Αλέκος Καραβίτης Ιντα 'χεις γιασεμάκι μου

Αφιερωμένο στο Συκολόγο της μνήμης....Συκολόγος....το τελευταίο χωριό που συναντάμε ανατολικά από τη Βιάννο , είναι αμφιθεατρικά χτισμένο πάνω σε μια καταπράσινη πλαγιά, σε υψόμετρο 560μ.
Έχει 359 κατοίκους (απογραφή του 2001) οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με την ελαιοκαλλιέργεια, την μπανανοκαλλιέργεια και την καλλιέργεια πρώιμων κηπευτικών.
Το όνομά του λένε ότι σημαίνει "αυτός που συλλέγει σύκα", γιατί στην περιοχή πιθανολογείται ότι υπήρχαν πολλές συκιές.
Εδώ βρέθηκαν λείψανα αρχαίου οικισμού κατά τη διάρκεια των ανασκαφών στο Ιερό της Σύμης. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Συκολόγος, όπως και το Καλάμι, χτίστηκαν στη σημερινή τους θέση μετά την καταστροφή τους από το σεισμό και την πανώλη του 448μ.Χ.
Οι κάτοικοί τους λόγω και των επιδρομών από τις θάλασσες, αποφάσισαν να χτίσουν τα σπίτια τους πιο ψηλά από την παραλία, σε ασφαλέστερο τόπο.
Ωστόσο ο Συκολόγος υπέφερε πολύ από τους εκάστοτε επιδρομείς που εισέβαλλαν από την Ψαρή Φοράδα. Για παράδειγμα, το 824μ.Χ. υπέστη ολοσχερή καταστροφή.
Τα πράγματα ηρέμησαν κατά τη Βυζαντινή περίοδο, αλλά επιδεινώθηκαν πάλι στα χρόνια της Ενετοκρατίας. Επί Τουρκοκρατίας το χωριό δοκιμάστηκε ακόμα περισσότερο.
Κάθε φορά που απειλούνταν οι κάτοικοι, κατέφευγαν στα σπήλαια της Απακουγής και της Καλογριάς, της Σκίζας ή Κόκκας, στο Χερόμυλο των Τερτσών.
Στη ΝΔ άκρη του Συκολόγου υπάρχει η πολιούχος δίκλιτη εκκλησία του, του Τίμιου Σταυρού και του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
'Αλλα ξωκλήσια του είναι του Αγίου Χαραλάμπους, του Αφέντη Χριστού με την ωραία θέα, του Αγίου Σάββα, του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου κ.α.
Το τελευταίο παλιά ήταν μοναστήρι, αλλά ελάχιστα ίχνη του διασώζονται σήμερα. Δίπλα στο εκκλησάκι του υπάρχει πηγή. Το μοναστήρι αυτό και η Μονή της Κεραλιμανιώτισσας βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη του ενός χιλιομέτρου η μία από την άλλη.
Ο λόγος ήταν ίσως γιατί εκτός από το θρησκευτικό, ανέπτυξαν και κοινωνικό έργο, αφού διατηρούσαν εκεί το λεπροκομείο της γύρω περιοχής, τα ερείπια του οποίου διασώζονται σήμερα.