Hemşince

Hemşince bugün nerede konuşuluyor?
Hemşince ile Ermenice arasındaki bağ nedir?
Türkiye’de hala konuşulmakta olan Ermenicenin hangi lehçeleri var?

➤ Katkılarınız için;
● YouTube Katıl butonunu kullanabilir veya
● BTC: 137dKrptrXxNbYBkJ2n5PMtnbRafziqCXT
● ETH: 0x71d548f6ab10579f1b355f58766c826f259158a7
● DOGE: D7MdUbtybSvDt2CDwkpyXYMW4s3iVm5jfe

[cengizhanyildirim]

Batman'ın Sasun ilçesini de ziyaret edin.Orada da Ermenice yaygın olarak konuşuluyor.Sonradan Araplaşmış ve Kürtleşmiş olsalar da Ermeniceyi unutmayanlar var.Tehcirden ve Kürt aşiretlerinin saldırısından korunmak için kendilerini gizlemişler.

[FACILITY.]

Sevan bey Kıpçakların Ermeniler ile olan bağlantısı nedir bilim insanları Ermeni halkının %10'nun Kıpçak olduğunu söyledi bunun hakkındaki görüşünüz nedir ?

[sakiraksu]

Rize Hemşinlisiyim. Öncelikle şunu söylemeliyim. Osmanlı dönemindeki Hemşin İkizdere-Arhavi-İspir arasında kalan bölgenin adı. Bu bölgenin idaresine 3 ayan (Kaymakam diyebiliriz) atanıyor. Merkez Ayanlık bu günkü Hemşin. Bunun dışında Kaptanpaşa ve Fınddıklı'da da 2 ayan var. Bu bölgelerde Türkçe'den başka dil yok. Bu dilin konuşulduğu bölge Hopa ve Kemalpaşa köyleri. Bir bilgi daha vereyim. Osmanlı Trabzon'u aldığı güne kadar hiç bir tarihi kaynakta Hemşin diye bir isim yok. Bu da Hemşinlilerin İran Horosanı bölgesinden geldiğini göstermekte. Hopa Hemşinlileri ile Rize Hemşinlilerinin akraba topluluklar olduğuna inanırım. Çünkü Rize Hemşin'i denilen bölgede Türkçe içinde kullanılan 250 civarında kelime vardır ki bu kelimelerin anlamını sadece Hopa Hemşinlileri bilir. Birileri "Rize Hemşinlileri dillerini unutmuşlar" der ki bu tarih bilimine de sosyoloji bilimine de aykırıdır. Çünkü Rize Hemşin'i de tıpkı Hopa Hemşin'i gibi sahilden uzak, dağlarda izole bir bölgedir. Hemşinlilerin komşusu olan Lazlar, Gürcüler dillerini unutmadılar da Hemşinliler mi unuttu? Hadi diyelim bu doğru, bu insanlara Türkçeyi kim öğretti? Benim Hopa Hemşinlilerinin dili hakkındaki düşüncem şudur. Horasan'dan yola çıkan, göçebe bir halk olan Hemşinlilerin bir kısmı bu gün Rize Hemşin'i dediğimiz bölgeye geldiler. Bir kısmı ise bu gün Karabağ denilen bölgede 200 sene kadar kaldılar, Bölgeye Arap akınları başladığında bölgeden göç ederek Hopa ve Kemalpaşa dağlarına yerleştiler. Bu dil işte bu süreçte bir nevi pazar dili olarak ortaya çıktı. Öncelikle Hopa Hemşinlilerinin konuştuğu dil hakkında bir bilgi vermeliyim. Bu dil tıpkı Türkçe gramer yapısındadır. Yüklem sondadır, kelimeler sondan ek alır, bükümlü dildir. Yani cümle dizilişi Ermenice gibi değil Türkçe gibidir. Bu Türkçe gramer içinde de sadece Ermenice değil Türkçe, Kürtçe, Luvice, Urartuca, Süryanice, Farsça, Arapça, Zazaca, Kıpçakça vb. kaynağı