Ortaçağ: Din Felsefesi Nedir; Ne Değildir? | Felsefe Tarihi 19

KATIL Özelliği ile üye olarak kanalı desteklemek ve ayrıcalıklardan faydalanmak için:
Felsefe tarihi serisinin 19 bölümden itibaren bir süre Ortaçağ'ı konu edineceğiz. Fakat Antikçağ'dan bambaşka bir yöne doğru evrildiğimiz için doğrudan ortaçağın ünlü düşünürlerinden isim isim bahsetmek istemiyorum. Hıristiyanlığın doğuşundan 14. yüzyıla kadar Avrupa’da felsefe din adamlarının tekelindedir. Katolik felsefe bir kurumun Katolik kilisesinin felsefesidir. Felsefe ile inancı savunmak için ilgilenilmiştir. Vahyin geçerliliğini kabul etmeyenlerle tartışmayı olanaklı kılmak adına akla başvurulmuştur. Dolayısıyla felsefe kilisenin bakış açısıyla yazılmıştır. Bu nedenle Ortaçağ düşüncesi, din felsefesinin ne olduğu ve teolojiden farkı, Ortaçağ geçiş dönemindeki inançlar anlatılmadan anlaşılır olmayacaktır.

Bu yüzden Ortaçağ'ın bu ilk hazırlık bölümünde din, din felsefesi, dogmatizmin ne olduğu, zorunluluk ve nedensellikten söz edeceğiz.

💡 Yeni Başlayanlar için "Dilozof Felsefe Tarihi Serisi" (45 Bölüm)

BEN KİMİM❓

📣 Felsefi Podcast Programım "Dünyaya Fırlatıldık!" ı Dinlediniz mi?

📣 Ücretsiz bültenime kayıt olarak videolarımın metinlerini mail olarak alın:

📱SOSYAL MEDYA

[lesgibson]

Matematik bir bilim değildir, dildir. Bilimsel ifadeleri matematiksel olarak ortaya koymak için icat edilmiş bir dildir. Yani bilimin dilidir matematik.

[beyzanur]

Bilimin ne olduğunu, din ile neden ayrıldığını, olası yanlış anlaşılmalara mahal vermeden anlatmaya çabalamanız ve bunu elinizden geldiğince açık bir dille vurgulamanız, anlayan için ne kadar yerinde bir alt mesaj olmuş. Aslında ben de her ne kadar kendimce inançlı biri olsam da, belki haddim olmayarak bu konuda teologların düştüğü iki handikap olduğunu düşünüyorum. Birincisi tüm metafizik-doğaüstü argümanları fizik düzlemine indirgeyerek ispatlamaya çalışmak, yani mucizelere bilimsel açıklamalar getirmeye çalışmak. Bu ilk durumda mucize diye nitelenen kavram mucize olmaktan çıkıyor, çünkü doğanın sebep-sonuç yasalarına zorlama bi şekilde doğa üstü bir olay entegre edilmeye çalışılıyor. Yani kutsal metinlerde doğa üstü olarak sunulan mucizevi bir olay doğaya indirgenmeye çalışılıyor. Bu da doğa üstü olduğu iddia edilen mucizevi olayın doğa üstü olmaktan çıkmasına ve doğal bir şeymiş gibi lanse edilmesine neden oluyor. Bu da en başta mucize kavramının kelime anlamını gölgeliyor. İkincisi de tam tersini yapmak, yani deney ve gözlemle ispatlanmaya açık ve yanlışlanabilir tüm fiziksel bilgileri, metafizik bir sebebe bağlayarak, olguları bir inanç gibi göstererek açıklamaya çalışmak. Bu ikinci durumda da hiçbir doğal durumdan söz etmek mümkün olmuyor, çünkü sebep-sonuç ilişkisi tamamen ortadan kalkmış ve her şey aslında doğa üstü olaylardan ibaretmiş, doğal diyebileceğimiz aslında hiçbir şey yokmuş gibi oluyor. Ki bu durumun savunucuları nasıl bir özgür irade problemiyle karşı karşıya kaldıklarının muhtemelen farkında değiller. Bu durumun kötülük problemine etkisine ise girmeyeceğim bile. “Her şey doğa üstüdür, doğal nedenlerin sonuçları olan hiçbir şey yoktur.” demek aslında hiç birimizin hiçbir konuda herhangi bir seçim hakkı da yoktur demektir aynı zamanda. Bu da bilimin metodlarını eleştireyim derken kişiyi farkında olmadan ciddi ahlaki ve etik sorunların ortasına bırakıvermiş oluyor. Her iki görüşün de doğa ve doğa üstü olayları birbirine karıştırarak açıklamaya çalışmasından dolayı hem bilime hem de dine zarar verdiğini düşünüyorum. Doğal/maddi alan ile doğa üstü/maddi olmayan alanın iyi ayrılması gerektiği düşünüyorum. Eksiğiyle, kusuruyla bunlar benim fikirlerimmiş gibi dursa da aslında kendimce okuduklarımdan, öğrendiklerimden derlenmiş düşüncelerdir. Çünkü özgür irade problemi din felsefesi bünyesinde de enine boyuna tartışılan konulardan birisidir. Yargılanmadan anlaşılabilmek dileğiyle...

