filmov
tv
Ξέρεις τι είναι η μονοτροπική σκέψη ;
Показать описание
Yπάρχει μια έννοια που μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και προσεγγίζουμε τη διαφορετικότητα στη σκέψη και τη συμπεριφορά. Η έννοια αυτή είναι ο μονοτροπισμός.
Ο μονοτροπισμός είναι μια θεωρία που προτείνει ότι ο εγκέφαλος κάποιων ανθρώπων, ιδιαίτερα των αυτιστικών τείνει να εστιάζει την προσοχή και την ενέργειά του σε πολύ συγκεκριμένα ενδιαφέροντα ή δραστηριότητες. Αυτή η έντονη εστίαση τους επιτρέπει να αποκτούν βαθιά γνώση και εξειδίκευση, αλλά μπορεί να δυσκολεύει τη μετατόπιση της προσοχής τους ή την ταυτόχρονη διαχείριση πολλαπλών ερεθισμάτων.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τον μονοτροπισμό, ας σκεφτούμε την προσοχή ως ένα είδος "φακού". Στους περισσότερους ανθρώπους, αυτός ο φακός είναι διάχυτος, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα ερεθισμάτων. Σε άτομα με μονοτροπισμό, ο φακός αυτός είναι πιο εστιασμένος – μία στενή, αλλά πολύ ισχυρή δέσμη φωτός που αποκαλύπτει τις λεπτομέρειες ενός συγκεκριμένου θέματος, αφήνοντας όμως τα υπόλοιπα στο σκοτάδι.
Η θεωρία του μονοτροπισμού αναπτύχθηκε αρχικά από την Dinah Murray και τους συνεργάτες της στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Αν και δεν είναι ακόμα τόσο γνωστή όσο άλλες θεωρίες για τον αυτισμό, έχει κερδίσει έδαφος τα τελευταία χρόνια γιατί προσφέρει μια πιο ουσιαστική και ενδυναμωτική προσέγγιση για την κατανόηση της αυτιστικής εμπειρίας.
Αντί να βλέπει τις διαφορές στην προσοχή και στη σκέψη ως "προβλήματα" που χρειάζονται διόρθωση, ο μονοτροπισμός μας καλεί να τις αναγνωρίσουμε ως μέρη μιας φυσικής ποικιλότητας του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Xρειάζεται να δούμε πώς αυτός ο τρόπος λειτουργίας μπορεί να επηρεάζει την καθημερινή ζωή. Ένα άτομο με μονοτροπισμό μπορεί να επενδύσει τεράστια ποσά χρόνου και ενέργειας σε κάτι που το παθιάζει – είτε αυτό είναι η ζωγραφική, η επιστήμη, τα μαθηματικά, ή ακόμα και ένα συγκεκριμένο βιντεοπαιχνίδι. Μέσα από αυτήν την εστίαση, μπορεί να αναπτύξει δεξιότητες και γνώσεις που είναι εκπληκτικές, συχνά φτάνοντας σε βάθη κατανόησης που λίγοι μπορούν να επιτύχουν.
Ο μονοτροπισμός όμως έχει και τις προκλήσεις του. Η δυσκολία που έχουν τα αυτιστικά άτομα να μεταφέρουν την προσοχή τους σε διαφορετικές δραστηριότητες ή να ανταποκριθούν σε απρόσμενες αλλαγές μπορεί να δημιουργήσει άγχος ή απογοήτευση. Για παράδειγμα, ένα παιδί με μονοτροπισμό μπορεί να δυσκολεύεται να διακόψει το παιχνίδι του για να έρθει στο τραπέζι για φαγητό, όχι από ανυπακοή, αλλά γιατί η νοητική μετάβαση από τη μία δραστηριότητα στην άλλη είναι ιδιαίτερα απαιτητική.
