Γκιώνα Χαράδρα Ρεκάς

.
Γκιώνα Χαράδρα Ρεκάς 28/1/2018
Στη Μνήμη Του Βαγγέλη Βρούτση
Αρχηγοί Γιάννης Κορνάρος & Χρήστος Σαμαράς
από ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΉ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΊΔΕΙΑ του Νίκου Νέζη
ΓΚΙΩΝΑ 2.508μ.
(παλ. ή άλλη ονομ. ΓΚΙΟΝΑ - παλ. υψόμ. 2.510μ.)
Μεγάλο ορεινό συγκρότημα στο μέσον του Ν. Φωκίδος, ΒΔ από την Άμφισσα (παλ. ονομ. Σάλωνα -
180μ.) και ΒΑ από το Λιδορίκι(ον) (παλ. ονομ. Λοιδωρίκι & Λιδωρίκι - 560μ.). Σε παλιούς χάρτες (Γ.Υ.Σ. 1924
κ.ά.) αναγράφεται Γκιόνα. Στα δυτικά ο Μόρνος ποταμός και η ομώνυμη λίμνη το χωρίζουν από το
συγκρότημα των Βαρδουσίων. Στα βόρεια χωρίζεται από το συγκρότημα της Οίτης με τον αυχένα / διάβαση
(1.280μ.) Μνήματα και τα αντίθετης ροής ρέματα Μέγα (του Κηφισού) και Δρεμισόρρεμα/Ρινόρρεμα (του
Μόρνου). Στα ανατολικά χωρίζεται από το ορεινό συγκρότημα του Παρνασσού (σχηματισμός Γερολέκα) με
τον αυχένα / διάβαση (875μ.) της Άμπλιανης, απ’ όπου περνά ο δρόμος Άμφισσας - Γραβιάς (στη θέση 51ο
χλμ.). Στα νότια χωρίζεται από το συγκρότημα Κοκκινάρι με τον αυχένα / διάβαση (1.300μ.) του Έλατου, το
βαθύπεδο Κάμπος ανατολικά του οικισμού Καρούται ή Καρούτες (1.040μ.) και το Καρουτιανόρρεμα που
καταλήγει στη λίμνη του Μόρνου. Τα πετρώματά του είναι διαφόρων ειδών ασβεστόλιθοι και λίγος φλύσχης.
Η Γκιώνα έχει ενταχθεί στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 (2450002 & 2450007),
ενώ έχει χαρακτηριστεί, μαζί με τη χαράδρα Ρεκά, το Λαζόρεμα και τη Βαθειά Λάκκα, ως σημαντική περιοχή
για τα πουλιά (106).
Η ΝΑ πλευρά του Ν. Φωκίδος και η ΒΔ άκρη του Ν. Βοιωτίας και συγκεκριμένα η περιοχή μεταξύ
των ορεινών όγκων του Παρνασσού, της Γκιώνας - Ορέων Λιδορικίου/Κοκκινάρι, συμπεριλαμβανομένων
μεγάλων τμημάτων αυτών, καθώς και άλλων μικρότερων βουνών, θεωρούμενη ως ευρύτερη περιοχή των
Δελφών, έχει κηρυχθεί προστατευτέα (Φ.Ε.Κ. 551Β/1981).
Κορυφή : Γκιώνα (ή Πυραμίδα - τοπ. ονομ.) 2.508μ. (παλ. υψόμ. 2.510μ.).
Ψηλές κορυφές : Άγιος Αθανάσιος 1.227μ., Αετορράχη (ή Καψίστα - παλ. άρθ.) 2.120μ., Αετός 1.328μ.,
Αμάραθα (ή Αμάραθος - Γ.Υ.Σ. 1945) 1.727μ. & 1.705μ., Αρβανιτόρραχη 1.304μ., Βραΐλα 2.177μ., Βράκα
Ράχη 1.620μ., Γρίβα Ράχη 1.178μ., Καβαλλαριά 1.600μ., Κακκλούζα (τοπ. ονομ.) 2.449μ., Καρβούνι 1.976μ.,
Καρκάνη Ράχη 1.904μ., Κάστρο (ή Διάσελο - Γ.Υ.Σ. 1945, ή Τσιμογιαννό Ταμπούρι - παλ. άρθ.) 2.180μ.,
Κάτω Κορομηλιά 1.076μ., Κοκκινόχωμα 1.320μ., Κοκοδιάρης (ή Κάρκανος - Γ.Υ.Σ. 1945 ή Κουκουδιάρης -
παλ. άρθ.) 2.055μ., Κορομηλιά 1.940μ., Κούκκος (ή Κούκος - Γ.Υ.Σ. 1945) 1.706μ., Κούκος (Γ.Υ.Σ. 1945)1.819μ., Κριθαριά (ή Κριθάρια - Γ.Υ.Σ. 1945) 1.982μ., Κυδωνιά 1.810μ., Λυρίτσα 2.041μ., Μακρυλάκκωμα
1.281μ., Μαύρη Κορυφή (ή Καραπαπά - παλ. άρθ.) 1.879μ., Μαύρη Πέτρα (ή Καραπαπάς - Γ.Υ.Σ. 1945)
2.003μ., Μεγάλη Τούρλα 1.480μ., Μπότσικας 1.946μ., Νεράϊδα (Γ.Υ.Σ. 1945) 2.168μ., Νεράϊδες 2.149μ.-
1.984μ., Ξεροβούνι 1.620μ., Ξεροβούνι (ή Μεγάλη Σάρα - Γ.Υ.Σ. 1945) 1.394μ., Παλιοβούνι (ή Παλιοβούνα -
τοπ. ονομ.) 2.122μ., Πατήματα 1.940μ.-1.700μ., Πέρδικα (ή Τραγωνόρος ή Τραγονόρος - παλ. άρθ.)
