τα ελάφια της Πάρνηθας

📲 0030 6971822976
Το κόκκινο ελάφι είναι ένα από τα μεγαλύτερα είδη ελαφοειδών, που απαντά και στον ελλαδικό χώρο. Η κατανομή του ελαφιού εκτείνεται από τη Δυτική Ευρώπη μέχρι τη Δυτική Ασία και στα Όρη του Άτλαντα, στην περιοχή ανάμεσα στο Μαρόκο και την Τυνησία και τη Βόρεια Αμερική, καθώς έχει εισαχθεί στη Νέα Ζηλανδία, στο Περού, στην Ουρουγουάη, στη Χιλή και στην Αργεντινή. Η επιστημονική του ονομασία είναι Cervus elaphus και περιλαμβάνει 12 υποείδη.

Στην Ελλάδα απαντά το υποείδος C. e. hippelaphus.

Το είδος περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Λινναίο στο έργο του Systema naturae το 1758 σύμφωνα με το ισχύον διώνυμό του. Το είδος Cervus elaphus περιλαμβάνει 12 υποείδη: Παλαιότερα θεωρούσαν πως το κόκκινο ελάφι ήταν ίδιο είδος με το καναδικό ελάφι (Cervus canadensis). Πλέον όμως τα έχουν ταξινομήσει σε διαφορετικά είδη.

Βιότοπος: Το κόκκινο ελάφι προτιμά τα μικτά δάση πλατύφυλλων-κωνοφόρων ειδών σε ορεινές περιοχές έως και των 5.000 μέτρων, χωρίς υπόροφο και με πολλά διάκενα (γιατί ο όγκος και τα κέρατά του δεν το καθιστούν κατάλληλο για μετακινήσεις μέσα στο πυκνό δάσος) και παραποτάμιες και αλπικές περιοχές, μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες. Παραμένει κοντά σε πηγές και ρέματα και του αρέσουν πολύ οι λάσπες, στις οποίες κυλιέται για να αποβάλλει τα παράσιτα.

Μορφολογία: Το κόκκινο ελάφι είναι το τέταρτο μεγαλύτερο ελαφοειδές, μετά την άλκη, το καναδικό ελάφι και το ελάφι σαμπάρ. Το σώμα τους είναι μακρόστενο και στιβαρό, ο λαιμός μακρύς, το στήθος ευρύ και τα σκέλη ψηλά και ισχυρά. Ο φυλετικός διμορφισμός είναι έντονος, καθώς τα αρσενικά είναι μεγαλύτερα από τα θηλυκά και είναι τα μόνα που έχουν κέρατα. Το μέγεθος ποικίλει στα διάφορα υποείδη με το μεγαλύτερο απ' όλα, που έχει σχετικά μικρά κέρατα, ελάφι των Καρπαθίων (C. e. elaphus), το οποίο ζυγίζει 550 κιλά. Στο άλλο άκρο της κλίμακας, το Κορσικό ελάφι (C. e. corsicanus), ζυγίζει περίπου 80-100 κιλά, αν και άτομα από άλλα υποείδη κόκκινων ελαφιών, που ζουν σε φτωχά οικοσυστήματα, μπορούν να ζυγίζουν το λιγότερο 53-112 κιλά.

Τα ίχνη του κόκκινου ελαφιού είναι αισθητά μεγαλύτερο από των άλλων άγριων οπληφόρων και λίγο μικρότερο και λεπτότερο από της αγελάδας. Οι διαστάσεις του είναι οι εξής: 10 Χ 7 εκ.. Στο μπροστινό πόδι, η οπλή ανοίγει, ενώ στο πίσω πόδι η οπλή μένει κλειστή.

Η οδοντοφυΐα των ενήλικων περιλαμβάνει 34 δόντια και αποτελείται, για κάθε ήμισυ της άνω σιαγόνας, από έναν κυνόδοντα, τρεις προγομφίους και τρεις γομφίους. Το ήμισυ της κάτω σιαγόνας έχει επιπλέον τρεις κοπτήρες.

Το ελάφι έχει εξαιρετική όσφρηση που του επιτρέπει να μυρίζεται τους εχθρούς και να αναγνωρίζει τους ομοειδείς του. Σε κάθε μάτι, κάτω από την εσωτερική γωνία της οφθαλμικής κόγχης, ανοίγεται ένα δακρυϊκό βοθρίο, το οποίο στα αρσενικά εκρίνει ένα λιπαρό και αρωματικό υγρό. Τις εκκρίσεις αυτές αποθέτει στο έδαφος ή τη βλάστηση και το μήνυμα που μεταφέρουν μεταδίδεται για πολλές ώρες ίσως και μέρες. Μέχρι πρόσφατα, θεωρείτο ότι ο κύριος ρόλος των ουσιών αυτών ήταν το σημάδεμα της επικράτειας, σήμερα όμως πιστεύεται ότι πρόκειται για έναν πολύπλοκο κώδικα επικοινωνίας που ρυθμίζει πολλές, άγνωστες ακόμα, πτυχές της κοινωνικής τους ζωής (όπως οι σχέσεις ιεραρχίας, κ.ά.).Τα θηλυκά φέρουν δύο μαστούς.

Το χρώμα του τριχώματός του είναι κοκκινόξανθο ως γκριζοκάστανο το καλοκαίρι, ενώ τον χειμώνα πιο γκρίζο με σκουρότερο λαιμό. Η κοιλιά και τα εσωτερικά μέρη των ποδιών του (σκέλη) είναι υπόλευκα, όπως επίσης και η περιοχή γύρω από τη βάση της ουράς (κάτοπτρο). Τα αρσενικά από πολλά υποείδη αποκτούν μια μικρή χαίτη γύρω από τον λαιμό κατά το φθινόπωρο και όλα τα υποείδη αποκτούν πιο σκληρό τρίχωμα, που τον προστατεύει ύστερα από το ψύχος του χειμώνα. Επίσης, στο είδος απαντάται αλφισμός.

Δομή κεράτων: Μόνο τα αρσενικά φέρουν ελαφοκέρατα (γνωστά και ως κλαδοκέρατα), τα οποία αρχίζουν να αναπτύσσονται από την άνοιξη και πέφτουν κάθε χρόνο, συνήθως στο τέλος του χειμώνα. Τα ελαφοκέρατα μπορούν να φτάσουν τα 71 εκ. σε μάκρος και να ζυγίζουν έως και 1 κιλό, αν και πολλές φορές φτάνουν τα 115 εκ. και ζυγίζουν 5 κιλά. Αποτελούνται από κόκαλο και μεγαλώνουν 2,5 εκ. τη μέρα. Τα πρώτα κέρατα εμφανίζονται σε ηλικία 8 μηνών. Έχουν μήκος 25-30 εκατοστά, είναι χωρίς διακλαδώσεις και μοιάζουν με αντιλόπης. Όταν αναπτύσσονται την άνοιξη, τα ελαφοκέρατα καλύπτονται από χνουδωτό σαν βελούδο δέρμα που τα προστατεύει μέχρι την πλήρη ανάπτυξή τους, όπου το δέρμα χαλαρώνει και τα ελάφια το αφαιρούν τρίβοντάς το στα κλαριά των δέντρων.
#ελάφι #ελάφια #cervuselaphus #κοκκινοελαφι