Ανταρτικό Φλώρινας

Το Ανταρτικό (ή και Αντάρτικο) είναι ορεινό χωριό του νομού Φλώρινας. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.060 μέτρων στις πλαγιές του όρους Βαρνούντα και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς του νομού Φλώρινας.
Η αρχική ονομασία του οικισμού ήταν Ζέλοβο, μετονομάστηκε όμως το 1927 σε Ανταρτικό.Η ονομασία δόθηκε προς τιμήν των πολυάριθμων κατοίκων του χωριού που συμμετείχαν στον Μακεδονικό Αγώνα.
Το χωριό ιδρύθηκε γύρω στα 1800 από οικογένειες Ηπειρωτών, καθώς και Ελλήνων από την περιοχή της Δίβρης (ΠΓΔΜ). Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα το Ανταρτικό αποτέλεσε προπύργιο των ελληνικών δυνάμεων ένεκα της επικράτησης της πατριαρχικής παράταξης, η οποία παρά τις απώλειες που είχε υποστεί στις αρχές του 20ού αιώνα με την προσχώρηση αρκετών κατοίκων στη βουλγαρική Εξαρχία, εξακολουθούσε να έχει τον έλεγχο. Η επικράτηση της πατριαρχικής παράταξης, έκανε το Ανταρτικό στόχο των κομιτατζήδικων ένοπλων σωμάτων που ήταν εγκατεστημένα στο γειτονικό Τρίγωνο. Για την προστασία του χωριού, έδρασε κατά τα τέλη του 1904 στην ευρύτερη περιοχή το αντάρτικο σώμα των Καούδη - Κύρου.Στις 29 Νοεμβρίου του 1904, στο χωριό ξέσπασε μάχη μεταξύ μακεδονομάχων και κομιτατζήδων, η οποία διακόπηκε με την επέμβαση του οθωμανικού στρατού.Τον Νοέμβριο του 1906, σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια σύγκρουσης με οθωμανικές δυνάμεις σε τοποθεσία κοντά στο Ανταρτικό, ο οπλαρχηγός Δημήτριος Νταλίπης.Την ίδια εποχή, ο οικισμός διέθετε σχολείο αρρένων με τέσσερις τάξεις και 95 μαθητές καθώς και παρθεναγωγείο με 60 μαθήτριες.Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, περίπου 100 κάτοικοι του χωριού εξοπλίστηκαν από την δοσιλογική οργάνωση του Βουλγαρικού Κομιτάτου.Από την περιόδο του Εμφυλίου και έπειτα, μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού εγκατέλειψε το Ανταρτικό.
Χωριό με πολύ καλό κλίμα και βρίσκεται στον οδικό άξονα Φλώρινας-Κρυσταλλοπηγής. Παρουσιάζει μοναδικό ενδιαφέρον, καθώς έχει πολλά πλινθόκιστα σπίτια. Στο παρελθόν η κοινότητα Ανταρτικού λειτουργούσε ως εμπορικό κέντρο διακίνησης και ως σταθμός ανάπαυσης για τους οδοιπόρους.
Οι μόνιμοι κάτοικοι του ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την κτηνοτροφία. Το χωριό πριν από τον Εμφύλιο είχε 2.500 κατοίκους, αλλά μετά τον πόλεμο ερημώθηκε. Η μετανάστευση άρχισε το 1920. Σήμερα υπάρχει Σύλλογος Ανταρτιωτών στον Καναδά, που αριθμεί 4.500 μέλη.
Στο χωριό βυζαντινά μνημεία αποτελούν οι εκκλησίες του Αγ. Νικολάου και του Αγ. Αθανασίου Πρόκειται για έναν οίκο του Θεού που κτίστηκε από τεχνίτες του χωριού, σμιλεύοντας το γρανίτη που εξορύχτηκε με εθελοντική εργασία των κατοίκων από τον τοπικό ποταμό Λαδοπόταμο(Ζελοβίτης) -παραπόταμος του Αλιάκμονα- για να στεγάσει την πίστη και την ευλάβεια τους.
Ένα ακόμη έργο τέχνης που αξίζει να θαυμάσετε από κοντά είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Αγίου Αθανασίου που κατασκευάστηκε το 1882.
Παλιά αρχοντικά που διακρίνονται για την αξιόλογη Μακεδονική αρχιτεκτονική τους μαρτυρούν την αίγλη του παρελθόντος, αφού αποτέλεσε κεφαλοχώρι προπολεμικά. Λειτουργούσε ως εμπορικό κέντρο διακίνησης και ως σταθμός ανάπαυσης για τους οδοιπόρους με 2.500-3.000 πληθυσμό.
Στο νερόμυλο του χωριού, που έχει κατασκευαστεί πριν από 110 χρόνια, λειτουργεί ταβέρνα και έχει μόνιμη έκθεση φωτογραφιών παλιών δραστηριοτήτων.
Στον οικισμό υπάρχουν 5 γέφυρες ανακατασκευασμένες και την θέση «Εξοχικά» κοσμεί βρύση που κατασκευάστηκε το 1934. Πανηγύρι γίνεται στις 2/5 του Αγ. Αθανασίου και του Αγ. Πνεύματος. Στο Ανταρτικό λειτουργούν υποδομές φιλοξενίας για τους επισκέπτες.
==========================================
Επιτρέπεται η ενσωμάτωση των βίντεο σε blogs και ιστοσελίδες με αναφορά στην πηγή.
Απαγορεύεται το κατέβασμα και η χρήση αποσπασμάτων ή ολόκληρων βίντεο για οποιαδήποτε λόγο χωρίς γραπτή άδεια.