2.456μ., Πηγαδούλια 1.024μ., Πλατυβούνα (ή Παληοβούνα - Γ.Υ.Σ. 1945) 2.317μ., Προφήτης Ηλίας 2.299μ.,
Προφήτης Ηλίας 1.413μ., Προφήτης Ηλίας (ή Άγιος Ηλίας - Γ.Υ.Σ. 1945) 1.213μ., Πυργάκια 2.191μ.-2.133μ.,
Πυργάκια 1.860μ., Πύργος 2.063μ., Ράχες (ή Τσούκα - Γ.Υ.Σ. 1945) 1.100μ., Στάλος (παλ. άρθ.) 2.120μ.,
Στην περιοχή των λατομείων βωξίτη και σε ύψ. 1.500μ. περίπου βρίσκονται αρκετά βάραθρα και
σπηλαιοβάραθρα, που έχουν την ονομασία κάρκανοι (Α.Σ.Μ. 7002 έως και 7011) και με βάθη 10-75μ.
Από αναρριχητικής πλευράς η Γκιώνα διαθέτει μερικά από τα πιο εντυπωσιακά αναρριχητικά πεδία,
καθώς και τη μεγαλύτερη ορθοπλαγιά στην Ελλάδα, στα οποία έχουν γίνει (από το 1952) δεκάδες
αναρριχήσεις βράχου όπως : στη κεντρική κορυφογραμμή (8/9-6-1952), στην Πυραμίδα (1-5-1954), στην Τα τελευταία χρόνια, με την εξέλιξη
της τεχνικής και των υλικών, αλλά και της ειδικής εκπαίδευσης των ορειβατών/αλπινιστών, έχουν γίνει
μεγάλης δυσκολίας και υψηλής τεχνικής χειμερινές αναρριχήσεις χιονιού-πάγου.
Στην τοποθεσία Λάκκα Καρβούνη, σε ύψ. 1.750μ., βρίσκεται το καταφύγιο (εγκαίνια 20-9-1959) του
Πεζοπορικού Ομίλου Αθηνών, με την ονομασία «Γρηγόρης Περδίκης», που διαθέτει 20 θέσεις ύπνου.
Πληροφορίες στο τηλ. 210-8218401. Ανάβαση στην κορυφή μπορεί να γίνει σε 2.30 ώρες περίπου
Το ευρωπαϊκό μονοπάτι μεγάλων αποστάσεων (Ε4) ερχόμενο από τον οικισμό Αθανάσιος Διάκος
(παλ. ονομ. Άνω Μουσουνίτσα - 970μ.) των Βαρδουσίων διασχίζει τη βόρεια πλευρά της Γκιώνας και
περνώντας από το Μόρνο ποταμό, το Ρινόρρεμα, τον οικισμό Στρόμη (παλ. ονομ. Στρώμη - 900μ.), τις
βόρειες πλαγιές των κορυφών Πύργος και Μπότσικας, περιοχή Μνήματα, οικισμός Καλοσκοπή (παλ. ονομ.
Κουκουβίστα - 1.050μ.), Χάνι Ζαγκανά, δρόμο Γραβιάς - Άμφισσας (μέχρι το 51ο χλμ.), συνεχίζει για το
συγκρότημα του Παρνασσού.
Ανάβαση στην κορυφή μπορεί να γίνει από την τοποθεσία Μνήματα στη βόρεια πλευρά του βουνού
σε 4 ώρες περίπου.