[kadiremir]

Farklı kavram ve kelimelerden bahsettiğinde altan açıklaması çıksa benim gibi sadece meraktan izleyen insanlar için daha anlaşılır olur.

[TTTupload]

İslam açısından söylersek din ispatlanabilseydi zaten din olmaktan çıkardı. "Eğer Rabbin dileseydi, yeryüzündekilerin hepsi elbette iman ederlerdi." Yunus 99

[klytemnestra]

Ne güzel kuş cıvıltıları ile video medite ediyor insanı...

[phoenixgriffon]

zaten adı üstünde inanç bu. kimseyi gerçekten ilgilendirmez. her zaman tartışmalarda iki tarafı da dinleyen biri olarak çok şey kattığımı belirteyim kendime. şu an kesin bir şey diyemem ancak henüz ne teistler ne de ateistler sorularıma cevap verebildi. ama sağ olsun iki tarafla da çok güzel tartışmalar yapıp kendime çok şey kattım. ayrıca inancın bilimle desteklenemeyeceğini düşünenlerdenim ben. zaten o yüzden inanç diyoruz. ama bunu abartan kitle var.

mesela bilimle dini ispatlamak bence saçma. şu kuranda yazıyor demek yerine kurandan bir şey gösterip olacak bir şeyi haber ver o zaman derim hep ve ne yazık ki hiç cevap alamadım.

açıkçası ben iki tarafın da çok saldırgan olduğunu düşünüyorum. özellikle evrim ve dini karşılaştırarak var ya da yok diyorlar :) diyecğim bir şey yok.

bu arada videoya ne saçma yorumlar gelmiş ya. ben bile kafam yerinde değilken bu kadar anlamazlık yaşamadım. güzel video olmuş teşekkürler :)

bu arada cırcır böceklerinin sesiyle çok tatlı olmuş video içim açıldı benim izlerken. iyi ki dışarıda çekmişsin :)

[mehdican]

Dilozof hanım sizi tüm içtenliğimle tebrik ediyorum. Youtuber çöplüğünde sizinki gibi kaliteli bir kanalı keşfetmek beni çok memnun etti. İçerikleriniz çok kaliteli ve halk nezdinde sıkıcı bulunan bu felsefe konularını bu kadar sade ve anlaşılır anlatmanız enfes.

[nrellei]

Dış mekan çok güzel bir hava katmış videoya❤️. Bence ara sıra değişik mekanlarda da cekmeye devam etmelisin Tebdil-i mekanda ferahlık vardır :)

[abdulkadirkaradongel]

Bazı teologlar dediğinizde neyi kastettiğinizi ve hislerinizi o kadar iyi anlıyorum ki. İnsanı deli edercesine mantık hatalarıyla dolu argümanlar kullanan nurcu benzeri "teolog" tiplemeleri gerçekten sinir bozucu.

