Doğu'nun yükselen yıldızı: Ardahan!

Ardahan, Edirne’den-Ardahan’a tabiriyle akılda kalan bir şehir. Doğunun yükselen yıldızı Ardahan’da son dönemde gerek ticaret gerekse de sanayi alanında önemli atılımlar gerçekleşiyor. Tüm bu atılımları, projeleri ve gelişmeleri Ardahan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Çetin Demirci ile konuştuk.

Coğrafi konum olarak Ardahan’ın stratejik bir noktada olduğunu belirten Çetin Demirci “Orta Asya’ya açılan kapının sahibiyiz. Ardahan hayvancılığıyla öne çıkmış bir şehir. Hatta bir realite var. Nüfus düşmesine rağmen hayvan sayısı arttı. Büyükbaş hayvan sayısı 450 bin, küçükbaş hayvan sayısı da 30-40 bin civarında. Kişi başına 4,5 baş hayvan düşüyor. Ama biz hayvancılığın katma değerini burada yaratamıyoruz. Hayvanı canlı olarak, katma değer yaratmadan satıyoruz. Ardahan’a hayvancılıkla ilgili yatırım gelmesi gerekiyor” diye konuştu.

KAZ İÇİN COĞRAFİ İŞARET ALDIK

Ardahan daha önce Kars’ın bir ilçesi olduğu için bazı ortak değerleri olduğunu vurgulayan Demirci, sözlerine şöyle devam etti: “Kars kaşarı bunlardan biri. Adı Kars kaşarı, ama ağırlıklı olarak Ardahan’da yapılıyor. Kars’a bağlıyken de üretimin yaklaşık yüzde 70’i Göle’de yapılıyordu. Bu hâlâ devam ediyor, Kars kaşarı diye de satılıyor. Biz bundan rahatsız değiliz, çünkü ortak değerimiz. Kaz üretiminde de ayrım yapmak istemiyorum, ama birlikte ilerleyemedik. Yaklaşık 4 yıldır üzerinde çalışılan Kaz Etinin patent başvurusu tamamlandı. Ankara’da onaylanan patent ile Türk Mutfağının önemli parçalarından olan Kaz, resmen Ardahan’ın oldu.

İl genelinde kaz sayısının 150 bin civarında olduğunu tahmin ediyorum. Kaz üretimiyle ilgili teşvik de olmasına rağmen kimse çiftlik kurmadı. Tamamen doğal koşullarda yetiştiriliyor kazlar. Ayrıca Türkiye’deki tek Kafkas Arısı Üretim Eğitim ve Gen Merkezi de Ardahan’da.
Ardahan Belediyesi olarak Kura ismi ile bir gıda markası oluşturduk. Bu markada yerel ürünlerimiz var. Bu yerel ürünler içerisinde kaz eti önemli bir parça. Kura markası ile 2 ay sonra Ardahan'da ilk satış mağazamızı kuruyoruz. Bunun yanında internet satış platformumuz da hazırlanıyor. Artık kentimizin tescilli bir ürünü olarak kaz eti, tüketiciye daha modern bir şekilde ulaşacak. Kaz etinin neden tüketilmesi gerektiğini, faydalarını hazırlıyoruz. Artık bir vatandaş kazı tüm haliyle almak istemese tıpkı tavuk gibi parça parça da satılabilecek. Bunların oluşumda bu tescilde çok önemliydi. Dünyanın her yerine kaz eti gönderebileceğiz. Bu fırsatları hem şehrimizin kalkınması hem de kaz sektörünün daha da modernleşmesi için kullanmalıyız. Emeği geçenlere teşekkür ediyorum.”

ARTIK PEYNİRİN BİR OKULU VAR

Ardahan’ın ekonomisini güçlendirmek için Ardahan Üniversitesi ile ortak faaliyetler yürüttükleri bilgisini veren Demirci, son projelerinin de SOGEP projesi olan “Peynir Okulu” olduğunu belirtti. “Ardahan Üniversitesi, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, Milli Eğitim İl Müdürlüğü ortaklığında Serhat Kalkınma Ajansı’na sunduğumuz bu projemiz onay aldı” diyen konuşan Demirci, “Kaybolmaya yüz tutmuş peynirlerimizi ortaya çıkaracağız. Örneğin Hanak ilçemizin tel peyniri var. Yakında coğrafi işareti alınacak. Kalkınma Ajansı aracılığıyla bir potansiyel çalışması yaptırdık. Bu çalışmada bilmediğimiz 10’a yakın peynir çeşidi çıktı Ardahan’da. Bu peynirleri tanıtmak coğrafi işaret almak istiyoruz. Bu okulumuz lise düzeyinde olacak. Ardahan Üniversitesi’nden de teknik destek alıyoruz. Kız meslek lisesinde gıda bölümünde yürüteceğiz projeyi. 1,5 milyon liralık destek aldık. Önümüzdeki günlerde sözleşmeyi imzalayacağız” diyerek sözlerini sürdürdü.

BÖLGE BAZLI DEĞİL İL BAZLI TEŞVİK İSTİYORUZ

Ardahan’ın göç veren bir il olduğu için işgücü kaybı olduğunun altını çizen Ardahan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Çetin Demirci, şunları da ekledi: “Göçten dolayı da 1.000’e yakın üyemiz var. Ardahan İl olduğunda 180 bin nüfusu varken şimdi 96 bin nüfusu var. Bu bazı istatistiklerde bizi öne çıkarıyor ama bu sefer de 6’ncı bölge teşviklerinde Ardahan geri planda kalıyor. Biz, bölge bazlı değil, il bazlı teşvik istiyoruz. İl bazlı teşviklerin Ardahan’da başlatılmasını talep ediyorum. Ayrıca iki tane sınır kapımız var ama gümrüklemeyi Ardahan’da yapamıyoruz. Gümrüklemenin Ardahan’da olması lazım. İhracatta ne yazık ki 3,5 milyon dolarla 76’ncı il konumundayız. Bu belki de Hopa’da 1 haftalık ticaret hacmi. Ticaret Bakanlığı, Ardahan’ın ihracatının gümrükleme yapması için yeterli olmadığını söylüyor. Ama biz de, “Sınır kapılarında gümrüklemeye izin verin, biz de ihracat yapalım” diyoruz. Ardahan bu konuda eli tutulması gereken bir kent.”