SUNGURLU ERMENİ KİLİSESİ

Ayrıcalıklardan yararlanmak için bu kanala katılın:

Kilise Hakkında Uğur Elmacı Twitter'da şu gönderiyi paylaşmış.
Sungurlu'dan bir başka yapı. Sungurlu'da kalan son Ermeni ailesi (mahallemizin Osanna Halası ve eşi) ölünceye kadar bu binanın yanındaki eklentide yaşadılar. Büyüklerimiz kilise olduğunu söylerlerdi. Ama son zamanlarda bir aile burasının kilise değil kendilerine ait söylediler.

Wikipedia bilgilerine göre ise şöyle;

1872-73 yıllarında Sungurlu'da 310 Ermeni, 250 Türk ve 30 Rum hanesi bulunmaktaydı, 20. yüzyılın başlarında Sungurluda 1275 Ermeni yaşamaktaydı. Ermeniler zanaat, ticaret ve çiftçilikle uğraşmaktaydılar, özellikle demircilik ve terzilik gelişkindi. Köyde Sb. Asdvadzadzin adlı kilise mevcuttu. 19. yüzyılın sonlarında ise Sungurlu'daki Ermeni Haygazian kolejinin 200 öğrencisi vardı.

[JarinAhmetYildiz]

Annem Sungurlulu ve çocukluğu bu mahallede geçmiş daha buraya dün gittim. Anannemde Hosana Hanımla arkadaşmış. Annemler çocukluklarında buraya gider Hosana Halayla (orada büyükler Hosana Kadın küçükler Hosana Hala dermiş.)sohbet eder ve kilisenin içinde oynarkarmış. Hosana hala rum değil Avrupalıymış. Ailesi savaştayken buraya gelmiş ve burayı beğenip burada kalmaya karar vermişler. Kendisi tüm Sungurlu tarafından sevilen biriymiş. Sungurlu Hosana Hala sayesinde yeni bir kültür öğrenirken Hosana halada müslümanların ve Türklerin kültürünü öğrenmiş. Kilisenin tarihi ise şöyle: Cumhuriyetin başına kadar Sungurluda Türkler kadar Ermeni ailelerde yaşarmış yaklaşık 300 400 arasında ermeni aile varmış. Burası ilk başta Ermeni okuluyken Ermeni aileler azalınca ve meb tarafından okul olarak sayılmadığı için kiliseye çevrilmiş. Sungurludaki evsiz ermeni aileler tarafından kullanılmış. Ayrıca Hosana Hala ve aileside burada kalmış. Ermeni aileler giderek Almanyaya veya SSCB'deki Ermeni topraklarına gidincede tamamen Hosana Halaya kalmış. Ben Belediye yerine olsam onarır ve müze yaparım bence çok iyi olur.

[PusatZorbey]

Doğma büyüme Sungurlu'lu olarak, klise hakkında bir kaç kelam da ben etmek isterim. Şunu söyleyebilirim ki, klise Rum tebaya ait bina olarak yapılmış. Büyüklerimiz geçmiş zamanda bu mahalleden geçmeye çekinirlermiş, orası gavur mahallesi zarar gelir diye. Belki de bahsedilen zamanlar Ermeni isyanlarının olduğu yıllardı. Binanın orjinal kapısı Çorum müzesinde diye biliyorum. Klise Ermeni tehcirinden sonra cezaevi olarak kullanıldı, rahmetli dedem de burada bir süre hapis yatmıştır. Büyüklerimiz Gayri Müslim komşularının isimlerini de söylerlerdi, aklımda niyeyse sadece Dişçi Karagulis kalmış. Bina taş işçiliğinin çok güzel bir örnegi. Böylesi bir bina başka şehirlerde olsa çoktan restore edilirdi.Temennim binanın belediye öncülüğünde restore edilip turizme kazandırılması.

[berkay]

