Χαρμολύπη

Ἡ Ὁμιλία τοῦ π. Γεωργίου μὲ θέμα "Χαρμολύπη", τὴν Τρίτη 14 Νοεμβρίου 2023.

«Χαρμολύπη» εἶναι ἡ θλίψη ἀπό τήν συναίσθηση γιὰ τὴν ἐξορία μας, γιὰ τό χάσιμο τοῦ Θεοῦ ἀπό τὴν ζωή μας, ταυτόχρονα ὅμως, καί ἡ χαρὰ γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν συγκατάβαση Του, πού φανερώνεται ἀπό τὴν ξαναγεννημένη ἐπιθυμία μας γιὰ τὸν Θεό, γιά τὴν ἐπιστροφή μας στὸ «πατρικό σπίτι», στὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ποὺ βρίσκεται μέσα μας.
Ἡ χαρμολύπη εἶναι ἡ τελειοτέρα ἀρετὴ τῆς ψυχῆς καὶ ἐνεργεῖται κυρίως ἐν ἡσυχία καὶ ἐν τῷ καιρῷ τῆς καθαρᾶς καὶ καρδιακῆς προσευχῆς, μὲ τὸ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἐλέησόν με».

Νὰ ἐπικεντρώνουμε τὸν νοῦ μας στὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ - τὴν καρδιά μας- ( "ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστιν" (Λκ ΙΖ΄, 20-21)) καὶ στὸ ὄνομα «Ἰησοῦς», ποὺ εἶναι τὸ ἄκρως ἐφετόν, τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ μας, τοῦ δημιουργοῦ μας καὶ δημιουργοῦ πάντων τῶν ὄντων, ποὺ διὰ τὸ ἄπειρον πέλαγος τῆς Θείας ἀγάπης Του συγκατανέβη νὰ γίνει ἄνθρωπος, ὄχι μόνον γιὰ νὰ μᾶς σώσει, ἀλλὰ καὶ νὰ μᾶς δώσει τὴν δυνατότητα νὰ γίνουμε θεοὶ κατὰ χάριν. Γι' αὐτό, ἡ ἀγάπη τοῦ Ἰησοῦ πρέπει νὰ ὑπερβαίνει ὅλες τὶς ἀγάπες τοῦ κόσμου. Τόσο νὰ Τὸν ἀγαπήσουμε, ὥστε, ὅταν ἀναφέρουμε τὸ πανάγιον ὄνομά Του, τὰ μάτια μας νὰ σταλάζουν δάκρυα γλυκὰ κι εὐφρόσυνα.
Κάθε φορὰ ποὺ θὰ "κατέβει ὁ νοῦς εἰς τὴν καρδίαν", τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον θέλει καὶ θὰ στείλει τὰ κατάλληλα νοήματα γιὰ νὰ παρακινήσει τὴν ψυχὴ σὲ συγκίνηση, σὲ εὐλάβεια, σὲ κατάνυξη. Καὶ τότε θὰ τρέχουν ἀπὸ τὰ μάτια, δάκρυα θερμῆς εὐλάβειας καὶ θερμότατης ἀγάπης, ἀφώνως καὶ ἀκόπως, μόνα τους, ἀπὸ τὴν θερμὴ συγκίνηση καὶ τὴν ἀγάπη.
Τὴν ὥρα ἐκείνη, σὰν νὰ ἔχεις τὸν Ἰησοῦν Χριστὸ ἐμπρός σου, συνομίλει μαζί Του, καὶ μὲ τὴν πιὸ δυνατὴ εὐλάβεια, μὲ ἀκρότατη ταπεινοφροσύνη καὶ εἰλικρινῆ μετάνοια, μὲ τὴν πιὸ θερμὴ ἀγάπη, ἁπλότητα καὶ ἀκακία, ζήτα Του πρῶτα τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, καὶ ὅ,τι ἐπιθυμεῖς "προστεθήσεταί σοι". (Λουκ. ΙΒ΄31)

Τέτοιες μυστικὲς συνομιλίες ἐν τῇ καρδίᾳ εἶναι καὶ οἱ Ἀκολουθίες τῆς Θείας Μεταλήψεως καὶ τῆς Θείας Εὐχαριστίας, οἱ ὁποῖες περιγράφουν τὴν φιλευσπλαχνία τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δική μας ἀποστασία.

"... διὰ τοῦτό σοι προσῆλθον,
ὡς ὁρᾷς μετὰ δακρύων
καὶ ψυχῆς συντετριμμένης,
λύτρον τῶν ἐμῶν πταισμάτων
ἱκετεύων τοῦ λαβεῖν με,
καὶ τῶν σῶν ζωοπαρόχων
καὶ ἀμέμπτων μυστηρίων
μετασχεῖν ἀκατακρίτως,
ἵνα μείνῃς, καθὼς εἶπας,
μετ᾿ ἐμοῦ τοῦ τρισαθλίου·
...
Οἶδα, Σῶτερ, ὅτι ἄλλος,
ὡς ἐγώ, οὐκ ἔπταισέ σοι
οὐδὲ ἔπραξε τὰς πράξεις,
ἃς ἐγὼ κατειργασάμην.
Ἀλλὰ τοῦτο πάλιν οἶδα,
ὡς οὐ μέγεθος πταισμάτων,
οὐχ ἁμαρτημάτων πλῆθος,
ὑπερβαίνει τοῦ Θεοῦ μου
τὴν πολλὴν μακροθυμίαν,
καὶ φιλανθρωπίαν ἄκραν·
ἀλλ᾿ ἐλαίῳ συμπαθείας,
τοὺς θερμῶς μετανοοῦντας,
καὶ καθαίρεις καὶ λαμπρύνεις
καὶ φωτὸς ποιεῖς μετόχους..."
(Ἁγ. Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος)

Εἴθε ν' ἀξιωθοῦμε νὰ λαχταρήσουμε αὐτὴ τὴν κατάσταση τῆς ἀρετῆς τῆς χαρμολύπης· δηλαδή, νὰ λαχταρήσουμε νὰ ἔχουμε αὐτὰ τὰ δάκρυα: τῆς λύπης γιὰ τὴν κατάστασή μας καὶ τῆς χαρᾶς γιὰ τὴν φιλευσπλαχνία καὶ τὴν ἄνευ ὅρων Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.