Şakiro - Mîr Beg

Şakiro - Mîr Beg

[riberates]

Bu şarkı Cıbranlı Halit Bey üzerine söylenmiştir. Cıbranlı Halit Bey Sultan Abdulhamid'in istanbulda Yıldız sarayının yanı başında kurdurduğu aşiret okulunda okumuş, Sultan Abdulhamid'e çok bağlı, Hamidiye alaylarında Miralay rütbesine kadar yükselmiş, 1.dünya savaşında ruslara karşı çok başarılar elde etmiş ve rusları bingölde durdurmuş, cibranlı aşiretine mensup Kürt bir komutandır. Saltanat ve Hilafetin kaldırılması ve ardından gelen Kürt ayaklanmalarında en büyük pay kuşkusuz onundur. Kendisi ve Yusuf Ziya bey m. kemalin bizzat emriyle bitliste idam edilmiştir. Dengbejide de bundan bahsediliyor. Ama asıl dikkat çekici nokta Şakiro'nun birkaç dengbejisinde de geçtiği gibi bu dengbejide de Sultan Abdulhamid'ten bahsederken saygıyla bahsetmesidir. Buda gösterir ki Kürtlerin Sultan Abdulhamid'e bağlı olduğu ve ona saygı gösterdiği lakin cumhuriyet ve m. kemale de karşı olduğudur.

[bedrxanbeg]

Begler nereye gitse asildir yigittir tüm beg aşiretine bin selâm olsun

[armeniakurdistan]

hingî xweş dibêje ez dimirim, mirov dixwaze bimire.

[ahmetok]

Ey Miro,
Mir Beg’in babasının boyu ince, narin,
Ağzından çıkan sözler gül gibi,
tatlı ve güzel,
Gel hadi, gel!
ben sana yapma demedim mi
Alaylı Beg’in ve Şêxê Wara'nın coşkusuyla hayranım Bavê Mir Beg’e.
Bavê Mir Beg küçüktü, huysuzdu ve bilgisizdi,
Eskiden Bavê Mir Beg’i İstanbul’a gönderdiler.
Orada yandı, orada yok oldu.
Bugün bile akşamdan sabaha onun acısıyla kıvranıyorum.
Gel hadi, gel!
Aman gel, aman gel!

Miro, zavallı, beni kendi acında erit,
Çabuk ol, ben tükeniyorum, ölüyorum...
Ah, dayanamıyorum,
Kader fanidir, dünya boş,
Korkarım öleceğim, Bavê Mir Beg’siz,
Korkarım ona doyamadan gideceğim.

Ey Miro, sabah oldu,
Mir Beg’in babasının boyu yine ince, narin,
Taze reyhan gibi, kokusu mis gibi yayılan,
Sabah olmuştu,
Bavê Mir Beg evden çıktı, atına bindi,
Kelek bölgesine doğru yol aldı.
Delû Qaso’nun yanına vardı.
Mir Beg’in ölüm haberi yayıldı,
Aşiret içinde, Xwêytîler arasında dolaştı.
Bavê Mir Beg’in eli tutulamadı,
Kızlar ve gelinlerin arasında sessizce geçemediler,
O acı dalga dalga yayıldı.

Hey hey hey hey,
Gel hadi, gel hadi,
Gel ey can, gel ey can...

Miro, zavallı, beni acında erit,
Çabuk ol, ben tükeniyorum, ölüyorum...
Ah, dayanamıyorum,
Kader fanidir, dünya boş,
Korkarım öleceğim Bavê Mir Beg’siz,
Korkarım ona doyamadan gideceğim.

Ey Miro, sabah olmuştu,
Bitlis Valisi ile Muş Mutasarrıfı kendi aralarında danıştılar,
Sonunda Bavê Mir Beg’i evinden çıkarmaya karar verdiler.
Xulam, halktan genç bir köleydi,
Kafir Belo onu sürükleyerek götürdü,
Özel düzenler, törenler hazırlandı.
Bavê Mir Beg de evinden çıktı, atına bindi.

Miro, ey Miro,
Bir erkeğin utanması ayıp değil,
Bilemezsin ki Sultan Abdülhamid Paşa döneminde,
Kaç kayıt ve zincir hazırlandı,
Mala Aladin Paşa için.

Gel hadi, gel hadi,
Aman gel, aman gel...

Miro, zavallı, beni kendi acında erit,
Çabuk ol, ben ölüyorum...
Ah, dayanamıyorum...
Kader fanidir, dünya boş,
Korkarım öleceğim Bavê Mir Beg’siz,
Korkarım ona doyamadan gideceğim.
(Türkçeye çevrilince anlam kaybı yaşanıyor ve kelimelerin için boşalıyor yinede kaba taslak anlamak isteyenler için yazdım)

[yaserdural]