bilinemeyen, tespit edilemeyen arkaik dillerden de kelimler vardır. Nişanyan önemli bir şey söylüyor. "Bu dili konulurken anlamıyorum ama yazılınca anlıyorum" diyor. Neden böyle olduğunun sebebini biliyor ama ama söylemiyor. Hopa tarafında birileri bu dili yazıya dökerken konuştukları dilde olmayan (Hiç bir zaman olmamış) kelimelerin yerine Ermenice kelimeler yazıyor. Oysa bu dili konuşan yöre halkı konuştukları dilde olmayan kelimelerin yerine Türkçe kelimeler kullanırlar. Dili geçelim. Yöre halkının mitolojik inançlarına, kültürlerine bakalım. Hemşinliler ile Ermenilerin ortak noktası yok denecek kadar azdır. Mesela kıyafetler benzemez. Mesela Ermenilerde Tulum yoktur. Gelenekler neredeyse hiç benzemez. Tarihte 93 harbi diye bilinen 1977-1878 Osmanlı Rus savaşında Batum, Gönye, Hopa tarafından binlerce Hopa ve Rize Hemşinlisi aile Ruslardan kaçarak Akçakoca, Düzce, Sakarya, Karasu tarafına göçmüştür. Bunlar Ermeni ise neden ordusunda Ermeni birliği olan Rus askerlerinden kaçtılar. 1914'de Ruslar Hemşin ve Çamlıhemşin'e girdiğinde neden Ermeni askerlerini ilçe merkezlerine sokmamıştır? Birileri açıkça yalan söylüyor. 1877-78 Savaşından beri 40 yıldır Rusların hakimiyetinde olan bölgede Türklerin binlerce Ermeni'yi öldürdüğünü söylüyor. Bununla yetinmiyor Kemalpaşa'daki Ermeniler alıp 130 Km. ötede Ardanuç'taki Cehennem deresindeki kayalıklardan atarak öldürdüğünü söylüyor. Bakın size bir bilgi daha vereyim. Nişanyan bunu da bildiği halde söylemiyor. Hopa Hemşinlileri Yusufeli, Ardanuç, Şavşat tarafında yaşayan Türkçeden başka dil bilmeyen topluluklara Pallik derler. Kendilerine Pallik nedir dediğinizde "Türkçeden başka dil bilmeyenler" derler. İnternette kısa bir gezinti yapın ve Kıpçakları okuyun. Tarihi süreç içinde çeşitli isimlerle bilinen Kıpçakların isimlerinden biri Palladi'dir. Bugün Hopa'da yaşayan Palaşoğlu ailesi bunların bakiyeleridir. Stalin tarafından 1944'de Batum ve Gönye tarafından Ahıskalılarla birlikte sürülen Hemşinliler 150 sene sonra akrabaları ile buluşturlar. Sürgünde gidenler Türkçe konuşuyor. Böylesi izole bölgede yaşayan insanlara Türkçeyi kim öğretti?

[unnoprious]

Sevan Bey, benim Ananem (Rize merkezden, Aleksanlardan, Rum kökenli) Çayeli Raşotlulara gelin gelmiş fakat Rize merkezde oturuyorlarmış, onu dedem Raşota götürmüş ve yeni gelini gören yaşlı kadınlar “ooo şad harata, şad harata” diyorlarmış.. bir kadın Türkçe “sana güzelsin” diyorlar demiş. fakat “şad” Ermenice “ne”demek olduğunu biliyorum.. “harata” ile “ne mutlu” diye tahmin ediyorum xari, xara, Lazca Gürcüce ve Rumca da öyle çünkü.. sevinç mutluluk gibi, Raşot vadisi halkı bugün Hemşinli, Ermeni olduklarını ısrarla reddetmektedir. Ne acı.. Vartivor’u kutlamalarına rağmen..

