İktisadi Mülahazalar -4- | İslam’da Vicdan Hürriyeti ve Gerçek Eşitlik | M. F. Gülen (1979/03/16)

16 Mart 1979 – Bornova / İZMİR

İSLÂM’DA VİCDAN HÜRRİYETİ VE GERÇEK EŞİTLİK

VAAZ
1. İslâm’da İçtimai Yapının Üç Temel Rüknü: • Vicdanın hürriyete kavuşması ve durulaşması, • Eşitlik, • Yardımlaşma ve dayanışma... 02:37
2. Büyük meseleleri ancak vicdanı durulaşmış insanların halledebileceği, insanlığın mâkûs talihi ve kaderi üzerinde, vicdanını her türlü esaretten kurtarıp korkuyu hayallerinden dahi silen insanların hâkim olacağı... 03:49
3. Vicdan hürriyetinin, endişe ve korkuları aşıp beşeri duyguların zincirlerinden kurtulma mânâsına geldiği, tarihte örnekleri olmakla birlikte hür vicdanlı insanların daha çok Efendimiz döneminde yaşadığı... 06:04
4. Vicdan duruluğuna ermiş mü’minin en tatlı ümniyesinin ölüm olduğu, Hz. Yusuf’un (a.s.) dünya saadetini elde ettikten sonra “Beni Müslüman olarak öldür ve salihlere ilhak buyur.” (Yûsuf sûresi, 12/101) diyerek bu ümniyeyi dile getirmesi... 14:43
5. Gerçek eşitliğin, ancak vicdanın duruluğa erdikten sonra gerçekleşeceği, içte bu duruluğa erilmediği müddetçe kişinin bir kısım fetişleri ve totemleri aşamayacağı... 19:03
6. İnsanın iman sayesinde vicdan duruluğuna ereceği... 23:09
7. İnsanların eşit yaratıldığı, Allah indinde üstünlüğün ancak takva ile olduğu.. Efendimiz’in (s.a.s.) “İlk yaratılan benim nurumdur.” demesine rağmen kendini, beşerden bir beşer olarak tanıtıp tevazu içinde bir hayat yaşadığı... 24:05
8. Takvanın üzerinde bir izzet ve şeref payı vermek gerekirse Allah Resûlü’nün (s.a.s.) yakınlarına verilmesi gerektiği, ama buna rağmen Efendimiz’in “Ey Kureyş topluluğu, nefsinizi satın almaya bakın. Sizin için bir şey yapmak elimden gelmez.” diyerek onlara hiçbir ayrıcalık tanımadığı... 31:58
9. İslâm’ın telkin ettiği eşitlik ilkesinin, inanmış ve ruhen yükselmiş kimselerin vicdanında makes bulduğu; “Bilal, bizim efendimizdir ve onu, Efendimiz (Ebû Bekir) hürriyete kavuşturmuştur.” diyen Hz. Ömer’in (r.a.), sahabenin büyüklerine rağmen yerine namaz kıldırması için Süheyb-i Rumî’yi (r.a.) görevlendirmesi... 41:58
10. İslâm’da eşitliğin vicdan duruluğu üzerine kurulduğu, üstünlüğün ancak takvada olduğu... Kısa bir zaman önce kölelikten kurtarılarak hürriyete kavuşturulan Hz. Bilal’in (r.a.) ve Efendimiz’in (s.a.s.) etrafında halkalar oluşturan daha yüzlerce sahabinin, Allah’tan başkasının önünde eğilmeyi zillet saymaları... 46:31
12. Peygamberimiz’in (s.a.s.), duasının alınmasını tavsiye ettiği Üveys el-Karani’ye Hz. Ömer (r.a.) ve Hz. Ali’nin (r.a.) ulaşma gayreti... 54:02
13. Hz. Ömer’in (r.a.) yaralandıktan sonra ölüm döşeğinde duyduğu endişe ve İbn Abbas’ın (r.a.), onun hakkındaki şehadeti... 1:00:02
14. Vicdan hürriyeti ve kulluk bilinci dengesi kurulmadıkça içtimai tekâfül, teavün ve tesanüdün olmayacağı... 1:04:50

HUTBE
1. Gerçek eşitliğin sağlanması, hakkın yaygınlaşarak vicdanlarda makes bulmasına bağlıdır... 1:14:17
2. Hakperestlik duygusu ile hareket eden Efendimiz’in (s.a.s.), parmak ucuyla dokunduğu Üseyd bin Hudayr’ın (r.a.) “Canımı yaktın, ya Resûlallah!” demesi üzerine hemen oracıkta ondan kendisine kısas yapmasını istemesi... 1:17:29
3. Hz. Ömer’in (r.a.), kılıcıyla halka eziyet veren bir süvariyi ikaz etmek için kamçıyla ona dokunması, sonra da ona hakkını helal ettirmek için fırsat kollaması ve Hacca gideceğini duyması üzerine o sahabiyi çağırıp yemek yedirerek bir kese altın verip Hacda dua etmesini istemesi... 1:20:24
4. Hz. Osman’ın (r.a.), eli altında çalıştırdığı hizmetçinin, bir isteğini zamanında yerine getirmemesinden dolayı kulağını çekmesine karşılık ona kendi kulağını çektirmesi... 1:22:36