Παραδείγματα Μονοτροπισμού
Ο Χαράλαμπος (μαθητής Δημοτικού)
Ο Χαράλαμπος αγαπάει τα τουβλάκια Lego και μπορεί να δημιουργεί πολύπλοκες κατασκευές με απίστευτη ακρίβεια για την ηλικία του. Όταν είναι εστιασμένος, βρίσκεται σε κατάσταση ροής, αλλά αν κάποιος του πει να σταματήσει ξαφνικά για να συμμετάσχει σε άλλη δραστηριότητα, όπως ένα ομαδικό παιχνίδι, μπορεί να αισθανθεί έντονο άγχος.
Οι δάσκαλοί του έμαθαν να του δίνουν χρόνο προσαρμογής και να τον ενθαρρύνουν να παρουσιάσει τις δημιουργίες του στην τάξη. Αυτό όχι μόνο μείωσε το άγχος του αλλά και τον βοήθησε να αισθανθεί αποδεκτός από τους συμμαθητές του, ενισχύοντας τη συμμετοχή του σε δραστηριότητες εκτός των Lego.
Πώς μπορούμε, λοιπόν, να υποστηρίξουμε άτομα με μονοτροπισμό;
Ένα από τα πρώτα βήματα είναι η κατανόηση και η αποδοχή. Αντί να βλέπουμε αυτήν την έντονη εστίαση ως κάτι που πρέπει να "διορθωθεί", μπορούμε να την αξιοποιήσουμε ως ένα εργαλείο που επιτρέπει στα άτομα να αναπτύξουν τις μοναδικές τους δυνατότητες. Μπορούμε επίσης να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε περιβάλλοντα που ενθαρρύνουν τη φυσική τους τάση για εστίαση, αντί να τους πιέζουμε να προσαρμοστούν σε ένα σύστημα που δεν τους εξυπηρετεί. Δειτε περισσότερα στο βίντεο...
Ο μονοτροπισμός είναι μια θεωρία που προτείνει ότι ο εγκέφαλος κάποιων ανθρώπων, ιδιαίτερα των αυτιστικών τείνει να εστιάζει την προσοχή και την ενέργειά του σε πολύ συγκεκριμένα ενδιαφέροντα ή δραστηριότητες. Αυτή η έντονη εστίαση τους επιτρέπει να αποκτούν βαθιά γνώση και εξειδίκευση, αλλά μπορεί να δυσκολεύει τη μετατόπιση της προσοχής τους ή την ταυτόχρονη διαχείριση πολλαπλών ερεθισμάτων.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τον μονοτροπισμό, ας σκεφτούμε την προσοχή ως ένα είδος "φακού". Στους περισσότερους ανθρώπους, αυτός ο φακός είναι διάχυτος, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα ερεθισμάτων. Σε άτομα με μονοτροπισμό, ο φακός αυτός είναι πιο εστιασμένος – μία στενή, αλλά πολύ ισχυρή δέσμη φωτός που αποκαλύπτει τις λεπτομέρειες ενός συγκεκριμένου θέματος, αφήνοντας όμως τα υπόλοιπα στο σκοτάδι.
Η θεωρία του μονοτροπισμού αναπτύχθηκε αρχικά από την Dinah Murray και τους συνεργάτες της στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Αν και δεν είναι ακόμα τόσο γνωστή όσο άλλες θεωρίες για τον αυτισμό, έχει κερδίσει έδαφος τα τελευταία χρόνια γιατί προσφέρει μια πιο ουσιαστική και ενδυναμωτική προσέγγιση για την κατανόηση της αυτιστικής εμπειρίας.
Αντί να βλέπει τις διαφορές στην προσοχή και στη σκέψη ως "προβλήματα" που χρειάζονται διόρθωση, ο μονοτροπισμός μας καλεί να τις αναγνωρίσουμε ως μέρη μιας φυσικής ποικιλότητας του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Xρειάζεται να δούμε πώς αυτός ο τρόπος λειτουργίας μπορεί να επηρεάζει την καθημερινή ζωή. Ένα άτομο με μονοτροπισμό μπορεί να επενδύσει τεράστια ποσά χρόνου και ενέργειας σε κάτι που το παθιάζει – είτε αυτό είναι η ζωγραφική, η επιστήμη, τα μαθηματικά, ή ακόμα και ένα συγκεκριμένο βιντεοπαιχνίδι. Μέσα από αυτήν την εστίαση, μπορεί να αναπτύξει δεξιότητες και γνώσεις που είναι εκπληκτικές, συχνά φτάνοντας σε βάθη κατανόησης που λίγοι μπορούν να επιτύχουν.
Ο μονοτροπισμός όμως έχει και τις προκλήσεις του. Η δυσκολία που έχουν τα αυτιστικά άτομα να μεταφέρουν την προσοχή τους σε διαφορετικές δραστηριότητες ή να ανταποκριθούν σε απρόσμενες αλλαγές μπορεί να δημιουργήσει άγχος ή απογοήτευση. Για παράδειγμα, ένα παιδί με μονοτροπισμό μπορεί να δυσκολεύεται να διακόψει το παιχνίδι του για να έρθει στο τραπέζι για φαγητό, όχι από ανυπακοή, αλλά γιατί η νοητική μετάβαση από τη μία δραστηριότητα στην άλλη είναι ιδιαίτερα απαιτητική.
Παραδείγματα Μονοτροπισμού
Ο Χαράλαμπος (μαθητής Δημοτικού)
Ο Χαράλαμπος αγαπάει τα τουβλάκια Lego και μπορεί να δημιουργεί πολύπλοκες κατασκευές με απίστευτη ακρίβεια για την ηλικία του. Όταν είναι εστιασμένος, βρίσκεται σε κατάσταση ροής, αλλά αν κάποιος του πει να σταματήσει ξαφνικά για να συμμετάσχει σε άλλη δραστηριότητα, όπως ένα ομαδικό παιχνίδι, μπορεί να αισθανθεί έντονο άγχος.
Οι δάσκαλοί του έμαθαν να του δίνουν χρόνο προσαρμογής και να τον ενθαρρύνουν να παρουσιάσει τις δημιουργίες του στην τάξη. Αυτό όχι μόνο μείωσε το άγχος του αλλά και τον βοήθησε να αισθανθεί αποδεκτός από τους συμμαθητές του, ενισχύοντας τη συμμετοχή του σε δραστηριότητες εκτός των Lego.
Πώς μπορούμε, λοιπόν, να υποστηρίξουμε άτομα με μονοτροπισμό;
Ένα από τα πρώτα βήματα είναι η κατανόηση και η αποδοχή. Αντί να βλέπουμε αυτήν την έντονη εστίαση ως κάτι που πρέπει να "διορθωθεί", μπορούμε να την αξιοποιήσουμε ως ένα εργαλείο που επιτρέπει στα άτομα να αναπτύξουν τις μοναδικές τους δυνατότητες. Μπορούμε επίσης να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε περιβάλλοντα που ενθαρρύνουν τη φυσική τους τάση για εστίαση, αντί να τους πιέζουμε να προσαρμοστούν σε ένα σύστημα που δεν τους εξυπηρετεί. Δειτε περισσότερα στο βίντεο...
0:15:31
Ξέρεις τι είναι η μονοτροπική σκέψη ;
0:14:08
Φανουράκη_Θέατρο και Συμπερίληψη Η Δυναμική των Αφηγήσεων....
0:13:37
24. Συκοφαντικές επιθέσεις από Ορθοδόξους
0:59:41
Πολιτισμικός Γραμματισμός μέσα από τον Διάλογο και την Επιχειρηματολογία...
0:05:16
οι περιπέτειες του σταγονούλη και της νερούλας
2:12:05
Διάλογος και επιχειρηματολογία για την προώθηση του πολιτιστικού γραμματισμού...
1:20:03
ΚΕΔΙΜΑ: Διαδικτυακή ημερίδα με θέμα 'Καινοτόμες μέθοδοι διδασκαλίας και εκπαιδευτικές πρακτικές...
0:46:17
«Πιστοποίηση ελληνομάθειας»
1:06:17
How LLMs Think: Underlying Mathematics and Algorithms Explained in Everyday Language
Комментарии