Καστελλόριζο 1990

Показать описание

Περιγραφή:
Η Ευρώπη ξεκινάει από εδώ αναγράφει μια πινακίδα που μας καλωσορίζει στο Καστελλόριζο ή Μεγίστη, μα στο παρελθόν οι περισσότεροι κάτοικοι του νησιού αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν σε άλλη ήπειρο, στην Αυστραλία.
Στα πανοραμικά πλάνα που ακολουθούν παρατηρούμε την αμφιθεατρική διάταξη των κτιρίων κατά μήκος της προκυμαίας όλα στραμμένα προς την θάλασσα πηγή πλούτου για τους νησιώτες. Τα καπετανόσπιτα χτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο αγκαλιάζουν την προκυμαία με την αρχοντιά τους και στην περιοχή των Πηγαδιών ο φακός προσπερνά την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης για να ακολουθήσει στην πορεία ένα ιστιοπλοϊκό σκάφος καθώς πλέει αργά εντός του λιμανιού προσπερνώντας τα στενομέτωπα, δίπατα σπίτια της πέρα μεριάς.
Ψαράδες με ηλιοκαμένα πρόσωπα καθαρίζουν τα δίχτυα και γερόντισσες καθισμένες, ίσως να μιλούν για τις δόξες που γνώρισε κάποτε ο τόπος τους, και στο βάθος ο μιναρές από το παλιό τζαμί, νυν λαογραφικό μουσείο.
Μια σύντομη ματιά στα στενά λιθόστρωτα καλντερίμια που θαρρείς πως το παρελθόν έχει αφή και το αγγίζεις, στις μπουκαμβίλιες που σκαρφαλώνουν για να συντροφεύσουν τα έρημα αρχοντικά, στο ξενοδοχείο ο Παράδεισος, στον μοναχικό κιοσέ, στους φοίνικες, ίσως κατάλοιπο της Ιταλικής κατοχής, στις ασβεστωμένες πεζούλες, στα ενοικιαζόμενα δωμάτια της «Βαρβάρας» με τα μπλε κάγκελα στα παραθύρια, στα μικρά ανοίγματα στις καμπύλες των σπιτιών, στα λιθόκτιστα σπίτια που ο άνεμος σφυρίζει στις χαραματιές τους, και στην ηρεμία των κλειστών σπιτιών που μαρτυρούν τα περασμένα μεγαλεία της Μεγίστης.
Ο φακός συνεχίζει την περιήγησή του με λήψεις από το ενετικό κάστρο Καστέλλο Ρόσο, περνά από το παλιό τζαμί, στέκει στην άγκυρα που έχει δέσει στον μόλο, προσπερνά τις ψαρόβαρκες που στέκουν αναποδογυρισμένες στην στεριά και πριν σφαλίσει ο φακός, ένα τελευταίο πλάνο σε μια οικογένεια μεταναστών από την Αυστραλία που επέστρεψε για να μείνει μόνιμα στο νησί.
---
Περιγραφή δημιουργού:
Το Καστελλόριζο είναι το πιο απομακρυσμένο από τα ελληνικά νησιά. Είναι ένα επτάωρο ταξίδι με πλοίο ανατολικά της Ρόδου. «Η Ευρώπη ξεκινάει εδώ» λέει το μια ταμπέλα καλωσορίσματος στην προκυμαία, και αυτό ισχύει, υποθέτω, επειδή το επόμενο κατοικημένο νησί προς ανατολική κατεύθυνση είναι η Κύπρος.
Το λιμάνι του Καστελλόριζου - ή Μεγίστη, όπως λέγεται μερικές φορές - είναι το μοναδικό χωριό στο νησί, το οποίο είναι βραχώδες και χωρίς δέντρα, έχει πολύ λίγο νερό και πολύ λίγο καλλιεργήσιμο έδαφος. Το λιμάνι, ωστόσο, είναι εξαιρετικό, και μπορεί να προσφέρει ένα ασφαλές αγκυροβόλιο για μεγάλο αριθμό σκαφών. Όχι ότι υπάρχουν πολλά πλοία τώρα - πολλά απ’ αυτά που βλέπετε είναι ξένα σκάφη που περνάν μόνο λίγες μέρες πριν πάνε αλλού. Ο πληθυσμός του νησιού σήμερα αριθμεί μόλις 200, αλλά κάποια στιγμή πάνω από 8000 άτομα είχαν το σπίτι τους εδώ.
Σε εύθετο χρόνο θα δούμε τι προκάλεσε αυτήν την καταστροφική παρακμή, αλλά πρώτα απ 'όλα ας κάνουμε μια βόλτα κατά μήκος της προκυμαίας και να δούμε τους χωρικούς στις καθημερινές τους εργασίες. Οι ψαράδες προφανώς παίζουν σημαντικό ρόλο στην οικονομία - στην πραγματικότητα σήμερα τα ψάρια αποτελούν το μοναδικό προϊόν του νησιού. Αλλά προφανώς μόνο τα ψάρια δεν θα κρατούσαν την οικονομία ζωντανή. Σώζονται από την ισχυρή σύνδεση του νησιού με την Αυστραλία. Οι περισσότεροι από τους νησιώτες που μετανάστευσαν πήγαν στην Αυστραλία, όπου - γνωστοί ως "Kassies" - αποτελούν μια κλειστή κοινότητα. Στέλνουν εμβάσματα στους συγγενείς που έμειναν πίσω και το καλοκαίρι σμήνη από αυτούς έρχονται από την Αυστραλία για να επισκεφθούν ξανά το προγονικό τους νησί.
Τα σπίτια στην προκυμαία είναι μια πρόσοψη. Πίσω από αυτά υπάρχουν ελάχιστα μη κατεστραμμένα και έρημα, ειδικά στην ανατολική πλευρά του λιμανιού. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο σκελετός των εγκαταλελειμμένων σπιτιών δεν είναι τόσο κατεστραμμένος και τα τελευταία χρόνια κάποια έχουν ανακαινιστεί και αποκατασταθεί - κυρίως από νησιώτες που μετανάστευσαν στη Ρόδο και ζούν εκεί, αλλά ήθελαν να κρατήσουν και την σύνδεσή τους στο Καστελλόριζο. Μερικά σπίτια έχουν ενοικιαζόμενα δωμάτια και αυτά γεμίζουν με "Kassies" από την Αυστραλία κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου. Εκτός από τους “Kassies”, λίγοι τουρίστες έρχονται στο νησί - δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχουν αποθαρρυνθεί από την απομονωσή του και από την σχεδόν έλλειψη παραλιών και άλλων τουριστικών ανέσεων.
Εδώ είμαστε - ο ξενώνας της Βαρβάρας, όπου έμεινα: ένα τυπικό νησιώτικο σπίτι με τα ξυλόγλυπτα σε μπλε χρώμα.
Προτού πούμε αντίο σε αυτό το μακρινό νησί, ας γνωρίσουμε την οικογένεια Μαυροθαλασσίτη - τη μόνη οικογένεια που επέστρεψε από την Αυστραλία για να μείνει μόνιμα στο νησί. Καλή τύχη σε αυτούς.
-Bonar, Andrew Graham