Τι συμβολίζει πραγματικά ο Βυζαντινός Δικέφαλος Αετός;

Показать описание

#video #ιστορία #ελλαδα #ορθοδοξία
Γίνετε μέλος σε αυτό το κανάλι για να αποκτήσετε πρόσβαση σε προνόμια:
Ο δικέφαλος βυζαντινός αετός είναι σύμβολο της αυτοκρατορικής εξουσίας και της οικουμενικότητας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Οι δύο κεφαλές του αετού κοιτάζουν προς τη Δύση και την Ανατολή, υπογραμμίζοντας την διπλή φύση της εξουσίας της αυτοκρατορίας. Η μία κεφαλή αντιπροσωπεύει την κοσμική εξουσία, ενώ η άλλη την πνευματική εξουσία, αντανακλώντας τη σύζευξη αυτών των δύο κόσμων. Αυτή η ισορροπία είχε στόχο να διατηρεί το κράτος και την εκκλησία σε συνεργασία, καθώς και να εξασφαλίζει την τάξη και τη σταθερότητα μέσω της αμοιβαίας αλληλεπίδρασης τους. Όταν το ένα από τα δύο κυριαρχεί αποκλειστικά, δημιουργούνται προβλήματα και αταξίες, καθώς η κοσμική εξουσία χωρίς την πνευματική καθοδήγηση μπορεί να οδηγήσει σε αυταρχισμό, ενώ η θρησκευτική εξουσία χωρίς τον κοσμικό έλεγχο μπορεί να προκαλέσει αυστηρότητα και απομάκρυνση από την πραγματικότητα.

Ο δικέφαλος αετός αντανακλούσε επίσης την Pax Byzantina, την παγκόσμια τάξη πραγμάτων και ειρήνη που επιδίωκε η Ρωμανία, καθώς και την πεποίθηση ότι η Αυτοκρατορία ήταν προορισμένη να αποτελεί το επίγειο παράδειγμα του ιδανικού και της αρετής, εκπροσωπώντας τη θεία χάρη της Χριστιανοσύνης. Οι Ρωμαίοι θεωρούσαν ότι εντός των συνόρων της επικρατούσε η τάξη, η δικαιοσύνη και η θεία νομιμότητα, ενώ εκτός αυτών κυριαρχούσαν η βαρβαρότητα και η αμαρτία. Ο αετός κρατά στα πόδια του μια σφαίρα με σταυρό, που αντιπροσωπεύει την κοσμική κυριαρχία υπό το θέλημα του Θεού, και ένα ξίφος ή σκήπτρο, που συμβολίζει τη στρατιωτική και διοικητική εξουσία. Ο ίδιος ο αετός είναι σύμβολο βασιλικής εξουσίας, θεϊκής χάρης, νίκης και αθανασίας, καθώς και της σοφίας και της εγρήγορσης του αυτοκράτορα, ενώ έχει ρίζες στη ρωμαϊκή παράδοση, από όπου πέρασε στο Βυζάντιο ως σύμβολο της αυτοκρατορικής συνέχειας.

Τα χρώματα της σημαίας, όπως το κίτρινο (ή χρυσό) και το κόκκινο, συμβολίζουν την αυτοκρατορική εξουσία και τη θεία χάρη, με το κίτρινο να συνδέεται με τους Παλαιολόγους και το κόκκινο να υποδηλώνει τη στρατιωτική δύναμη και τις θυσίες για την υπεράσπιση της αυτοκρατορίας. Το μοβ (ή πορφυρό) είχε αποκλειστικά αυτοκρατορικό χαρακτήρα, καθώς μόνο ο αυτοκράτορας και η οικογένειά του μπορούσαν να το φορούν, συμβολίζοντας τη θεία νομιμοποίηση της εξουσίας του. Η πορφύρα ήταν συνδεδεμένη με την αυτοκρατορική κληρονομιά και χρησιμοποιούνταν σε ρούχα και διατάγματα.

Ο μύθος των Δελφών με τους δύο αετούς συνδέεται με την αναζήτηση του ομφαλού της γης από τον Δία. Σύμφωνα με την παράδοση, οι αετοί πετάξαν από τα δύο άκρα της γης και συναντήθηκαν στους Δελφούς, τοποθετώντας εκεί τον ομφαλό της γης. Αυτός ο μύθος έχει έντονο συμβολικό χαρακτήρα, αφού οι δύο αετοί αντιπροσωπεύουν την ισορροπία των δυνάμεων και την οικουμενικότητα, ενώ ο ομφαλός της γης είναι το σημείο επικοινωνίας με το θείο.

Πολλοί, όμως, λανθασμένα συνδέουν τον δικέφαλο αετό μόνο με το Βυζάντιο. Οι απαρχές του σύμβολου αυτού εντοπίζονται ήδη στον μύθο της αρχαίας Ελλάδας, όπου οι αετοί είχαν θεϊκή σημασία. Είναι φυσικό, λοιπόν, ο δικέφαλος αετός να θεωρείται σύμβολο που ενώνει την Ανατολή και τη Δύση, καθώς ο Ελληνισμός βρίσκεται πάντα στο σταυροδρόμι αυτών των δύο κόσμων: είναι η ανατολή της Δύσης και η δύση της Ανατολής, ενωμένα σε έναν κοινό πολιτισμικό χώρο, αλλά και συγκρουόμενα, καθώς ο Ελληνισμός χτυπιέται από αυτές τις δύο αντιφατικές δυνάμεις διαχρονικά.
Πηγές
Οι παρακάτω πηγές περιέχουν πληροφορίες για τη συμβολική σημασία του δικέφαλου αετού, τη βυζαντινή αυτοκρατορική ιδεολογία και τον μύθο των δύο αετών στους Δελφούς:

Steven Runciman – "The Last Byzantine Renaissance": Αναλύει τη σημασία του δικέφαλου αετού ως αυτοκρατορικού συμβόλου στο Βυζάντιο.
Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ – "Η πολιτική ιδεολογία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας": Εξηγεί τη σχέση μεταξύ κοσμικής και θρησκευτικής εξουσίας στη βυζαντινή κρατική δομή.
George Ostrogorsky – "History of the Byzantine State": Καλύπτει την αυτοκρατορική νομιμοποίηση και τη συμβολική χρήση του δικέφαλου αετού.
Διονύσιος Ζακυθηνός – "Βυζαντινή Ιστορία": Αναφέρεται στον ρόλο του Βυζαντίου ως γέφυρας μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Héribert Münkler – "Empires: The Logic of World Domination from Ancient Rome to the United States": Συγκρίνει την Pax Byzantina με άλλες αυτοκρατορικές ειρηνικές δομές.
Πλούταρχος – "Πύθια": Καταγράφει αρχαίους μύθους σχετικά με το ιερό των Δελφών, συμπεριλαμβανομένου του μύθου των δύο αετών του Δία.
H.W. Haussig – "A History of Byzantine Civilization": Αναφέρεται στη χρήση του χρυσού, κόκκινου και πορφυρού στα αυτοκρατορικά σύμβολα.