Ο γανωτζής ΜΠΑΜΠΗΣ ΤΖΩΡΟΣ

Γανωτζής ή γανωτής ή γανωματής ή κασσιτερωτής ή καλαϊτζής.
Η λέξη γανωτής έχει τη ρίζα της στα αρχαία ελληνικά. Γανῶ ( άω) στα αρχαία σημαίνει δίνω λάμψη, λαμπρύνω, λάμπω, αστράφτω.
Ανάμνηση από το μακρινό παρελθόν αποτελεί το πέρασμα των γανωτζήδων από τις γειτονιές των χωριών.
Η φωνή του γανωτζή "Σταύρου Τζώρου", θα αντηχεί ακόμη στα αυτιά όσων τον προλάβαμε, να περνάει από τις γειτονιές αναζητώντας πελάτες την δεκαετία του '60.
Φωνάζοντας "ο γαντζήηηηης! χαλκώματα γανώνωωωωω!όλα τα τρύπια όλα τα παλιά όλα τα στραβά τα διορθώνω" καλούσε τις νοικοκυρές να του φέρουν τα σκεύη που χρειάζονταν γάνωμα.
Άναβε μία γκαζιέρα πετρελαίου με τρόμπα που κουβαλούσε στην πλάτη του με τα άλλα απαραίτητα εργαλεία.
Για τα κουταλομαχαιροπήρουνα ζέσταινε ένα μεταλλικό κυλινδρικό σκεύος το οποίο είχε μέσα το καλάι.
Μόλις έλιωνε το καλάι βουτούσε μέσα ένα ένα τα κουταλομαχαιροπήρουνα για να τα γανώσει (κασσιτερωθούν)!
Παλαιότερα στα νοικοκυριά υπήρχαν μονάχα τα Χάλκινα μαγειρικά σκεύη τα οποία έπρεπε σε τακτά χρονικά διαστήματα,
την εσωτερική τους επιφάνεια να την περνάνε με το κασσίτερο ή αλλιώς καλάι, για να αποφεύγεται η δηλητηρίαση από την οξείδωση του χαλκού.
Η διαδικασία ξεκινούσε με το καθάρισμα του σκεύους (ξεγάμνωμα). Άλειφε το εσωτερικό τους με σπίρτο (υδροχλωρικό οξύ) και το έτριβε με τριμμένο στουρνάρι ή άμμο.
Μετά κράταγε το σκεύος με την τσιμπίδα πάνω από τη φωτιά και έριχνε μέσα το νισαντήρι (χλωριούχο αμμώνιο ή αμμωνιακό άλας)
για να στρώσει καλύτερα το καλάι πάνω στο χάλκωμα.
Μόλις το νισαντήρι άρχιζε να καπνίζει σήμαινε πώς πρέπει να μπει ο κασσίτερος ή καλάι το οποίο λιώνει στους 230 βαθμούς.
Το μείγμα απλώνονταν σε όλο το μαγειρικό σκεύος με βαμβάκι. Αυτό επαναλαμβάνονταν ώσπου η κάλυψη να είναι πολύ καλή.
Αυτές οι εικόνες αποτελούν κάτι άγνωστο για τους περισσότερους.
Σε αυτό το Video από τον Δεκέμβρη του 2012, ο τελευταίος εναπομείνας γανωτζής της Σπερχειάδας "Μπάμπης Τζώρος" μετά το πέρας τις αποστακτικής περιόδου, γανώνει τον άμβυκα απόσταξης στέμφυλων (το τσιπουροκάζανο) από το ρακαριό του Θανάση Δερνίκα.
Συνεχιστής ο "Μπάμπης Τζώρος" της δουλειάς του πατέρα του "Σταύρου Τζώρου" ζωντανεύει αυτές οι εικόνες και οι παραδόσεις του
παρελθόντος.