#392: Wat populisten ons te zeggen hebben. Een gesprek met Martin Sommer

Ad Verbrugge in gesprek met journalist Martin Sommer over het hedendaagse populisme. “Ik denk dat we wel eens het einde van het liberalisme kunnen meemaken.”

In De Volkskrant schrijft Sommer als politiek commentator regelmatig over het thema populisme. Hij gaat in op het verleden van dit politieke fenomeen. “We hebben sinds nu twintig jaar, sinds Fortuyn, ervaring met populisme. Wij waren daar een voorloper in. De vraag is: waarom is het na twintig jaar niet gelukt om een stevige populistische partij op poten te zetten?” Volgens Sommer is daar voldoende ruimte voor. Populisten stellen namelijk, hoe uiteenlopend de partijen die eronder worden geschaard ook mogen zijn, enkele kernthema’s aan de orde: de EU, het klimaat en immigratie. “Naar mijn oordeel terecht belangrijke thema’s in de politiek. Je zou zo graag willen dat er een degelijke partij opstaat om tegenwicht te bieden.”

Het politieke midden bepaalt de marges van het debat. Sommer: “Als je deze drie kernwaarden bestrijdt sta je direct buiten de gebaande paden. Ik denk dat dat leidt tot radicalisering.” Links heeft daar geen antwoord op. Alhoewel, eigenlijk zijn de assen links en rechts überhaupt niet meer adequaat om de politieke tegenstellingen te omschrijven, zo stelt Sommer. Hij ontwaart een andere tweedeling: “De groep mensen die om de overheid cirkelen in wat voor manier dan ook, en de mensen die daar ‘last’ van hebben.” Overheid bedoelt Sommer dan in een brede zin: het klimaatbeleid, immigratie, maar ook bijvoorbeeld de universiteiten en de mediakanalen.

Bovendien zit er ook een duidelijke morele component aan, zo stelt Sommer. “Wat die groep [populisten] enorm stoort is de moral highground van de andere kant.” Wat dat betreft lijken de ontwikkelingen hier op die in de Verenigde Staten. “Ik denk dat veel mensen zich door de morele druk van de Democraten gekleineerd of in de hoek gedrukt voelen. Daar worden mensen ontzettend kwaad van.” Traditioneel gezien kende het liberalisme het onderscheid tussen privé en publiek. Sommer: “De morele druk om het goede te doen dringt ook binnen in jouw privéleven. En als we niet uitkijken komen we in een totalitaire toestand terechtkomen.” Het is dan ook tijd om te luisteren van wat populisten ons te zeggen hebben. “Ik denk dat we wel eens het einde van het liberalisme kunnen meemaken.”

--

0:37 Waar komt jouw fascinatie voor het populisme vandaan?
4:31 Hoe kijk jij naar het Nederlandse populisme in de context van Europa?
11:50 Heeft in jouw ogen links de boot gemist?
16:50 Wat ontwikkelt zich sociaal-cultureel gezien met het populisme? Jij zegt dat je het begrijpt.
22:21 Over de kritiek die zowel Trump, Baudet als de AfD in Duitsland hebben op ‘de media’
28:45 Dus je zegt: wat we in de Verenigde Staten zien gebeuren verschilt niet eens zoveel van hier?
33:03 “Ik denk dat we wel eens het einde van het liberalisme zouden kunnen meemaken”
40:26 Over de staat als nieuwe religie, ondersteund door wetenschap: “En dat leidt direct tot populisme. Door het wetenschappelijke omhulsel wordt de ruimte steeds kleiner.”

--

De Nieuwe Wereld TV is een platform dat mensen uit verschillende disciplines bij elkaar brengt om na te denken over grote veranderingen die op komst zijn door een combinatie van snelle technologische ontwikkelingen en globalisering. Het is een initiatief van journalist Paul van Liempt, filosoof Ad Verbrugge en David van Overbeek

De Nieuwe Wereld TV wordt gemaakt in samenwerking met de VU, Centrum Ethos en Filosofische School Nederland.

Volg ons!

[martijnthomas]

Een mooi en verdiepend gesprek! Veel nieuwe inzichten opgedaan.

[justint.]

Eindelijk een keer een gast die het inhoudelijk over populisme kan hebben zonder het meteen verwerpelijk te doen lijken.

[zaniwoob]

Wat hier buiten beeld blijft is de invloed van veiligheidsdiensten op de media en in de populistische bewegingen zelf. Ongeacht het ogenschijnlijke en breeduit gemeten disfunctioneren van populistische partijen blijft het verzet tegen centralisering van macht en uitbreiding van populatie controle en verzwakking van deze populatie(cultuur, zelfbeschikking, bevolkingsgroei, moraal, zeden ect ect) groeien.

[lisaahtjuh]

We want more! Wat zullen veel mensen zich herkennen in hem.
Opvallende was ook dat bij de P.S. verk. 2018 FVD letterlijk bij bijna alle partijen zetels had weggesnoept.
Fijn om ook eens een heldere filosofische kijk en duiding van onze stroming tot me te kunnen nemen✌🍀⚘❤

[lucaspolderman]

Inderdaad een mooi en inspirerend gesprek. Misschien om voor een volgende keer de VN agenda 20-30 meenemen in jullie beschouwingen? Deze 17 sdg ‘s lijken leidend in de mondiale ontwikkelingen die gaande zijn, waarin COVID-19 een dankbare kapstok lijkt.

[GekkeMalloot]

Leerzaam gesprek. Mooi hoe gedurende het gesprek de duiding van een morele dwingende overheid en instituties helder werd gemaakt. Zie uit naar het afgesproken vervolg.

[saintkaaz]

Na een minuut komt hij met Chris Aalberts als bron... dan ben je af.

Die Aalberts past geen hoor en wederhoor toe. Hoe weet ik dit? Omdat ik de mensen waar Aalberts over schrijft dit gevraagd heb.

[Theresia]

Ad, lager opgeleide kan niet meer!! het is theoretisch opgeleid!!

[RAYMONDDH]

wat kan je moe worden over de manier van praten die ad doet

[markstaddon]

Helaas dat je zegt dat Pim Fortuyn aan het shoppen was in het midden wat niet lukte.
Dit is incorrect lees zijn boek "de verweesde samenleving"maar eens.
Verder vond ik het een boeiend gesprek met analyses waar ik me wel in kan vinden.

[marjanhemme]

Goed bespiegelend gesorek waarvoor hartelijk dank.🌺 Vervolg graag

[hatsunemikussnzbmindcontro]

N E X I T, .. make The Netherlands GREAT AGAIN
Op zouten Rutte 🤧⚠️

[tenonakin]

Waarom hebben jullie nog nooit iemand van het FVD geinterviewd? Wat houdt jullie tegen?

[birchmontthat]

leuk om te zien hoe Ad per aflevering meer roodpilt

[frearkdevries]

He he eindelijk, het hoge woord is er uit, links rechts bestaat niet meer ... het gaat om maatschappelijke thema's. Politiek is "a dead man walking"