στο Ιερό του ναού.

Δείτε φωτογραφίες από το μνημείο εδώ: