Ριζίτικη ομάδα Ασφένδου Σφακίων-Στο Καλλικράτη τω Σφακιώ γροικούνται μοιρολόγια

Ένα ακόμα συγκλονιστικό Ριζίτικο από τα,(Ιστορικά),που περιγράφει με χαρακτηριστικούς στίχους τη Θυσία αθώων ανθρώπων από τους υπάνθρωπους κατακτητές ναζί και το θρήνο σε ένα ακόμα Ιρωικό χωριό της Κρήτης τον πολύπαθο και αιματοβαμένο Καλλικράτη Σφακίων των Χανίων.Στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο,από τις 6 ως τις 11 Οκτωβρίου 1943, διαπράχθηκε ένα από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα του Γ΄ Ράιχ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.Ο αιμοσταγής στρατός της ναζιστικής γερμανίας με δωσίλογους συνεργάτες του πάτησε την Ηρωική και αιματοβαμενη Σφακιανή γη και εκτέλεσε άνανδρα με βάση ένα καλά οργανωμένο σχέδιο 31 άμαχους πολίτες,μεταξύ αυτών δέκα γυναίκες.Η απόδοση του τραγουδιού εξαιρετική από την Ριζίτικη παρέα από τα Ασφένδου Σφακίων και με μονωδό με την στεντόρια και καθάρια φωνή του τον μέγιστο Ριζίτη τον Γιάννη τον Μπενή..Αθάνατοι όσοι πολέμησαν και όσοι θυσιάστηκαν για την Λεύθεριά της Πατρίδας μας.

Να μου επιτρέψετε το Ριζίτικο αυτό να το αφιερώσω στην μνήμη της αείμνηστης Γιαγιάς μου Χαρίκλειας Γιαναράκη από τον Καλλικράτη Σφακίων και στα επίσης αείμνηστα αδέρφια της Νίκο και Μανούσο Γιαναράκη

[Sifakas]

Στο Καλλικράτη τω Σφακιώ γροικούνται μοιρολόγια,
μαύρος καπνός επρόβαλε κι ο λάκος σκοτεινιάζει,
οι Γερμανοί περάσανε και καίνε και σκοτώνουν,
κλαίνε μανάδες και παιδιά.


1.    Καλικράτη=Καλλικράτης Σφακίων στα Χανιά, ηρωικό και μαρτυρικό χωριό σε υψόμετρο 750 μέτρων.
2.    Σφακιώ=Σφακιά Χανιών, Ηρωική και Ιστορική Επαρχία των Χανίων με αμέτρητες μάχες εναντίον του εκάστου κατακτητή του τόπου μας αλλά και με χιλιάδες νεκρούς Ηρωες στις Επαναστάσεις για την Ελευθερία της Πατρίδας μας.
3.    Γροικούνται=Ακούγονται


Ο Καλλικράτης αποτελεί από τις μοναδικές περιπτώσεις στον Ελλαδικο ίσως και στον παγκόσμιο χώρο μαζί με το Κουστογέρακο Σελίνου των Χανίων, καθώς αριθμεί τέσσερα Ολοκαυτώματα στο πέρασμα των χρόνων.


Στις 26 Απριλίου 1770, μετά την Επανάσταση του Δασκαλογιάννη.
Στις 15 Ιουλίου 1821, στο ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης.
Στις 13 Δεκεμβρίου 1866, πρώτο έτος της Μεγάλης Κρητικής Επανάστασης.
Στις 8 και 11 Οκτωβρίου 1943, από έναν βάρβαρο γερμανικό στρατό της βέρμαχτ.

Στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, από τις 6 ως τις 11 Οκτωβρίου 1943, διαπράχθηκε ένα από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα του Γ΄ Ράιχ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ο αιμοσταγής στρατός της ναζιστικής γερμανίας με δωσίλογους συνεργάτες του πάτησε την Ηρωική και αιματοβαμενη Σφακιανή γη και εκτέλεσε άνανδρα με βάση ένα καλά οργανωμένο σχέδιο 31 άμαχους πολίτες, μεταξύ αυτών δέκα γυναίκες. Παράλληλα λεηλάτησε τις κατοικίες, αφαιρώντας γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, έργα υφαντικής και πολύτιμα αντικείμενα.

