Nostalji: Eskileri Düşünmek Sizi Öldürebilir mi?

Şu fotoğraflara bir bakın. Sizde nasıl bir his uyandırıyor? Eski günlere hasret duyduğunuzu hissediyor musunuz? Bu çok tuhaf bir his değil mi, bu fotoğrafların bir kısmı 30'lardan, 50'lerden, 70'lerden... Bu kanalın izleyicilerinin önemli bir bölümünün var olmadığı zamanlardan... Buna rağmen fotoğrafların siyah beyazlığı mı, bizde uyandırdığı duyguları artık yitirdiğimizi düşünmemizden mi, başka bir nedenden mi bilinmez, nostaljik duyguları tetikliyor. Neden? Bu nostalji hissi nereden geliyor? Ve bu duyguları hissedenler hastalıklı olabilirler mi? Gelin bir bakış atalım.

#Nostalji #NostaljiHastalığı #İsviçreHastalığı

00:00 Giriş
01:12 Nostalji Ne Demek?
01:32 İsviçreli Askerler Neden Hastalanıyor?
02:12 Nostalji Hastalığını Yaşayan Askerler!
04:00 Nostalji Hastalığının Gerçek Yüzü Neydi?
05:36 Askerler Neden Bu Hastalığa Yakalandı?
06:32 Nostaljiden Sıla Hasretine...
07:28 Geçmişe Olan Düşkünlüğümüz Nereden Geliyor?
09:00 Nostaljinin Evrimsel Avantajları Neler?
10:08 Nostaljik Hisler Neden Bizi Destekliyor?

***

📽️ Videografi & Post-Prodüksiyon: Çınar Ege Bakırcı

Evrim Ağacı'nın Türkiye'de bilim anlatıcılığı çalışmaları tamamen okurları ve izleyenleri tarafından maddi olarak desteklenmektedir. Yaptıklarımızı faydalı buluyorsanız ve daha fazlasını yapmamıza katkı sağlamak isterseniz:

Yanımızda durduğunuz için çok teşekkürler! ❤

***

BAZI FAYDALI BAĞLANTILAR:

[evrimagaci]

💪 DESTEKÇİLERİMİZE KATILIN: Evrim Ağacı'nın Türkiye'deki bilim anlatıcılığı çalışmaları, yalnızca okurları ve izleyenleri tarafından maddi olarak desteklenmektedir. Bu destekler olmaksızın çalışmalarımızı sürdürmemiz mümkün değildir. Eğer yaptıklarımızı faydalı buluyorsanız ve daha fazlasını yapmamıza katkı sağlamak isterseniz, destekçilerimiz arasına katılabilirsiniz (önem/fayda sırasına göre dizilmiştir; ancak size en kolay/faydalı gelenle destek olabilirsiniz):


Yanımızda duran harika insanlar arasına katılmayı seçtiğiniz için çok teşekkürler! ❤

[erhan]

''Geleceğe olan umut azaldıkça geçmişe duyulan özlem artar''

[ozcanarabaci]

"İnsan; geçmişin hasretçisi, geleceğin özlemcisi, yaşadığı anın şikayetçisidir."

―Charles Bukowski

[elifnurciftcioglu]

Nostaljiyi anmak bana kimi zaman burukluk ve acı verse de bir yandan tuhaf bir mutluluk da veriyor.Bir zamanlar nostalji hastalığı gibi bir terimin olması beni gerçekten çok şaşırttı ayrıca evrim ağacının birçok farklı konuya değinmesi ve alışılagelmişin dışına çıkması da özgünlüğünü ortaya koyuyor.Teşekkürler evrim ağacı ekibi.

[okanuykuceken]

Eskileri bilmem ama her sene geçen seneyi bile özlüyoruz

[doganyaranli]

Videonun sonundaki nostalji ve siyasi olarak nasıl kullanıldığına dair verdiğiniz aydınlatma özel bir teşekkürü hak ediyor. İyi ki varsınız

[metesengeldii]

Geleceğe yönelik umut azaldıkça geçmişe dönük heves artar. Bu da Türkiye'nin içinde bulunduğu politik gerginliği Nostalji adı altında çok iyi açıklıyor.

