filmov
tv
ΙΕΡΟ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ ΠΤΩΟΥ, ΝΑΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ, ΙΕΡΟ ΔΙΟΝΥΣΟΥ: Αρχαία Ακραιφία ~ Ancient Akraifia, Greece

Показать описание
~ Ιερό Απόλλωνος Πτώου
Το Ιερό του Απόλλωνα Πτώου βρίσκεται ανατολικά του Ακραιφνίου στο όρος Πελαγία. Αποτελείτο από ναό (αρχαϊκών και κατόπιν ελληνιστικών χρόνων) γύρω από τον οποίο ήταν στημένοι αναθηματικοί κούροι και τρίποδες. Σε χαμηλότερα επίπεδα υπήρχαν στοές, ξενώνας, μεγάλη δεξαμενή και πηγή χρησμών. Μαζί με τον ναό, λειτουργούσε και το μαντείο του θεού, που χαρακτηριζόταν "αψευδές", δηλαδή αλάθητο στους χρησμούς. Το μαντείο αυτό ήταν ένα από τα σπουδαιότερα μαντεία της αρχαιότητας και ένα από τα έξι μαντεία της Βοιωτίας (Πτώου, Τροφωνίου, Θηβών, Αμφιαράου, Τεγύρας, Αβών). Ο Απόλλων εδώ λεγόταν Πτώος ή Πτώιος και Ακραίφιος, ή Ακραιφιεύς. Υπάρχουν πολλές δοξασίες για το όνομα. Σύμφωνα με τον μύθο ο Απόλλωνας απέκτησε με τη Ζευξίππη δυο γιούς τον Πτώο και τον Ακραιφέα. Ο πρώτος έδωσε το όνομα του στο όρος και στον ναό του Απόλλωνα και ο άλλος στην πόλη του Ακραιφνίου. Άλλη δοξασία λέει πως στο βουνό έφτασε η Λητώ να γεννήσει κρυφά τον ερωτικό της καρπό με τον Δία. Ξαφνικά παρουσιάστηκε κάποιος αγριόχοιρος, η Λητώ φοβήθηκε "επτοήθει" και τότε το όρος πήρε το όνομα Πτώον. Σύμφωνα με τον Παυσανία το όρος Πτώον πήρε το όνομά του από τον Πτώο γιο του βασιλιά του Ορχομενού Αθάμαντα και της Θεμιστούς. Αυτός πάλι αντλεί τις πληροφορίες από τον Σάμιο ποιητή Άσιο ο οποίος είχε γράψει έπη γενεαλογικού είδους. Δεν αποκλείεται επίσης η εκδοχή ο Πτώος να ήταν ιερέας και μάντης του ναού όπως και ο Τήνερος και έτσι να επικράτησε το όνομά του στο ναό και η θεϊκή προέλευση. Μαζί με τον ναό, λειτουργούσε και το μαντείο του θεού, που χαρακτηριζόταν "αψευδές", δηλαδή αλάθητο στους χρησμούς και "πολύφωνο", επειδή έδινε χρησμούς και σε μη Ελληνική γλώσσα. Το μαντείο αυτό ήταν ένα από τα σπουδαιότερα μαντεία της αρχαιότητας και ένα από τα έξι μαντεία της Βοιωτίας (Πτώου, Τροφωνίου, Θηβών, Αμφιαράου, Τεγύρας, Αβών). Από μία διακοπή της λειτουργίας του για 25 χρόνια (από το 335 έως το 310 πΧ.) συμπεραίνεται ότι οι Μακεδόνες μαζί με τη Θήβα κατέστρεψαν και τον ναό του Απόλλωνα. Το Ιερό του Πτώου Απόλλωνα με δόγμα των Αμφικτιόνων των Δελφών απολάμβανε ασυλίας όπως και το Μαντείο των Δελφών.
~ Ναός Δήμητρας
Ο Ναός του Ηρώου, αφιερωμένος πιθανώς στη θεά Δήμητρα, βρίσκεται στο Ακραίφνιο, αντικριστά σε απόσταση 1 χλμ. περίπου από τον ναό του Απόλλωνα Πτώου. Το ιερό είναι διαμορφωμένο σε δύο άνδηρα. Στο ανώτερο βρίσκεται ο ναός και στο κατώτερο το ηρώο και η οδός των τριπόδων. Ο ναός είναι μακρόστενος, περίπτερος με μονή εσωτερική κιονοστοιχία, ενώ ανατολικά του υπήρξε μεγάλος τετράγωνος βωμός. Χρονολογείται στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. και πιθανόν χτίστηκε στη θέση ενός παλαιότερου αρχαϊκού ναού του 6ου αι. π.Χ. Στο κατώτερο άνδηρο έχουν βρεθεί δύο διαδοχικοί βωμοί και τα κατάλοιπα επάλληλων αρχαϊκών κτηρίων, ένα εκ των οποίων έχει ερμηνευτεί ως το ηρώο του Πτώου. Από το άνδηρο αυτό του ιερού ξεκινούσε μία «ιερά οδός τριπόδων», ένας δρόμος πλαισιωμένος με μεγάλους χάλκινους τρίποδες, που οδηγούσε στην Ακραιφία. Οι τρίποδες, επίσημα αναθήματα της πόλης της Ακραιφίας, χρονολογούνται από τα μέσα του 6ου έως τα μέσα του 5ου αι. π.Χ. Λόγω της ύπαρξης και ναού και ηρώου στο ιερό, έχει υποτεθεί ότι ίσως στο ναό λατρευόταν κυρίως μια γυναικεία θεότητα, η Γη Κουροτρόφος ή η Γη Δήμητρα, κατ’ αντιστοιχία με άλλα βοιωτικά ιερά, ενώ στο κατώτερο άνδηρο λατρευόταν κυρίως ο ίδιος ο ήρωας. Είναι ενδιαφέρον ότι ανδρικά ειδώλια έχουν βρεθεί μόνο στο κάτω άνδηρο, ενώ γυναικεία ή ζώων και στα δύο.