Στη συνέχεια πυρπόλησε το σύνολο των κατοικιών, κηρύσσοντας ταυτόχρονα την περιοχή νεκρή ζώνη. Όλες τις μέρες της καταστροφής, καθυβρίστηκε το θρησκευτικό συναίσθημα των κατοίκων, αφού οι δολοφόνοι ναζί, άρπαξαν τα ιερά σκεύη και άμφια του ναού της Παναγίας, βεβήλωσαν και κατέκαψαν τις ιερές εικόνες, συνέλαβαν και βασάνισαν τον ιερέα του χωριού παπά Σήφη Παπαδόσηφο. Ο Καλλικράτης βυθίστηκε στο πένθος. Η ναζιστική κτηνωδία σφράγισε ανεξίτηλα τον τόπο και τη ζωή όσων επέζησαν.Αθάνατοι όλοι δεν ξεχνώ....

Οι  31 εκτελεσθέντες αθάνατοι....


Άντρες εκτελέσθέντες από τους Γερμανούς στον Καλλικράτη:

Γεώργιος Μιχ. Μανουσέλης (τ. ενωματάρχης)
Μανώλης Γ. Μανουσέλης (γιος του προηγούμενου)
Μανούσος Ν. Μανουσέλης
Μανούσος Γ. Μανουσέλης
Ευστράτιος Γ. Μανουσέλης
Ρούσος Γ. Γανταδάκης
Σπύρος Χρ. Χαιρετάκης
Νικόλαος Εμμ. Χαιρετάκης
Ευστράτιος Μιχ. Χαιρετάκης
Μανούσος Αναγν. Βουγιουκαλάκης
Ιωάννης Ευστρ. Σηφοστρατουδάκης
Εμμανουήλ Κωνσταντουδάκης
Αλέξανδρος Γ. Βουγιουκαλάκης
Νικόλαος Χοιρογιαννάκης
Γεώργιος Κανδηράκης (Μουστάκος)
Μανούσος Γ. Βουγιουκαλάκης
Νίκος Γ. Βουγιουκαλάκης
Παύλος Εμμ. Πολάκης
Ιωάννης Σ. Λυκάκης
Μάρκος Μαρκουτσάκης
Ενας ξένος που τον πήρανε από την Επισκοπή του οποίου αγνοούμε τα στοιχεία του.


Γυναίκες εκτελεσθείσες από τους Γερμανούς στον Καλλικράτη::

Ζαμπία Ιωσήφ Παπαδόσηφου
Ελένη Πολάκη
Ξανθίππη Κανδηράκη
Αγγελική Γανταδάκη
Αθηνά Τσιβολεδάκη
Μαρία Χαιρετάκη
Αικατερίνη Γιαννακάκη
Ευαγγελία Τσιβολεδάκη
Φάνη Βλαχάκη
Η Φανή Βλαχάκη ήτανε 80 χρόνων ανάπηρη μα οι νεοβάρβαροι του Χίτλερ δεν την λυπηθήκανε καν.

Να μου επιτρέψετε το Ριζίτικο αυτό να το αφιερώσω στην μνήμη της αείμνηστης Γιαγιάς μου Χαρίκλειας Γιαναράκη από τον Καλλικράτη Σφακίων και στα επίσης αείμνηστα αδέρφια της Νίκο και Μανούσο Γιαναράκη

[rickgreekoss]

Ριζίτικα, παράδοση, Ιστορια, ηθη και εθιμα, αυτη ειναι η πολιτιστικη μας κληρονομια.

[Sifakas]

