316) Celal Şengör, İlber Ortaylı ve Salaklık: Hegel Felsefesinde Diyalektik Yöntem Yarı Cahilliği

Entellektüeller arasında Hegel konusunda büyük bir cehalet söz konusu. Hegel genellikle ikincil kaynaklardan okunuyor. Onun kendi eserlerini ise pek çok düşünür zahmet edip de okumuyor. Bunun sonucunda da yalan yanlış yorumlarla yarım yamalak Hegel bilgileri piyasada dolaşıyor. Ülkemizde de maalesef iki popüler düşünür Hegel cehaletini yaygınlaştırıcı özensiz yayınlara imza attı. Bunlar İlber Ortaylı ve Celal Şengör idi. Şimdi gelin sözü çok fazla uzatmadan görüntülere geçelim.

Buradan Ortaylı’nın Hegel’in sistemine dair bilgisinin sınırlarını görebiliyoruz. “Öyle sentez antitez diye gidiyor. …” Pek çok özensiz düşünürün düştüğü yanılgıya Ortaylı’nın da düştüğünü görüyoruz. Hegel’in yönteminin Diyalektik Yöntem olduğunu sandığını anlıyoruz. Hegel hiçbir yerde kendisinin yöntemini Diyalektik Yöntem olarak adlandırmıyor. Hegel yöntemini Büyük Mantık adlı eserinde Mutlak Yöntem (die absolute Methode), Küçük Mantık adlı eserinde ise Spekülatif Yöntem (die Spekulative Methode) olarak adlandırıyor. Aman adın ne önemi var deyip geçmeyin, Hegel’in yönteminde diyalektik sadece bir evreyi oluşturuyor. Kavramlar öncelikle analitik olarak ele alınıyor, sonra diyalektik olarak karşıtlıklar momenti inceleniyor ve en sonunda da Mutlak ya da Kurgusal aşamaya ulaşıyor ki bu son aşamaya ulaşmasaydı, diyalektikçilerin yaptığı gibi yöntemsiz ve keyfi bir felsefe olur ve eleştirileri hakederdi. Ancak durum öyle değil. Bu konuyu yukarıdaki videoda daha fazla inceleyebilirsiniz.

Ayrıca Hegel Diyalektik yöntemi kullanan Sofistleri keyfi ve çıkarcı bir Felsefe ortaya koymakla eleştiriyor. Tez-Antitez-Sentez şemasını da kullanmıyor zira Bileşenlere ayrılabilir Sentez isminin, bileşenlerine ayrılamaz Mutlak Kavram için uygunsuz olduğunu belirtiyor. Hegel’e göre karşıtlıklar Sentez’de birleşmez, İdealliklerinde ortadan kaldırılırlar (Aufhebung). Burada “Ortadan Kaldırma” kavramı çok önemli bir rol oynuyor.

Bu videoyu beğendiyseniz sosyal medyanızda paylaşarak katkıda bulunabilirsiniz. Ayrıca şunlar da ilginizi çekebilir:

[kahramanin_yolculugu]

Fikirlerinizden ziyade benimsediginiz doğruları aktarma çabanızı, bu uğurda harcadığınız emeğinizi ve bu konudaki sistematikliginizi ve istikrarınızı takdir ediyorum.... Umarım daha çok izleyici ve takipciye hitap eder bir hale gelirsiniz.

[Drhasanmertakgun]

Cok güzel videolarınız varr gerçekten çok mutlu oldum

[omerfaruksahin]

Yani şunu demek istiyorum ;cidden insanlar sırf birinin kütüphanesinde bilmem kaç bin kitap var, bilmem şu etikete sahip diye birilerini muhafaza ediyor diye kanaatimce gelişmiyoruz, zira bu pek de eleştirel bir düşünce metodu değil hani...

[huseyinylmazer]

Felsefe ve hegel adına size teşekkür ediyoruz.
Bizi bu adamların insafına bırakmayın:)

[AlpVonTrier]

Ben celal hocanın bu kadar keskin düşüncelerde olmasını aşırı materyalist ve pozitivist biri olmasına bağlıyorum.

[ghkmice]

Celal Şengör ve İlber Ortaylı alanları olmayan konularda çok cesurca konuşuyor. Bazen de çok yanlışça. Bunu Celal Şengör'de çok fazla görmüştüm. Şimdi İlber Ortaylı'da da gördüm

[GurkanYilmaz]

TYT müfredatında kalmış adamlar. TYT'de ve lise felsefe kitaplarında "diyalektik idealizm" diye veriliyor ve bu diyalektik idealizme öyle örnekler veriyorlar ki ben kendi bildiğimi de unutmuştum kavramaya çalışırken. Bunlar herhalde lise seviyesinden kalan bilgileriyle yorumluyor.