İslam kültüründe gazalinin bahsettiği, daha öncesinde anaksimandros'un değindiği (anaksimenes'de olabilir adları çok benziyor) nedensellik problemi, binlerce yıldır bilinen ve üzerine konuşulan bir konu olmasına rağmen bundan bihaber bir biçimde sadece Risale-i Nur okuyarak yeni şeyler bulduğunu zanneden birtakım kişiler peydah oluverdi. Bu insanlar hem toplumun kafasını karıştırıyor hem de islam itibarını baltalıyorlar. Onlar için ayrı bir video yapmayı planlarsınız umarım.

[abdurrahmansagr]

En çok ilgi duyduğum alanlardan biri. Video için çok teşekkürler :)

[susamlpankek]

Youtube kapanınca bu videoları çok özleyeceğim.

[gulmammadova]

Matematiğin bir dil olduğunu karşımdaki insan bana 3 ü gösterebilirmisin deyince cevap olarak elimle 3 ü gösterdiğimde ve o buna karşılık hayır o senin parmakların bana 3 ü göster dediğinde anlamıştım

[elif]

ayna nöronlar hakkında yaptığın yorumun aynısını düşünmüş ve ergenliğimde kendi ahlaki anlayışımı da biraz buna dayanarak kurmuştum. videoda azıcık bahsi geçince niyeyse yorum yapmak istedim :D şimdiyse psikoloji okuyorum, nöropsikoloji, sinir bilim ve felsefenin geleceği çok heyecan verici ve hakkında fikir yürütüp sohbet etmesi de çok keyifli. belki bu konular özelinde bir içerik üretebilirsin, senin fikirlerini detaylıca dinlemeyi çok isterim.
emeğine sağlık, her zamanki gibi çok güzeldi <3

[zeynepbasak]

Ne senin anlattıklarına paha biçip az izleniyorsun diyebilirim ne de çok izleniyorsun diyebilirim... Tek çıkış yolum senin de dediğin gibi faydasız bilgi yoktur faydanılamayan bilgi vardır. Iyi ki buralardasın ♡

[ricksanchez]

*Lisedeki felsefe öğretmenimden dolayı felsefeye karşı önyargım vardı. Senin videoların sayesinde felsefeyi sevmeye başladım, teşekkür ederim.*

[philosophia]

Bilgi dolu bir içerik olmuş videonun dış mekanda olması harika👌 yine süpersin dilozofum😘😘

[ersegunduran]

Bu konuyu işlediğiniz için teşekkür ederim. Videolarınızı takip edeceğim. Çiçekler içinde çok güzel görünüyorsunuz 😊

[biri]

Deneme sınavında din kısmında 'islam dogmatiktir' ifadesi vardı şıklarda. Sınavın ortasında düşünmeye başladım ve acaba işaretlesem mi diye düşündüm ama sonra neden 1 net kaybedeyim diye düşünerek başka bir şıkkı işaretledim. Sınav çıkışı benim cevabım doğru çıkmıştı ama arkadaşım o şıkkı isaretlemisti ve yanlış çıkmıştı. Bu konuları düşünmek ve araştırmak güzel bir şey ama insan dile getirmekte zorlanıyor. Bir süre sonra nedense içime bir sıkıntı düşüyor, neden bu kadar derin düşünüyorsun diye kızıyorum kendime. Ne güzel ki Dilozof bundan rahat bahsediyor. Bu güzel video için teşekkürler 💫 Bu arada özelse cevaplamayabilirsiniz ama merak ediyorum hangi dine inanıyorsunuz ya da herhangi bir dine inanıyor musunuz?

[semiha]

felsefe tarihini özlemişim, çok iyi geldi bu, ayrıca açık hava ve kuş cıvıltıları güzel olmuş dilozof. Daha fazla açık havada video çekmelisin bence

[esraozturk]

Pembe çiçekler ve felsefe tarihiii yaşasın😍🐣