[emreince]

Nostaljik politik vaatlerle kandırılan halkımızı çok güzel bir biçimde tanımlayan bir final çok iyi olmuş...

[hz.tulumpeyniri]

Ben nostaljiyi şöyle yorumlamıştım : insanlar bilinmezlikten korkar, gelecekte de ne yaşayacağımızı bilemeyiz ama geçmişteki yaşadığımız olayları biliriz yani bilinmez bir şey olmadığı için korkulacak bir şey de olmaz ve huzur hissederiz

[onurbole]

Videoyu izlemeden şunu belirteyim, ben disiplinlerarası sosyal bilimler çalışan bir akademisyenim ve yüksek lisans/doktora sürecinde insanlığın ürettiği idealler, hayali dünyalar üzerine çalıştım. Şunun iyice bilincine vardım: Ne kadar iyi niyetle çıkmış olursa olsun, geçmişten gelen bir öze, nostaljik bir özleme (ki bu da bir hayali dünyadır, geçmişi yeniden kurgulamaktır) dayanan hemen hemen bütün idealler felaketle sonuçlanıyor. Bu da zamanla bende nostaljiye karşı bir alerjiye sebep oldu. Yok 90'larda çocuk olmak, yok asr-ı saadet, yok aman aman 70'lerin protest kültürü, tüm bunları ve benzerlerini duyunca tüylerim diken diken oluyor. Her dönemin artıları eksileri vardır, etraflıca bakınca öğrenilecek ve ders alınacak yönleri vardır, fakat bir döneme öykünüyorsanız, siyah beyaz bakıyorsanız, fazladan duygulanıyorsanız bir adım geri atıp uzaktan genel resme daha dikkatli bakın derim.

Bu arada nostaljiye alerjim var derken, ilerleme fetişisti biri de değilim, geleceğe dair projeksiyonlarda da temkinliyim. Fakat aradaki fark şu: Geleceğin belirsizliğinin hep bilincinde olduğumuz için sorgulaması daha kolay oluyor. Geçmişten aldığımız fikir ve tecrübeler konusunda kendimizden komik ölçüde emin, sabit fikirli, şartlanmış, orayla duygu bağı kurduğumuz için şimdiki zamanı ve geleceği oradan hareketle temellendirdiğimizde işler tehlikeli hal alabiliyor. Hele o nostaljik hezeyanlar şu anki dünyaya dair karamsarlık, nefret gibi duygulara sebep oluyorsa. Bunun ortaya çıkardığı tehlikeli, yıkıcı kitle hareketleriyle dolu tarih.

Tabi ki bundan komple kurtulacak ya da bunu isteyecek değiliz. Güzel anıları hatırlamak zaten beynimizin sağlıklı kalmak için ihtiyaç duyduğu bir mekanizma. İşimize yaradığında geçmişteki başarılarımızı, güçlerimizi hatırlamakta falan da sıkıntı yok. Fakat bundaki yanılsamaların farkında olmak da bir o kadar önemli, özellikle belli bir döneme dair oluşan algı kitlelere yayılıyorsa.

Şimdi videoyu izleyebilirim ✌🏻

İnsan, epizodik belleğinde yer alan ve ona haz vermiş bilgileri hatırlayınca ömrüne ömür katar. Şahsen 1998-2008 yılları arası benim için en keyif verici yıllardır ve o yılları hatırladıkça mutlu olurum. O yıllara ait fotoğraflara baktıkça, o dönemin popüler müziklerini dinledikçe bu mutluluğum katlanır. Sanırım bu durum benim vücuduma da iyi gelecektir.

Bu durumun tam tersi de var. Çocukluk döneminden kalan herhangi bir t*ciz olayı da büyük ihtimalle anısal belleğe kaydedilmiştir. Bu noktada birey o bilgiyi hatırlamaya başlarsa canı sıkılacak ve travma yaşayacaktır.