~ Ιερό Διονύσου
Ο Παυσανίας, στα "Βοιωτικά" του, αναφέρει ότι κατά την επίσκεψη του στην Ακραιφία (175-176 μ.Χ. ) εξακολουθούσε να υπάρχει ο παλαιός ναός του Διονύσου και το εντυπωσιακό λατρευτικό του άγαλμα. Ο Διόνυσος σήμερα επιζεί στο Ακραίφνιο. Σύμφωνα με την αρχαιολογική έρευνα Στη θέση βυζαντινού μνημείου (αγ.Γεώργιος Ακραιφνίου) εκτιμάται ότι προϋπήρχε ο αρχαίος ναός του Διονύσου. Πλήθος από αρχαία μέλη και ενεπίγραφοι λίθοι έχουν χρησιμοποιηθεί ως δομικό υλικό στην κατασκευή του κτηρίου. Από τους τοίχους του κυρίως ναού, έχουν αποτοιχισθεί και βρίσκονται στο μουσείο Θηβών, τρεις μαρμάρινες στήλες, μεγάλης αρχαιολογικής αξίας, με εκτενέστατες επιγραφές της ρωμαϊκής περιόδου (1ος μ.Χ. αιώνας). Εκτός όμως από αυτές, πλήθος άλλων επιγραφών βρίσκονται ακόμη εντοιχισμένες στο κτήριο, ενώ στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας συναντά κανείς αρχαίεςς επιτύμβιες στήλες διακοσμημένες με ρόδακες και κατάλοιπα της αρχαίας ακρόπολης δύο οικοδομικών φάσεων, του 4ου αι. π.Χ. και των Ελληνιστικών χρόνων.
Το Ιερό του Απόλλωνα Πτώου βρίσκεται ανατολικά του Ακραιφνίου στο όρος Πελαγία. Αποτελείτο από ναό (αρχαϊκών και κατόπιν ελληνιστικών χρόνων) γύρω από τον οποίο ήταν στημένοι αναθηματικοί κούροι και τρίποδες. Σε χαμηλότερα επίπεδα υπήρχαν στοές, ξενώνας, μεγάλη δεξαμενή και πηγή χρησμών. Μαζί με τον ναό, λειτουργούσε και το μαντείο του θεού, που χαρακτηριζόταν "αψευδές", δηλαδή αλάθητο στους χρησμούς. Το μαντείο αυτό ήταν ένα από τα σπουδαιότερα μαντεία της αρχαιότητας και ένα από τα έξι μαντεία της Βοιωτίας (Πτώου, Τροφωνίου, Θηβών, Αμφιαράου, Τεγύρας, Αβών). Ο Απόλλων εδώ λεγόταν Πτώος ή Πτώιος και Ακραίφιος, ή Ακραιφιεύς. Υπάρχουν πολλές δοξασίες για το όνομα. Σύμφωνα με τον μύθο ο Απόλλωνας απέκτησε με τη Ζευξίππη δυο γιούς τον Πτώο και τον Ακραιφέα. Ο πρώτος έδωσε το όνομα του στο όρος και στον ναό του Απόλλωνα και ο άλλος στην πόλη του Ακραιφνίου. Άλλη δοξασία λέει πως στο βουνό έφτασε η Λητώ να γεννήσει κρυφά τον ερωτικό της καρπό με τον Δία. Ξαφνικά παρουσιάστηκε κάποιος αγριόχοιρος, η Λητώ φοβήθηκε "επτοήθει" και τότε το όρος πήρε το όνομα Πτώον. Σύμφωνα με τον Παυσανία το όρος Πτώον πήρε το όνομά του από τον Πτώο γιο του βασιλιά του Ορχομενού Αθάμαντα και της Θεμιστούς. Αυτός πάλι αντλεί τις πληροφορίες από τον Σάμιο ποιητή Άσιο ο οποίος είχε γράψει έπη γενεαλογικού είδους. Δεν αποκλείεται επίσης η εκδοχή ο Πτώος να ήταν ιερέας και μάντης του ναού όπως και ο Τήνερος και έτσι να επικράτησε το όνομά του στο ναό και η θεϊκή προέλευση. Μαζί με τον ναό, λειτουργούσε και το μαντείο του θεού, που χαρακτηριζόταν "αψευδές", δηλαδή αλάθητο στους χρησμούς και "πολύφωνο", επειδή έδινε χρησμούς και σε μη Ελληνική γλώσσα. Το μαντείο αυτό ήταν ένα από τα σπουδαιότερα μαντεία της αρχαιότητας και ένα από τα έξι μαντεία της Βοιωτίας (Πτώου, Τροφωνίου, Θηβών, Αμφιαράου, Τεγύρας, Αβών). Από μία διακοπή της λειτουργίας του για 25 χρόνια (από το 335 έως το 310 πΧ.) συμπεραίνεται ότι οι Μακεδόνες μαζί με τη Θήβα κατέστρεψαν και τον ναό του Απόλλωνα. Το Ιερό του Πτώου Απόλλωνα με δόγμα των Αμφικτιόνων των Δελφών απολάμβανε ασυλίας όπως και το Μαντείο των Δελφών.
