HARVARD CHS | EVENTS SERIES 2017 | Prof. Kostas Buraselis

Τετάρτη, 31 Μαΐου 2017
Αίθουσα Τέχνης & Πολιτισμού «Μέγας Αλέξανδρος», Άργος, 08.00 μμ

*** Σε συνεργασία με τον Δήμο Άργους-Μυκηνών.

Τίτλος ομιλίας:
"Έλληνες και βάρβαροι. Κρίση και μετάπλαση της έννοιας της ελληνικότητας στα χρόνια του Αλεξάνδρου και την ελληνιστική εποχή."

Κεντρικός ομιλήτης:
Κώστας Μπουραζέλης, Καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας & Αναπληρωτής Πρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Διεθνών Σχέσεων, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Συνομιλητής:
Πασχάλης Πασχίδης, Κύριος ερευνητής στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών

Σύνοψη της κεντρικής ομιλίας:
Το σχήμα Έλληνες-Βάρβαροι καθόρισε σε πολύ σημαντικό βαθμό τις αρχαίες ελληνικές αντιλήψεις των κλασσικών χρόνων (ιδίως μετά τους Περσικούς Πολέμους και την τόνωση της ελληνικής αυτοσυνειδησίας). Η αντίθεση μεταξύ του κόσμου των πολιτών του ελληνικού κόσμου και των μη συμμετεχόντων φυλετικά σ’ αυτόν ξένων φαινόταν πολωμένη, όσο κι αν υπήρχαν δυνατότητες και πρακτικές μάλιστα επαφών. Οι επαφές αυτές, με την βαθιά κρίση ιδίως των ελλαδικών πόλεων τον 4ο αι. π.Χ. και τη διοχέτευση ενός μεγάλου αριθμού Ελλήνων ως μισθοφόρων στην Περσική αυτοκρατορία, οδηγούσαν πλέον σε μια κρίση αυτής της παλιότερα αγέρωχης ελληνικότητας. Μια ουσιώδης μεταβολή σ’ αυτή την πραγματικότητα αρχίζει (κι εξελίσσεται συνέχεια) από τα χρόνια του Μ. Αλεξάνδρου. Η κατάκτηση της Ασίας και της Αιγύπτου από τον Μακεδόνα βασιλιά δημιουργούσε την ανάγκη μιας νέας παγκόσμιας τάξης στη Μεσογειακή Ανατολή και τη βάση για την έμπρακτη αναθεώρηση του αντιθετικού εκείνου σχήματος. Ο Αλέξανδρος πρωτοστάτησε στην αναγνώριση αυτής της εκ των πραγμάτων επιβαλλόμενης νέας πραγματικότητας και την αντίστοιχη μετάπλαση της παλιάς αντίστιξης ‘΄Ελληνες-βάρβαροι’ σε μια διάκριση: ‘Έλληνες=πολιτισμένοι’ και ‘βάρβαροι=ανεπίδεκτοι τέτοιας εκπαίδευσης και συνακόλουθης ταυτότητας’. Η διαδικασία αυτή συνεχίσθηκε με πολλούς τρόπους στα ελληνιστικά χρόνια που ακολούθησαν και καταγράφηκε ήδη τον 2ο αι. π.Χ. από τον μεγάλο πτολεμαϊκό λόγιο της Αλεξάνδρειας Ερατοσθένη.

Βιογραφικό σημείωμα του Κώστα Μπουραζέλη:
Ο Κώστας Μπουραζέλης είναι Καθηγητής της Αρχαίας Ιστορίας και Αναπληρωτής Πρύτανη Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Διεθνών Σχέσεων του Εθνικού και Καποδιστριακού Παν/μίου Αθηνών. Θεματικά επίκεντρα των ερευνών του: πολιτική και θεσμική ιστορία του ελληνιστικού κόσμου, ιστορία των θεσμών του ρωμαϊκού κράτους (ρεπουμπλικανική και αυτοκρατορική περίοδος), θεσμική και κοινωνική εξέλιξη των νησιών του Αν. Αιγαίου στη ρωμαϊκή περίοδο, λατρεία των ηγεμόνων στον αρχαίο κόσμο, νεότερη ιστοριογραφία για την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα. Έχει δημοσιεύσει τέσσερα βιβλία και επιμεληθεί την έκδοση πολλών συλλογικών τόμων με σχετική θεματική.

Βιογραφικό σημείωμα του Πασχάλη Πασχίδη:
Σπούδασε Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, απ’ όπου έλαβε διδακτορικό δίπλωμα στην Αρχαία Ιστορία το 2003. Εργάζεται στον Τομέα Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας (τμήμα πλέον του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών) του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, από το 1995 (ως ερευνητής από το 2006). Έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, επισκέπτης καθηγητής στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος και συνεργάτης σε προγράμματα φορέων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται κυρίως στη μελέτη και δημοσίευση των επιγραφών της Μακεδονίας, στους θεσμούς και την πολιτική ζωή κατά την ελληνιστική περίοδο, καθώς και στη διαμόρφωση εθνικών, πολιτισμικών, θρησκευτικών και πολιτικών ταυτοτήτων στον αρχαίο κόσμο.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-
H σειρά εκδηλώσεων "Events Series" διοργανώνεται κάθε χρόνο από το 2008 και περιλαμβάνει διαλέξεις ανοικτές στο κοινό από διακεκριμένους ομιλητές και κυρίως επιστήμονες ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων. Το θέμα του φετινού προγράμματος είναι "Κοινωνίες σε κρίση: οικονομία, πολιτική, πολιτισμός". Το Events Series 2017 αρχίζει τον Δεκέμβριο του 2016 και ολοκληρώνεται τον Ιούνιο του 2017 με εκδηλώσεις να πραγματοποιούνται όχι μόνο στο Ναύπλιο, αλλά και σε άλλους Δήμους της Αργολίδας, καθώς και στη Θεσσαλονίκη.

Στις διαλέξεις αυτές παρουσιάζονται ιστορικά παραδείγματα οικονομικής, πολιτικής ή πολιτισμικής κρίσης σε κοινωνίες που αναπτύχθηκαν στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας. Η διαχρονικότητα του θέματος αλλά και οι ποικίλες εκφάνσεις του δείχνουν ότι η «κρίση» είναι ένα επαναλαμβανόμενο αλλά ταυτόχρονα και μεταβαλλόμενο φαινόμενο των κοινωνιών. Οι Έλληνες και οι ξένοι ομιλητές του φετινού προγράμματος, με τη συνδρομή των συνομιλητών τους, θα αναλύσουν πτυχές του φαινομένου αυτού και θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τις αιτίες και τις ιστορικές προοπτικές του.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στους παρακάτω συνδέσμους: