Ευρυτανία Κλαυσί

Ευρυτανία Κλαυσί

Βρίσκεται σε υψόμετρο 790μ και απέχει 9 χλμ. από το Καρπενήσι. Λέγεται ότι υπήρξε κάποτε, σε άγνωστο χρόνο, πρωτεύουσα της Ευρυτανίας, στην παλαιοχριστιανική δε εποχή ίσως και έδρα επισκόπου. Δεν είναι όμως βέβαιο αν εδώ ήταν η αρχαία Οιχαλία για την οποία πολλά ευρυτανικά χωριά ερίζουν, καθώς τα Φιδάκια, οι Κορυσχάδες, η Χόχλια κ.α.
Η ονομασία του χωριού σύμφωνα με την παράδοση προήλθε από τα δάκρυα που χύθηκαν από τους κατοίκους του, όσους είχαν απομείνει ύστερα από μια τρομερή καταστροφή του, πιθανώς από τους Γαλάτες του Βρένου το 279 π.Χ.
Κοντά στο χωριό βρίσκεται η τοποθεσία Αγ. Νικόλας όπου υπάρχουν πλείστα ενδεικτικά παλαιού οικισμού, καθώς θεμέλια σπιτιών, κεραμίδια, οικιακά αντικείμενα, υδραγωγοί κλπ. Ανασκαφή που έγινε στα 1957-1958 απεκάλυψε ψηφιδωτό δάπεδο ναού, λίγα μέτρα πάνω από την αριστερή όχθη του Καρπενησιώτη και στη Β.Δ. παρυφή του σημερινού χωριού, μήκους 28μ. και πλάτους 18 μ.
Το δάπεδο αυτό παρουσιάζει πολύ αξιόλογα θεματικά και επιγραφικά στοιχεία, ανήκει δε σε παλαιοχριστιανική βασιλική εκκλησία που χτίστηκε στο τέλος του 5ου αιώνα και μπορείτε να φτάσετε ως εκεί με το αυτοκίνητό σας.
Ο ναός του οποίου σώζεται σήμερα το ψηφιδωτό δάπεδο ήταν τρίκλιτη βασιλική κτισμένος τον 5ον αιώνα. Οι διαστάσεις του είναι 28 x 18μ. Από την επιγραφή που αποκαλύφθηκε κάτω από το χώρο της Αγίας Τράπεζας φαίνεται ότι ο ναός ήταν παλαιότερος και ανακαινίσθηκε τον 5ον αιώνα.
Στην επιγραφή αναφέρεται ότι την ίδια εποχή έγινε και το έργο της "χαμοκεντήσεως", δηλαδή η κατασκευή του ψηφιδωτού δαπέδου στο οποίο υπάρχουν θαυμάσιες καλλιτεχνικές παραστάσεις του ζωικού βασιλείου με πτηνά, αλλά και θαλάσσια είδη.
Το ψηφιδωτό δάπεδο αποκαλύφθηκε το 1955, ύστερα από μία δυνατή βροχή, και οι ανασκαφές έγιναν μεταξύ των ετών 1957-1959. Η εκκλησία έμεινε πολλά χρόνια απροστάτευτη και υπέστη αρκετές καταστροφές. Σήμερα είναι προφυλαγμένη με ειδικό σκέπαστρο.
Στον ναό μία φορά το χρόνο πραγματοποιείται αρχιερατική λειτουργία. Ο ναός είναι αφιερωμένος στον Αγιο Λεωνίδη, επίσκοπο Αθηνών, που μαρτύρησε στην Κόρινθο το 251μ.Χ. Αργότερα, προς τιμήν του, κτίσθηκαν εκκλησίες στην Κόρινθο και την Αθήνα.
Σύμφωνα με εμπεριστατωμένη άποψη του Δημ. Φαλλή, ο Αγ. Λεωνίδης ή μιά από τις επτά συμμάρτυρές του, η Καλλίς, καταγόταν από το Κάλλιο.