Mîr Beg - gotin
Lo lo Miro bejna bavê Mîr Begê mi zirav e ji kulilka dev beyara hûy were hey were
gidi mi ji te ra nego meke bi gurra Alayî Begê Şêxê Wara heyran Bavê Mir Begê min piçûk û xişîm û nezan bû
berê Bavê Mir Beg dane Stenbola şewitî îstîndaqa nav duwala ez nemînim îro ji êvara Xwedê da derbas kirin nav neyara
hûy were hey were...
eman were eman wer eman wer...
Miro tu meskin bi gurra mi bike wêy hêy zû bike were ez dimirim dimirim... lo ez nemînim
felek fanî ye boş dunya ye
tirsim bimrim Bavê Mir Begê wêy hêy xwe têr nebînim
Lo lo Miro sibe ye bejna Bavê Mir Begê mi zirav e ji tayê rihana zo bi zo ye sibe ye Bavê Mîr Beg ji malê siwar bû li kêlekê tê norîna Delû Qaso ye xwezil navê mirina Bavê Mîr Beg bihata nava eşîra Xwêytî ye
destê Bavê Mir Begê mi kelemçe nekirana
nava qîz û bûkê eşîra Xwêytî ra derbas nekirana bi navê ro ye
hey hey hey hey were hey were hey hûy were
eman were eman wer eman wer... ax hay
Miro tu meskin bi gurra mi bike wêy hêy zû bike were ez dimirim dimirim... lo ez nemînim
felek fanî ye boş dunya ye
tirsim bimirim Bavê Mîr Begê wêy hêy xwe têr nebînim
Lo lo Miro sibe ye Waliyê Bîdlîsê miteserife Mûşê ji xwe ra şêwir kirin reben ez im şandin Bavê Mîr Begê min ji malê teklif kirin
xulam lawê xelkê bû Kafir Belo ji tewlê kişande rext û ruşme pêda kirin gidi Bavê Mîr begê mi ji malê siwar kirin
Mîro ji mêra ra eyb e xema neke xem xirab e hey
gidi tu nizanî çuqas qeyd û zincîrê Sultan Evdilhemid Paşa hebûn bê temam ji bona Mala Aladin Paşa hazir kirin
hûy were hey were...
eman were eman wer eman wer... ax hay
Miro tu meskin bi gurra mi bike wêy hêy zû bike were ez dimirim dimirim dimrim...
lo ez neminim felek fani ye boş dunya ye
tirsim bimrim Bavê Mîr Begê wey hey xwe têr nebînim.

[gramanos]

Ev kilam li ser Mîrê Bedirxanê Boton hatiye gotin

[cemalerol]

Çıqas qeydu zincilé evdülhemit paşa hebun jı bona mala aladdin paşa hazırkırın.aladdin paşa paşa yé muş eye.eşira rojka.

[medaymed]

BAVÊ MÎR BEGÊ MIN

Lo lo Miro bejna bavê Mîr Begê⁹⁸ mi zirav e
ji kulîlka⁹⁹ dev beyara!¹⁰⁰ hûy were hey were
gidî mi ji te ra nego meke bi gurra Alayî Begê Şêxê Wara
heyran Bavê Mîr Begê min piçûk û xişim û nezan bû
berê Bavê Mîr Beg dane Stenbola şewitî istîndaqa nav duwala
ez nemînim îro ji êvara Xwedê da derbas kirin nav neyara

hûy were hey were...
eman were eman wer eman wer...
Mîro tu meskin bi gurra mi bike wêy hêy zû bike were
ez dimirim dimirim... lo ez nemînim
felek fanî ye boş dunya ye
tirsim bimrim Bavê Mîr Begê wêy hêy xwe têr
nebînim

Lo lo Mîro sibe ye bejna Bavê Mîr Begê mi zirav e ji tayê rihana zo bi zo ye
sibe ye Bavê Mîr Beg ji malê siwar bû li kêlekê tê norîna Delû Qaso¹⁰¹ye
xwezil navê mirina Bavê Mîr Beg bihata nava eşîra Xweytî ye
destê Bavê Mîr Begê mi kelemçe nekirana
nava qîz û bûkê eșîra Xweytî ra derbas nekirana bi navê ro ye

hey hey hey hey were hey were hey hûy were
eman were eman wer eman wer... ax hay
Mîro tu meskin bi gurra mi bike wey hey zû bike were
ez dimirim dimirim... lo ez nemînim
felek fanî ye boş dunya ye
tirsim bimirim Bavê Mir Begê wêy hey xwe têr nebînim

Lo lo Mîro sibe ye Waliyê Bidlîsê miteserifê Mûşê ji xwe ra sêwir kirin
reben ez im şandin Bavê Mîr Begê min ji malê teklîf kirin
xulam lawê xelkê bû Kafir Belo ji tewlê kişande rext û ruşme pêda kirin
gidî Bavê Mîr begê mi ji malê siwar kirin
Mîro ji mêra ra eyb e xema neke xem xirab e hey gidî tu nizanî çuqas qeyd û zincîrê Sultan Evdilhemîd Paşa hebûn
bê temam ji bona Mala Aladîn Paşa hazir kirin

hûy were hey were...
eman were eman wer eman wer... ax hay
Mîro tu meskin bi gurra mi bike wêy hêy zû bike were
ez dimirim dimirim dimrim...
lo ez nemînim felek fanî ye boş dunya ye
tirsim bimrim Bavê Mîr Begê wêy hêy xwe têr nebînim.

98 Nûh Begê ye. Kurê Mîrza Begê serokê eşîra Xweytî ye. Birayê Hecî Mûsa Bege Xweytî ye.
99 Di qeydeke din de di şûna vê peyva kulîlk de peyva "rihan" te bikaranîn.
100 Erde ku nayê ajotin û çandin
101 Fermandarê dewleta Osmanî ye.


Şakiro
Antolojiya Dengbêjan
Ömer Güneş & İbrahim Şahin

[papatyakasim]

Türkçe anlamını bilen varsa yazabilir mi