Το Σεπτέμβρη του 1943 λοιπόν ο Στρατηγός Κάρτα, επικεφαλής των Ιταλικών δυνάμεων του Λασιθίου, με τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας παραδόθηκε στους συμμάχους. Ο Πάτρικ Λη Φέρμορ τον φυγάδευσε στη Μέση Ανατολή. Ο Καπετάν Μανόλης Μπαντουβάς, πιστεύοντας ότι η ώρα της απόβασης είχε φτάσει, διέταξε μικρή ομάδα ανδρών του να μεταβεί στη Σύμη Βιάννου και να αιχμαλωτίσει τους στρατιώτες του γερμανικού φυλακίου που ήταν εκεί. Οι αντάρτες πήγαν αλλά στην προσπάθειά τους να αιχμαλωτίσουν τους δύο Γερμανούς του φυλακίου, μπλέχτηκαν μαζί τους σε πάλη σώμα με σώμα και τους σκότωσαν. Την επόμενη ημέρα, οργανωμένος  γερμανικός στρατός ανέβηκε στο χωριό Σύμη της Βιάννου, αναζητώντας τους στρατιώτες του φυλακίου. Οι αντάρτες με επικεφαλής τον Καπετάν Χρήστο Μπαντουβά δίδουν σκληρή, ολοήμερη, νικηφόρο μάχη με τους γερμανούς στη Σύμη. Τέσσερις  δεκάδες  γερμανοί νεκροί και δέκα αιχμάλωτοι. Μετά τη μάχη οι κατακτητές καίνε τα χωριά της Βιάννου και εκτελούν τους κατοίκους. Οι Βρετανοί αξιωματικοί Σύνδεσμοι αποφασίζουν να φυγαδεύσουν τον Καπετάν Μανόλη Μπαντουβά και τους άντρες του στη Μέση Ανατολή. Η καταστροφή της Βιάννου συνδέθηκε με την απόδοση ευθυνών από μέρους του πληθυσμού στο πρόσωπό του. Έπρεπε να απομακρυνθεί γρήγορα από την Κρήτη. Η πρώτη προσπάθεια από τα νότια  του νομού Ηρακλείου, (παραλία Τρυπητή), αποτυγχάνει. Αποφασίζουν να τον φυγαδεύσουν από την παραλία του Ροδάκινου. Στην αποστολή φυγάδευσης συμμετέχει ο επικεφαλής των Βρετανών Συνδέσμων Ταγ/χης Τομ Ταμπάμπιν (Ιωάννης) με τον ασυρματιστή του Τζων Λιούις. Ο Λοχαγός Ζαν Φήλντιγκ (Αλέκος) με τον ασυρματιστή του Νεοζηλανδό Κιούι Πέρκινς. Ο Λοχαγός Ραλφ Στόκμπριτζ (Σήφης) με τον ασυρματιστή του Τζων Στάνλευ. Ο Λοχαγός Άλεξ Ρέντελ (Αλέξης). Στην ομάδα φυγάδευσης στη Μέση Ανατολή συμμετείχαν και δέκα άντρες της ανταρτικής Ομάδας Κρουσώνα υπό τις διαταγές του Μενέλαου Ξυλούρη αλλά και άλλοι κρητικοί καταδιωκόμενοι των γερμανών. Οι αντάρτες κατέληξαν, περιμένοντας το μέσον για να φύγουν, στις νότιες παρυφές των Λευκών Ορέων στην περιοχή Τσιλίβδικα. Είχαν ενισχυθεί και από Ροδακινιώτες, Αμαριώτες Σφακιανούς και από τις δύο ανταρτικές ομάδες του Καλλικράτη, του Νικολάου Μανουσέλη ή Γιατίπη και του Ανδρέα Μανουσέλη ή Μανουσαντρουλή. Οι γερμανοί κατεδίωκαν τον Καπετάν Μανόλη βήμα προς βήμα. Στα Τσιλίβδικα προδόθηκε η παρουσία της πολυπληθούς αυτής ομάδας και γερμανοϊταλική περίπολος τους εντόπισε. Οι αντάρτες έδωσαν μάχη (4 Οκτωβρίου 1943) και εξουδετέρωσαν όλους τους γερμανοϊταλούς (δεκαεφτά και τον Έλληνα  διερμηνέα τους). Στη μάχη διακρίθηκαν οι ομάδες του Καλλικράτη ο Νικόλαος Γιατίπης και ο Ιωάννης Βουγιουκαλάκης του Μανούσου. Οι γερμανοί αποφάσισαν τότε με εσωτερική διαταγή του Διοικητή Φρουρίου Κρήτης Μπρούνο Μπρόγερ να καταστρέψουν τα κοντινά χωριά, (της περιοχής Τσιλίβδικα), Καλή Συκιά και Καλλικράτη για παραδειγματισμό. Το έργο ανέλαβαν γερμανικός τακτικός στρατός και το Ελληνικό Καταδιωκτικό Απόσπασμα  Κακοποιών Ε.Κ.Α.Κ. ή Jacte Commando του Φριτς Σούμπερτ. Μετά τη μάχη στα Τσιλίβδικα οι άντρες των παραπάνω χωριών Καλή Συκιά και Καλλικράτης είχαν ειδοποιηθεί και κατέφυγαν στα ορεινά. Οι γερμανοί και οι Σουμπερίτες, όπως άλλωστε το συνήθιζαν,   ξέσπασαν πάνω στις γυναίκες στην Καλή Συκιά και εφάρμοσαν ένα σχέδιο για τον Καλλικράτη. Τις δυο πρώτες ημέρες που έφτασαν στον Καλλικράτη, (6 Οκτωβρίου 1943), διέδιδαν ότι αναζητούσαν όπλα και οι κάτοικοι δεν είχαν λόγο να φοβηθούν. Ορισμένοι πίστεψαν και υπέμειναν τις συνέπειες. Ο συνολικός απολογισμός του Καλλικράτη, (στις 8 και 13 Οκτωβρίου 1943), ήταν 31 νεκροί, 21 άντρες και 10 γυναίκες, η τελειωτική πυρπόληση και η  λεηλασία του χωριού. Η αποστολή φυγάδευσης από την παραλία του Ροδάκινου απέτυχε, η ομάδα αποσύρθηκε συντεταγμένα και τελικά η διαφυγή επιτεύχθηκε στα μέσα Νοεμβρίου του 1943.
Στο Σούμπερτ αποδόθηκε κατηγορία για τον Καλλικράτη, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Την ίδια τύχη είχαν και οι δοσίλογοι που τον συνόδευαν και εκτελέστηκαν από τους αντάρτες μετά την κατοχή. Στο Στρατηγό Μπρόγερ, κατά παράδοξο τρόπο, δεν αποδόθηκε κατηγορία για τις εκτελέσεις και την πυρπόληση του Καλλικράτη. Στη διάρκεια της Κατοχής αποκλειστικά υπεύθυνοι για ότι συνέβαινε  ήταν πάντοτε οι Γερμανοί Διοικητές της Κρήτης. Αυτοί αποφάσιζαν κι αυτοί έδιδαν τις εντολές. Και το απόσπασμα Σούμπερτ δρούσε με την ανοχή και την άδειά τους.
Στην απόφασή του το στρατοδικείο δέχεται ότι ο Στρατηγός Μπρόγερ ήταν υπεύθυνος για τις εκτελέσεις σε 33 χωριά της Κρήτης τα οποία κατονομάζει :

Παλαιά  Ρούματα (19 ατόμων), Καλάθαινες (11 ατόμων), σε 5 άλλα χωριά  της  επαρχίας  Κισσάμου (25 ατόμων), Άνω  Μέρος (42 ατόμων), Γερακάρι  (55 ατόμων),
Κρύα  Βρύση (35 ατόμων), Γουργούθι – Καρδάκι – Δρυγιές – Βρύσες – Σμιλέ (46  ατόμων), Γδόχια (43 ατόμων), Πεύκος (19 ατόμων), Μουρνιές (32 ατόμων), Μονή  Άνω Βιάννου (6 ατόμων), Μύθοι (4 ατόμων), Κεφαλοβρύση (36 ατόμων), Ρίζα (56  ατόμων), Κρεββατά (23 ατόμων), Μύρτος (18 ατόμων), Αμιρά  (114 ατόμων),
Συκολόγος  (1 ατόμου), Αγ. Βασίλειος (33 ατόμων), Καλάμι (2 ατόμων),                                           Ψαρή  Φοράδα (7 ατόμων),   Βαχός (32  ατόμων), Μάλλες (23  ατόμων), Σύμη (23  ατόμων), Χριστός (8  ατόμων).

Υπεύθυνος θεωρήθηκε για την πυρπόληση και καταστροφή 21 χωριών :
Γδόχια, Κεφαλοβρύση, Πεύκος, Κάτω Σύμη, Κρεββατάς, Συκολόγος, Μουρνιές,   Μύρτος, Καλάμι, Λίμνη, Έλος, Φλώρια, Κούνενι, Γοργούθι, Καρδάκι, Δρυγιές, Βρύσες, Σμιλέ,   Άνω Μέρος, Γερακάρι και Κρύα  Βρύση.

Όλοι Αθάνατοι, μη ξεχάσουμε.

[jrorsjrorsjrorsjrors]

Συγκλονιστικό Ριζίτικο, αθάνατοι ήρωες

[ΜαρίαΠαπουτσάκη-ρι]

Αθάνατοι!Τιμή και δόξα για όσους και όσες έπεσαν για την πατρίδα, στα άγια χώματα της Κρήτης μας!Ευχαριστουμε.

[Sifakas.Kritikos]

Αθάνατοι Σήφακα, χιλιάδες οι ήρωες στην Κρήτη μας για την Λεύθεριά μας, μπράβο που τα προβάλεις.

[DonDoriakkirs]

Χιλιάδες θυσίες, ατελείωτο αίμα για την Ελευθερία της Πατρίδας μας, και τα Ριζίτικα τιμάνε αυτούς τους αγώνες μοναδικά.Συγχαρητρια για τις αναρτήσεις