~ Ναός Δήμητρας
Ο Ναός του Ηρώου, αφιερωμένος πιθανώς στη θεά Δήμητρα, βρίσκεται στο Ακραίφνιο, αντικριστά σε απόσταση 1 χλμ. περίπου από τον ναό του Απόλλωνα Πτώου. Το ιερό είναι διαμορφωμένο σε δύο άνδηρα. Στο ανώτερο βρίσκεται ο ναός και στο κατώτερο το ηρώο και η οδός των τριπόδων. Ο ναός είναι μακρόστενος, περίπτερος με μονή εσωτερική κιονοστοιχία, ενώ ανατολικά του υπήρξε μεγάλος τετράγωνος βωμός. Χρονολογείται στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. και πιθανόν χτίστηκε στη θέση ενός παλαιότερου αρχαϊκού ναού του 6ου αι. π.Χ. Στο κατώτερο άνδηρο έχουν βρεθεί δύο διαδοχικοί βωμοί και τα κατάλοιπα επάλληλων αρχαϊκών κτηρίων, ένα εκ των οποίων έχει ερμηνευτεί ως το ηρώο του Πτώου. Από το άνδηρο αυτό του ιερού ξεκινούσε μία «ιερά οδός τριπόδων», ένας δρόμος πλαισιωμένος με μεγάλους χάλκινους τρίποδες, που οδηγούσε στην Ακραιφία. Οι τρίποδες, επίσημα αναθήματα της πόλης της Ακραιφίας, χρονολογούνται από τα μέσα του 6ου έως τα μέσα του 5ου αι. π.Χ. Λόγω της ύπαρξης και ναού και ηρώου στο ιερό, έχει υποτεθεί ότι ίσως στο ναό λατρευόταν κυρίως μια γυναικεία θεότητα, η Γη Κουροτρόφος ή η Γη Δήμητρα, κατ’ αντιστοιχία με άλλα βοιωτικά ιερά, ενώ στο κατώτερο άνδηρο λατρευόταν κυρίως ο ίδιος ο ήρωας. Είναι ενδιαφέρον ότι ανδρικά ειδώλια έχουν βρεθεί μόνο στο κάτω άνδηρο, ενώ γυναικεία ή ζώων και στα δύο.
~ Ιερό Διονύσου
Ο Παυσανίας, στα "Βοιωτικά" του, αναφέρει ότι κατά την επίσκεψη του στην Ακραιφία (175-176 μ.Χ. ) εξακολουθούσε να υπάρχει ο παλαιός ναός του Διονύσου και το εντυπωσιακό λατρευτικό του άγαλμα. Ο Διόνυσος σήμερα επιζεί στο Ακραίφνιο. Σύμφωνα με την αρχαιολογική έρευνα Στη θέση βυζαντινού μνημείου (αγ.Γεώργιος Ακραιφνίου) εκτιμάται ότι προϋπήρχε ο αρχαίος ναός του Διονύσου. Πλήθος από αρχαία μέλη και ενεπίγραφοι λίθοι έχουν χρησιμοποιηθεί ως δομικό υλικό στην κατασκευή του κτηρίου. Από τους τοίχους του κυρίως ναού, έχουν αποτοιχισθεί και βρίσκονται στο μουσείο Θηβών, τρεις μαρμάρινες στήλες, μεγάλης αρχαιολογικής αξίας, με εκτενέστατες επιγραφές της ρωμαϊκής περιόδου (1ος μ.Χ. αιώνας). Εκτός όμως από αυτές, πλήθος άλλων επιγραφών βρίσκονται ακόμη εντοιχισμένες στο κτήριο, ενώ στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας συναντά κανείς αρχαίεςς επιτύμβιες στήλες διακοσμημένες με ρόδακες και κατάλοιπα της αρχαίας ακρόπολης δύο οικοδομικών φάσεων, του 4ου αι. π.Χ. και των Ελληνιστικών χρόνων.
Комментарии