[felixdogan]

Yunanistan'da Bizansçı, Türkiye'de Osmanlıcı "politikaların" olması sanırım son kısmı açıklar nitelikte. İkisi de büyük imparatorluklar ama "eskiye dönüşmeye çalışmaktansa gelecek için uğraşmak daha mantıklı bence"

[vicnox]

Bugün ne kadar basit olduğunun farkında olduğumuz durumların eskiden, bilimin daha geride olduğu dönemlerde ne kadar yanlış anlaşıldığını bazen akıl hayal almıyor

[voroshilovechelon]

"O küçük bir köy evi, uzak ücra yerde
İçimde kanar gibi, bin dert katar derde
Annem beni beklerdi, bakıp bakıp yola
O çok merak ederdi, gözü dala dala
Nerde anam nerde ben
Çoktan düştüm derde ben
Ağla gözüm ağla

Ben burdayım sen var ol haber alsam ana
Şu dağlar verse bir yol varsam gitsem sana
Ah bir köye dönsem ocak tütse baştan
İşte geldim desem aşıp dağdan taştan
Nerde anam nerde ben
Çoktan düştüm derde ben
Ağla gözüm ağla."

Bu şarkı ile İÜ Konservatuvarına girmiştim, yıllar sonra şarkının Türkçe adının Hasret olduğunu öğrendim. Amerikan İç Savaşı döneminde yasaklanmış daha sonra da İkinci Dünya Savaşında. Bu çevirisi de 1950 Orta Okul Müzik Kitabından (Ferit Hilmi Atrek) Adapte Eden: H.B. Yönetken, İngilizceden çeviren Ali Ulvi Elöve. Bu müzik kitabı ve eski bir belgesel dışında hiçbir yerde bu şarkıyı bulamadım.

[Derya]

Çocuk yetiştirirken ebeveynlerin onlara iyi anılar yaşatmaya önem vermesi gerekiyor. Bir çocuk ne kadar çok iyi anılar biriktirirse, İleri yaşlarda o kadar güçlü olur. Nostalji öldürmez yaşatır.

[louiscachet]

bu kanal cidden aklımı okuyor ya bunun başka açıklaması olamaz

[mahirdidin]

Nostalji şu dönemler çok fazla zihnimizi kurcalıyor . Bu hissi derinden yaşadığım zamanlara denk geldi video ve çok iyi geldi ...

[sapansly]

Bu hastalığa çocukluğumdan beri sahibim eski şarkılar, nostaljik eşyalar ve bu tür sohbetler olunca hemen atlıyorum. Hatta dünyada sahip olunacak en iyi nostaljik şarkı arşivinin sahibiyim. Beni değiştirmeye çalıştılarsa da başaramadılar ve beni böyle kabullendiler. Bu durumumdan hiç şikayetçi olmadım. Benim için en iyi terapi her zaman bu nostalji tutkusu oldu. Kafamı dağıtmak için hep eski şarkılara sarıldım. Gün geçtikçe bu tutkum niye bu kadar arttı diye düşündüm ve coğrafi şartların eskiye özlemi daha çok arttırdığını keşfettim. Bu konuya değinmeniz beni mutlu etti çok teşekkür ederim. Hep zaman yolcusuydum ve hep öyle kalacağım:))

[Beyaz]

Video sayesinde nostaljiye ne kadar bağlı olduğumu fark ettim. Hayatımın en güzel dönemimi yaşadığımı düşündüğüm 2009-2012 arası döneme gerçekten bağımlıyım. O dönemde çekindiğim fotoğraflara saatlerce bakıp o dönemin şarkılarını dinleyince çok mutlu oluyorum. Meğer bunun altında eskiyi özlemek dışında çok daha derin anlamlar varmış. Video gerçekten çok bilgilendirici olmuş diyeceğim de Evrim Ağacı'nın hangi videosu böyle değil ki? Teşekkürler

[Sophis]

Evrim ağacı, yaptığınız videoda seyrettiğimiz ve hissettiğimiz en doğru ve en güzel politik nostalji ;
"Hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir" sözü