Sümer Dili çalışırken de şöyle bir ifadeye rastladım:

Eğer sağur (sığır-manda) tümdeyse abzuya (çimdiyse havuza) yerinde, sağur eçur fazlaca (yani süt verir).. sahibi de yer bol bol “çalçal” yani peynir.

Eçur ifadesi, raşotta inek sağarken ve su içirilirken kullanılır. Oradan çözdüm, Ananem taklit ederken Raşotluları, oradan aklımda kalmış :)

Saygılar
Ibrahim

[hhhurkan]

Hemşin ermenicesi yazı dili olarak latince kullanılıyor……… Artvin hopa hemşinliyim. %100 ermeniyiz meraklısına duyurulur.

[djtanaliz]

Erzurum'da da Rize'den göç etmiş binlerce Hemşinli/Laz kabileler var. Çoğu Tortum'dadır. Bir kısmı ise İspir'de

[atillaturk]

Şu anda Ermenistanda Türkiye sınırına yakın ARİÇ köyü var ve bu köyün eski adı KIPÇAK idi Köyün halkı Ermenice anadilli ve Gregoryen Hristiyan Bu köyde çok eski bir manastır da var ve adı ( KIPÇAK A VANK ) yani ( : KIPÇAK MANASTIRI ) muhtarını ve bazı insanlarını Youtube da gördüm ki tipleri bizim Türkiye'deki Türklerle tamamen aynı Bu eski adı KIPÇAK olan köydeki Gregoryen Hristiyan ve Ermenice konuşan insanların gerçekte köken olarak KIPÇAK Türkleri olduğuna adım gibi emin oldum . Bunun da sebebi; Kuzeydoğu Anadoluya 1118 yılında gelip yerleşen KIPÇAK Türklerinin sonradan yöredeki insanlardan etkilenip Hristiyanlığa geçmiş olmaları . Çoğu Ortodox Hristiyanlığa geçerken, diğer kısmı Gregoryen Hristiyanlığa geçmişlerdi . Osmanlı gelince ise çoğu Müslümanlığa döndü bu Türklerin ama demek ki bazıları dil okarak da asimile olup KIPÇAK Türkçesini terk etmişler . Tıpkı bazı Kıpçakların Türkçeyi terk edip Gürcüceyi benimsemeleri gibi . Onlar da Gürcistanda çok var . Ortodox Hristiyan olmuşlar ayrıca ve şu anda KIPÇAK olduklarını söyleseler bile, sırf Ortodox Hristiyan oldukları için Türklüğü kabul etmiyorlar . Hâlbuki Müslümanlığa geçen Kıpçaklar Türklüğü kabul ediyorlar Artvin'de, Ardahanda vb yerlerde

[pamukhoca]

Şakir Aksu gerekeni yazmış. Biraz fazla atmışsınız Hocam.

[imkarciqov]

Hacın/Saimbeyli Ermenicesi de çok ama çok özel ve eksantrik bir lehçeydi. 1915'te sadece insanlar yok olmadı.. yüzlerce farklı Ermeni lehçe tarihe gömüldü.

[birolpursah]

Ben Ordu Ünye liyim köyümüzde Bir sülale var Ermeni olan 20 hane köyden gönderiyorlar mış bunları 1100 lü yıllarda Ermenilere Irmak kenarına sürmüşler bir tane Ermeni demiş ki ben gitmek istemiyorum kalmam için ne yapmam lazım Müslüman olursan kalırsın demişler O da Ahada Müslüman oldu demiş ve kalmış şu an 20-25 hane varlar Ermeni kökenli olduklarını biliyorlar biz de biliyoruz şunu söyleyeyim Müslümanlıkta kefil olurum fakat bazen gavurluk yapıyorlar yani aksilik yapıyorlar yani düzeni bozuyorlar

[cengizhanyildirim]

Vakıflıda konuşulan büyük olasılıkla Musa Dağı Ermenicesi.Musa dağı Ermenileri büyük olasılıkla bu dili konuşuyorlardı.

