Σταμάτης Γενεράλης-ο Καραγκιόζης δυο ώρες πρωθυπουργός

O Σταμάτης Γενεράλης, γνωστός στο κοινό εκείνης της εποχής με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο «ΣΤΑΜΟΣ», γεννήθηκε το 1936.Μαθητευσε κοντά στους καραγκιοζοπαίχτες Δημήτρη Μώρο και Βάγγο Κορφιάτη. Άρχισε να παίζει επαγγελματικά από τα μέσα της δεκαετίας του ’50.Ηταν ο νεότερος εκπρόσωπος της λεγόμενης πειραιώτικής σχολής(σηκώνει πολλή συζήτηση αυτό),του καραγκιόζη. Ορισμένοι έχουν αναφέρει κατά καιρούς πως οι καραγκιοζοπαίχτες της «πειραιώτικής σχολής», είχαν απήχηση μόνο στον Πειραιά και στις γύρω περιοχές.

Ο Γενεράλης απέδειξε με την δουλειά του και τον χαρακτήρα του, πως αυτό δεν ισχύει. Από την αρχή της καριέρας του μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’60,αυτος και οι φιγούρες του ,ταξίδεψαν σε όλα τα μήκη και πλάτη της Ελλάδας. Κρήτη , Ήπειρος ,Μακεδονία και Θεσσαλία αγκάλιασαν αυτόν και την τέχνη του. Σε πόλεις της βορείου Ελλάδας η προσέλευση του κόσμου κάποιες φορές ξεπερνούσε τα 2000 εισιτήρια ανά παράσταση. Αλλά και στις δύσκολες πιάτσες της Πελοποννήσου, το κοινό τον θεωρούσε εφάμιλλο και πολλές φορές καλύτερο (πάρα το νεαρό της ηλικίας του),από τους σπουδαίους καραγκιοζοπαίχτες που είχαν περάσει από τα μέρη τους πριν από αυτόν

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’60,περιορίζει την δράση του στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Συνεργάζεται με θεατρικούς επιχειρηματίες και τρυπώνει με τον καραγκιόζη του σχεδόν σε όλους τους κινηματογράφους που υπήρχαν εκείνη την εποχή στην Αττική με αξιοσημείωτη επιτυχία. Εκείνη την περίοδο ηχογραφεί παραστάσεις του σε δίσκους 45 στροφών. Οι δίσκοι με τίτλο «ο καραγκιόζης μπαρμπέρης». «ο καραγκιόζης 2 ώρες πρωθυπουργός» και «ο καραγκιόζης στα λούνα παρκ»,είχαν σημειώσει μεγάλη εμπορική επιτυχία.

Το 1967 αναλαμβάνει το θέατρο σκιών «Παράδεισος ΙΙ» σε συνεργασία με τον καραγκιοζοπαίχτη
Βάγγο ,όπου το δουλεύει ολόκληρη την καλοκαιρινή σεζόν με μέσο ορό εισιτήριων τα 500 άτομα ανά παράσταση.
Το 1968 δουλεύει ολόκληρη τη σεζόν στο σινέ ΣΑΛΑΜΙΝΙΟΝ στη Σαλαμίνα(η περίφημη μάντρα του Παπασιδέρη).

Μετά την κατεδάφιση του Θέατρου «ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΟΝ»,της μάντρας δηλαδή όπου έπαιζε για χρόνια ο Βαγγος, δημιούργησε μαζί του ένα θέατρο στα καμίνια του Πειραιά, χρησιμοποιώντας ο,τι είχε απομείνει από το θέατρο που είχε κατεδαφιστεί (καθίσματα, ρεκλάμες κ.τ.λ).Και εκεί ο Γενεράλης με τον καραγκιόζη του ,κερδίζουν την αποδοχή των θεατών παρόλο τον ανταγωνισμό που υπήρχε(τέσσερα κινηματοθέατρα σε απόσταση αναπνοής).