[EmberC]

Müthiş bir kanal. Sportify'da dinliyordum. Bu video için özellikle buraya geldim. Harika, harika, harika

[theibrahim]

her ne kadar hegel hakkında söylediklerine katılmasam bile seni sevdim ve uzun uzun cevap verdiğin hemen hemen bütün yorumları okudum ve güldüm gece gece sebebi de çoğu şengör hocanın avukatlığını yapması :D :D kabul etmek gerekir ki senin de şengör ve ortaylı hocaya karşı söylemin sert, onlarında hegel'e karşı sert olduğu gibi.

[celilkasap]

Süper.. Tabiiki karşı görüşte olacak. Memleketimde iyi işler oluyor.. Hepinizle gururlanıyiruz..

[a.s.]

Hegel'in synthesis kavramını Aufhebungu yani ortadan kalkma olarak açıkladınız. Oysa Tdk felsefe terimler sözlüğü bkz; eytişim synthesis kavramını birlikte koyum ya da birleşme olarak açıklamış. Hangi doğrusu acaba?

[fethiozkul]

Eleştirel bir program yapma isteğinizi takdir ettim. Ancak eleştiriyi yapış tarzınız sanki sadece Şengör ve Ortaylıyı şahsi bir husumetin tezahürü gibi olmuş, aynen ikisinin Hegel'i eleştiriş tarzı gibi. Çocukluğu ansiklopediler arasında geçmiş, kütüphanesinde 3000den fazla kitap bulunduran ve bugün kü neslin çoğunluğunun cehaletin den şikayet eden biri olarak sizin gibi bireylerin hala varolduğunu görmek tekrar umutlandırıyor beni, ama bir konuyu eleştirirken bence şahsi husumet gibi bir intiba uyandırmamasına itina göstermeniz daha doğru olacaktır. Selamlarımla.

[turker]

Koca video boyunca şöyle cahiller böyle anlamamışlar deyip durdunuz. Ancak nedir o zaman kardeşim? diye sorduğumuzda bir cevap bir açıklama yok. Diyalektiği de aşan, üst ifade nedir? İnsanların yanlış anladığı nedir? Bu yöntem nasıl çalışıyor? Bilimsel bilgi olarak çıktı verdiği örnek? Hiç bir şey yok videoda.

[emrefidelcelik]

Teşekkür ederim çok faydalı bir içerik olmuş. Özeten, kitabını dahi okumadığın birini eleştirmeye hakkın yoktur. Bilim, bilim diye hoplayıp zıplayanlar objektif olmayı dahi beceremiyor.

[ataarpac]

Hegel in diyalektiği mantık olarak yanlıştır. Fazla bir şey konuşmaya gerek yok

[ozan]

Cok güzel ifade etmişsiniz. İnanın bu Celal Şengör ve İlber Ortaylı videolarını izlerken deyim yerindeyse "haykırmak" istediğim şeyleri en yalın haliyle ortaya koymuşsunuz. İkisi de kendi alanlarında çok değerli insanlar ama söylediklerinin arkasına, dillerinden hiç düşürmedikleri kanıt ve/veya belgeleri değil tiyatral yeteneklerini koymaya çalışıyorlar malesef. "Salak" çıkışını bu bazda değerlendirmek lazım herhalde
...' Kim daha fazla bağırıp sinirlenip hakaret ederse o haklıdır' ilkelliği bazında...

Hegel'i ben de tam anlayabildiğimi zannetmiyorum ancak ekrandaki tiyatral ikilinin hiç anlamadığına şu anki bilgimle bile kaniyim.

[abdollahkeshavarz]

Saygı duyduğum bu iki hoca hele şu anki biz İranlılara olanaksız paha biçimlerine şaşırıyorum.
Saygılar.

[Yüksekıq]

Hegel diyor ki varlığı anlamak istersen eğer sana dayatılan bilgilerden sıyrılıp bağımsız bir bakış açısına kavuşman gerekiyor.. fazla zeki birini anlamak ortalama zekaya sahip insanlar tarafından anlaşılmayabiliyor

Sayın kardeşim, eleştirdiğiniz ilgililer konusunda erek olarak haklısınız. Fakat Hegel felsefesi ve felsefe tarihi konusunda eksik, haksızsınız! Yeniden ve birincil kaynaktan okumanızı öneriyorum. Bir örnek; diyalektik kavramını sizin bildiğiniz gibi ilk kullanan sofistler değil, Herakleitos'tur. Ve, "felsefemde Herakleitos'un tüm felsefesini içerdim" diyen Hegel'in tersine sizin, Hegel diyalektikçi değildi bilginiz de eksiktir. Elbette felsefeyi savunduğunuz için teşekkürler.

[mustafaezberbozan]

Teşekkürler; bu iki sözlerine söz olmaz zannedilen ukalanın şovlarını açıkladığınız için.