[ТемурАкбуюков-тд]

En önemli şey inancımızın İslam olmasıdır
Allhamdulillah, , ,


[kahramanyalcin]

Konuşulan Türkçe ve ben anlamıyorsam o zaman Türkçe dışında farklı bir lisan olmuyor mu?Yani sizin anlamadığınız dil nasıl Ermenice olur?

[turgicu]

Valla millet olarak hemşin yani soyağacıma bakınca dedelerin dedeleri rize fındıklı beydereden gelme ama nufüs kayıtları hopada ben sakaryada doğdum ve yurtdışında yaşıyorum nereden nereye 😂😂 hemşince bilmem ama tulum cok severim sanırım gen kodlarımda var 😂😂 ama ermenilik felan kabul etmem ben vatanını milletini elhamdulillah dini Müslümanlığı severim ve hamd olsun ki böyle yaratmış yaradan ve dağları felan sevmem be zirvelerde dolaşmam doğayı sevmem vesaire sanırım oda gen kodlarımda var 😂

[alexseeberger]

Artvin ermeni kökenlileri ile, Rize hemşin bolgesi ikisi tamamen ayridir. 😂

[undrcut]

merhaba bir hemşinli olarak Ermeni olduğumuzu red ediyoruz çünkü kökenimiz Ermeni halkından gelse de biz şu an Türküz. Ayrıca Ermeni kayıtlarına göre de o dönem Rize hemşin bölgesine yerleşen Ermeni prenslerle birlikte bir çok halkın olduğu da belirtiliyor belki de benim gelneklerim Ermeni gelnekleri kadar onlarınkilerden de oluştu, karmaşık bir coğrafyaya binlerce kilometre ötede oluşturulan batılı fikirlerini uygulamaya kalkışırsanız böyle ortada kalırsınız. Ayrıca bu abileri ben hiç hemşin bölgesinde görmedim gelsinler bizimle bir vartavor kutlasınlar gözlemlerini öyle yapsınlar. Ben şahsen hemşince de biliyorum ama benim kökenimden kim olduğumu söylemek size kalmaz bu benim tercihimdir. Boş boş fantezilerinizi üstümüze yüklemeyin. Benim kim ve ne olduğuma ben karar verebilirim siz vermezsiniz. kökenimi de tarihçiler ve sosyologlar araştırır bize sunar ancak bu abinin ne sahada çalıştığını gördüm ne de akademik olarak hemşince tarihi hakkında süre gelen söylemler dışında kendi özgün ifadesini gördüm. Merak ediyorsa cevap versin mailimi bırakayım kendi yazılı ve sözlü tarih kaynaklarımı da aktarayım.

[TorquesH]

O vakıflı köyünde bir likör yapıyorlar 🤌🏾 efsane

[alitayyipkaya]

bende hemşinceyi iyi bilirim tamamen toplama bir diliçinde arapça bile var burada anlamadıgım ermeni olsan ne olur turk olsan ve ya arap olsanne olur bence ıyi bir insan olun insanlara faydalı olun irkçilik iyi bir şey degil

[o.ko.k]

Hemsin oldumu il hemsincemi olur bu dil bu insanlar rum ermeni neise diyeceksinki ermenice bu veya rumcadir

[mehmetrustuakyldz]

Ben varım, öyle bir dil yok :) toplama bir pazar dili sadece. Dediğiniz gibi eğer Hemşin bölgesinde bahsettiğiniz bir dil olsaydı bunu benim dedelerim de bilirdi. Lazlar sahile yakın yaşar ve halen Lazca konuşulur. Neden Osmanlı veya her kimse dağlarında dibinde göçebe yaşayan bir topluma dilllerini unutturdu.? Benim babaannem 96 yaşında okul bişmez mektep bilmez, köy ile yayla arasında bir hayat sürmüş. Buna kim unutturdu Ermeni’de ya da uydurduğunuz hemşince dilini.? Türk keçileri mi. İşinize gelen cümleleri kurup işin derinini hep arka planda tutuyorsunuz.