Το 1972 και ΄73, έπαιξε στο θέατρο «ΦΛΟΡΙΝΤΑ» στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας.
Φιλοτεχνούσε δικές του φιγούρες φτιαγμένες από πλεξιγκλάς και ήταν αυτός που εισήγαγε τον υαλοβάμβακα ως υλικό κατασκευής των φιγούρων την δεκαετία του ΄60.Το υλικό αυτό χρησιμοποιήθηκε από όλους σχεδόν τους καραγκιοζοπαίχτες της γενιάς του.

Συμμετείχε μαζί με τον Μάνθο Αθηναίο και τον Μίμη Μόλλα στην αποθέωση του Κατσαντώνη στην ταινία του Λάκη Παπαστάθη "Θεόφιλος" (1987).Έλαβε μέρος στις τηλεοπτικές παραγωγές "Τα κολλητήρια" και στην παραγωγή του Πανελληνίου Σωματείου Θεάτρου Σκιών "Και μιλάει και λαλάει".

Τον θυμάμαι την δεκαετία του ’90 να παίζει στην «εβδομάδα καραγκιόζη» που διοργάνωνε κάθε Σεπτέμβρη (πριν την λήξη της σεζόν )ο Μάνθος Αθηναίος στο θέατρο του στη Νέα Σμύρνη.

Έφυγε πρόωρα από τη ζωή, νικημένος από τον καρκίνο ,στις 7/4/1997.

Ήταν μόλις 52 ετών.

Τι ήταν όμως αυτό που έκανε τον Γενεράλη τόσο αγαπητό στο κοινό εκείνης της εποχής;
Όταν ήμουν έφηβος ακόμα και άκουγα τους δίσκους του, ένιωθα πως απέπνεαν μια φρεσκάδα που δεν έβρισκα ούτε σε σύγχρονες παραστάσεις κι ας είχαν περάσει 40 χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία τους.
Μια φορά , καθώς τελείωνε ο δίσκος «ο καραγκιόζης μπαρμπέρης », η μητέρα μου ακούει την yanka που χορεύει ο Καραγκιόζης με τον Χατζηαβάτη.
Έκπληκτη μου λέει:

Eλα! Xορεύει γιάνκα ο καραγκιόζης;

To ευχάριστο ξάφνιασμα της μητέρας μου δεν το ξέχασα ποτέ. Βλέπετε, οι περισότερες παραστάσεις -που την ανάγκαζα να με πηγαίνει και να βλέπει μαζί μου τη δεκαετία του ’90– είχαν την μυρωδιά του παλιού, του περασμένου.
Για τη μητέρα μου, το ταταυλιανό χασαποσέρβικο του καραγκιόζη ήταν ο αγαπημένος χορός της μητέρας της και της γιαγιάς της που ήταν πρόσφυγες από τη μικρά Ασία. Η yanka όμως ήταν ένας από τους χορούς των ‘’οργισμένων νιάτων’’ της.
Ο καραγκιόζης του Γενεράλη , μιλούσε αγγλικά σε μια εποχή όπου η ελληνική κοινωνία επηρεαζόταν περισσότερο από την αμερικάνικη κουλτούρα, χόρευε yanka και mambo,σατίριζε το σκάνδαλο των παγωμένων πιστώσεων, γίνεται πρωθυπουργός στα μέσα της δεκαετίας του ’60 όπου η χώρα ζούσε ουσιαστικά μια πρακτική ακυβερνησία.
Με αυτόν τον τρόπο ο Στάμος(και όλοι οι ικανοί καραγκιοζοπαίχτες εκείνης της εποχής) ,
επιδιόρθωνε τις γέφυρες επικοινωνίας με το κοινό, που είχαν μισογκρεμιστεί από την φθορά του χρόνου. Με δυο λογία έκανε τον καραγκιόζη επίκαιρο.

Σήμερα, αν κάποιος καραγκιοζοπαίχτης καταφέρνει να κάνει κάτι αντίστοιχο το θεωρούμε σημαντικό επίτευγμα και το θαυμάζουμε .

Σημαντικό επίτευγμα αυτό, που κάποτε ήταν για τους καραγκιοζοπαίχτες δεδομένο και αυτονόητο.

Φίλες, φίλοι και λοιποί καραγκιοζόφιλοι …καλή σας ακρόαση!