Değerli hocam merhabalar, öncelikle bu şekilde yitip giden bir tarihi değeri sosyal mecralarda duyurduğunuz için teşekkür ederim. İsmim Berkay Yaldıran. Aslen Sungurluluyum, Üniversite 2. sınıf Coğrafya Öğrencisiyim. Tatil için memleketimde bulunduğum süre zarfında videonuzdan etkilenip bugün tarihi yapıyı görmek için ilgili mahalleye gittim. Binanın resimlerinin yanı sıra sütunlardaki sembollerinde resimlerini çekip kısa bir araştırma yaptım. Öncelikle bu bina ne yazık ki Sungurlu da yaşamış Ermeni cemaatine ait bina değil. Sungurlu da bir zamanlar yaşamış nüfus kayıtlarında Ermenilerden sonra 2. azınlık olarak kayıtlara geçmiş Rum cemaatine ait bir bina. Giriş kapısının üstünde yer alan yazılar Rumca... Yazıların Rumca olduğunu size kesin olarak söyleyebilirim çünkü Yunanca biliyorum.
1891 yılının altında ΜΑΙΣ1 = 1 MAYIS yazıyor. 1891 yılının üst kısmında sırasıyla ΧΑΠΟ ΟΚΚΑΛΟΓ fakat bu kısmı ne yazık ki tam olarak çeviremiyorum. Bina çok eski ve yazılar kazınarak yazılmış. Ayrıca yazıların üst kısmı tozla kaplanmış. Gözden kaçırdığım ya da yanlış olarak algıladığım harfler olabilir. Çatılarda ki karların erime dönemindeyiz ve her yerden sular akıyor. Binanın çökme riski olduğundan dolayı çok yaklaşamadım. Hava durumu biraz daha iyi olunca tekrar gidip kapının üst kısmında ki yazıların fotoğrafını daha yakından çekmeye çalışacağım. Ayrıca giriş kısmında ki kemerli yapının yanı sıra kapı ve sütunlarda ki çiçek motifleri de Rum kültürüne ait sembollerden. Binanın iç tavan kısmında ki tahta süslemeler de Rum mimarisini yansıtıyor. Cam pervazlarında ki tahta kepenkler ve demir korkuluklar da Rum zanaat işçiliğinin birer örnekleri. Sütunlarda yer alan Kız ve Erkek kafası figürleri de muhtemelen bahsettiğiniz gibi bir cemaat okulunun kız ve erkek öğrencilerine özel bölümleri temsil ediyor olabilir. Fakat ben binanın çok amaçlı olarak kullanıldığını düşünüyorum. Çünkü bina bir kaç bölümden oluşuyor. Binanın altında ki büyük mahzen ve alt kısmında yer alan mahzenin giriş kapısı. Binanın yanında yer alan ek yapının yanı sıra binanın sol ve sağ taraflarında yer alan bahçeler. Muhtemelen Rum cemaati için Hem bir okul, hem bir ibadethane belki de cemaat toplantılarının düzenlendiği bir yer olarak bile kullanılmış olabilir. Sungurlu kayıtlarında eski bir Rum okulunun faaliyet gösterdiğini okumuştum. Benim gözlem ve görüşlerim bu kadar. Söylediklerime ek olarak bahsetmek isteyeceğiniz her türlü bilgiye büyük bir memnuniyetle açığım.

[selinnur]

97-98 yıllarında Hosanna Halayla bizzat çocukluğumda tanistim. O yerin içine de girdim çok güzeldi. Kendisi müslümandi Allah rahmet eylesin anılar canlandi. İyi ki rastladim

[muratsavluk]

Sungurlu olarak bu halde olmasına üzülüyorum bence bakımlı olması lazım dı

[aliihsanyuksekkaya]

Öncelikle iyi günler burası hiçbir zaman kilise olarak kullanılmamıştır hemen binanın yokuşun altında olan eski rum hastanesinde görevli bir rum doktoru tarafından yaptırılmış durumu da iyi olduğu için taş işçiliğiine özen gösterilmiş bunun normalde bu binanın daha üst katı da varmış sanırsam 1940 larda 50 lerde orası yıkılmış yıktırmışlar dolayısıyla burası daha sonra 1891’de yapıldıktan bir müddet sonra Ermeni cemaati satın almış sübyan mektebi olarak kullanılmış Kesinlikle ne hapishane ne kilise olarak ne de karakol olarak kullanılmamış 1924 Mübahele anlaşmasından sonra burada iki aile ikamet etmiş hala o ailenin üzerinde diye biliyorum

[uysalcalskan]

Restore edilirse inanç turizimi açısından iyi olur çaycısı güvenlikçisi 3 5 gencimize iş imkanı doğar hemde sungurlula turist gelir esnafın yüzü güler

[fatihbasak]

Evet burası 1891 yılında yapılmıştır. Ancak videomuzda belirtildiği üzere bir kilise değildir. Daha önce okul olarak yapılmıştır. Mübadeleden sonra bizzat dedemler ve 4 kardeşi aile olarak burada ikamet etmişlerdir. Mülkiyeti halen bir kısmı babamın amca çocuklarındadır. Kilise buraya çok yakın mesafededir. Ancak herhangi bir kalıntı kalmamıştır. Tekrar ediyorum burası okul amaçlı yapılmıştır. Daha sonra ev olarak kullanılmıştır.

[yusufaktkk]

Tam olarak hangi mahalle veya dükkannın önü?

[celebikurman]

Tarihi yapısına uygun restore edilebilir ilgili makamlar ilgilenirse neden olmasın turistler ziyaret edebilir

[bulutyldrm]

Ben buraya geliyorum hep Sungurlu uyum bem

[yusufyigitbas]

Üsten dronla cekim yapsan içini gösterebilirdin