Ο ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ ~ Μ.Χατζιδάκις ~ Μ.Φαραντούρη ~ Ν.Γκάτσος

«Ο εφιάλτης της Περσεφόνης»
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη

__🔴Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα
κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο
τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα
και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο.

Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς.

Εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες
ευλαβικά πριν μπουν στο θυσιαστήριο
τώρα πετάνε αποτσίγαρα οι τουρίστες
και το καινούργιο πάν να δουν διυλιστήριο.

Εκεί που η θάλασσα γινόταν ευλογία
κι ήταν ευχή του κάμπου τα βελάσματα
τώρα καμιόνια κουβαλάν στα ναυπηγεία
άδεια κορμιά σιδερικά παιδιά κι ελάσματα.

__🔴Γράφτηκε το 1976, όμως εξακολουθεί να είναι επίκαιρο στις μέρες μας. «Ο εφιάλτης της Περσεφόνης» του Νίκου Γκάτσου μελοποιήθηκε από τον Μάνο Χατζιδάκι και συμπεριλήφθηκε στον κύκλο τραγουδιών «Τα Παράλογα». Ο ίδιος ο Χατζιδάκις, συστήνοντας τα από το οπισθόφυλλο του τότε δίσκου 33 στροφών επισημαίνει:
__🔴«Τα Παράλογα είναι ένας κύκλος λαϊκών τραγουδιών για σιωπηλή και κατ’ ιδίαν ακρόαση. Το θέμα των τραγουδιών είναι η αθάνατη Ελλάδα σ’ όλη την ένδοξη διαδρομή της και γι’ αυτό απαιτείται απ’ τους ακροατές προσήλωση, θρησκευτικότις και ει δυνατόν νηστεία- χωρίς να σημαίνει αυτό ότι “Τα Παράλογα” πρέπει να ακούγονται μόνο τη Μεγάλη Παρασκευή.
“Τα Παράλογα” αποτείνονται σε μια σιωπηλή κατηγορία ανθρώπων που δύσκολα συναντά κανείς στον Ελλαδικό χώρο. Κι εδώ είναι η τόλμη αυτής της εργασίας. Περιττό να προσθέσω, ότι η συμμετοχή τόσων εθνικών κεφαλαίων στην ερμηνεία του έργου (Μερκούρη, Φαραντούρη, Θεοδωράκης), καθιστά τον δίσκο γνήσια εθνικόφρονα χωρίς αμφισβήτηση για το ήθος και για τους στόχους του. Μουσικά, το έργο ανήκει στις νεότερες αντιλήψεις μου περί τραγουδιού και μουσικής».
__🔴Με το τραγούδι «Ο Εφιάλτης της Περσεφόνης», ο Νίκος Γκάτσος θέτει επί τάπητος στην ελληνική κοινωνία το οικολογικό ζήτημα. Μια πραγματικά ρηξικέλευθη κίνηση για την Ελλάδα της τότε εποχής. Ο ποιητής προσπαθεί να δείξει το μέλλον σε μια περίοδο που κρίνεται αναγκαία η ανάπτυξη με κάθε κόστος. Την ώρα που η κοινωνία χρησιμοποιεί τον τουρισμό για να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν περισσότερο ρευστό και παράλληλα θυσιάζει την ψυχή του πολιτισμού της στο βωμό της καταναλωτικής μαγείας, ο ποιητικός λόγος πιστός στις ιδέες και τα ιδανικά του επιδιώκει να δείξει την εναλλακτική οδό.
__🔴Με το στίχο «Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα, κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο», φαίνεται ότι ο Γκάτσος είχε προβλέψει την ολοκληρωτική τσιμεντοποίηση των πόλεων χωρίς χώρους πρασίνου και σεβασμού στο περιβάλλον.
__🔴Ο ποιητής παροτρύνει στην Περσεφόνη να κοιμηθεί και να παραμείνει στα έγκατα της Γης, να της προσφέρει καλύτερη τύχη από το χώρο της μητέρας της, Δήμητρας, που τον έχουν λεηλατήσει οι άνθρωποι σε τόσο μεγάλο βαθμό. (Μαρία Τσούκα)

[DPav]

Όλα τα χρόνια στις περιβαλλοντικές ομάδες ακούγαμε το τραγούδι με περισυλλογή και λύπη αλλά η πίστη μας στη σωτηρία του φυσικού περιβάλλοντος ήταν δεδομένη και δυνατή Ευχές όλων των καθηγητών τους είναι τα παιδιά να γνωρίσουν τουλάχιστον τα είδη ζωής στην πανίδα και στη χλωρίδα που θαύμασαν και έζησαν οι γονείς, οι καθηγητές και όλοι οι πολίτες